Partnerinize güvenmek zor olabilir, özellikle de geçmişte sadakatsizlik veya ihanet yaşadıysanız. Belki eski sevgiliniz sizi aldattı ve şu anki ilişkiniz konusunda kendinize güvenmiyorsunuz. Ya da belki de partnerinizin sizden sır sakladığına dair endişe duyuyorsunuz, bu yüzden şüpheleniyor ve niyetine tam olarak inanmakta güçlük çekiyorsunuz. Geçmiş deneyiminiz ne olursa olsun, güven sorunu ilişkilerinizin sağlığını etkiler ve partnerinize nasıl güveneceğinizi öğrenmek hassas bir süreçtir.
İster bir sadakatsizlik yaşadıktan sonra güveni yeniden inşa etmeye çalışıyor olun, ister sadece partnerinizle daha istikrarlı bir ilişki istiyor olun; güven sorunlarınızı iyileştirmenin ve ilişkinizde daha güvenli hissetmenin birçok yolu var. İşte uzmanlara göre güvenin neden önemli olduğu, güven sorunlarınızın nereden kaynaklanabileceği ve partnerinizle güven inşa etmeye nasıl başlayacağınıza dair ipuçları!
İlişkide güven tam olarak ne anlama gelir ve bir partneri güvenilir yapan şey nedir?
Psikolog Deborah Vinall’a göre güven, partnerinizin sizi destekleyeceği konusunda kendinizden emin olmanızdır. Vinall “İlişkide güven, partnerinizin yanında duygusal, fiziksel ve psikolojik olarak emin ellerde olduğunuza inanmanızdır” diyor. Karşılıklı güvenin genellikle zamanla ve tutarlılıkla oluşturulacağını ve pekiştirilebileceğini açıklıyor.
Klinik Psikolog, konuşmacı ve Generation Anxiety kitabının yazarı olan Lauren Cook ise “Güvende kırılganlık vardır… Kendimizi birine açmayı seçeriz.” diyor.
Birinin güvenilir görünüp görünmediğini etkileyebilecek birçok faktör vardır. Belki de sevgilinizin rahat, sakinleştirici bir duruşu vardır ve bu da gardınızı indirmenizi kolaylaştırır. Ya da belki uzun süreli bir ilişkiniz vardır ve partnerinizi ve ailesini uzun yıllardır tanıyor olmanız size kendinizi daha samimi hissettiriyordur. Hatta partneriniz size olan sevgisini, özenle hazırlanmış hediyeler ve aşk mektupları gibi ona daha fazla güvenmenizi sağlayacak anlamlı yollarla ifade edebilir.
Tüm bu nitelikler güvenilirliğe katkıda bulunsa da Cook, sağlam bir güvenin sözlerden çok davranışlar üzerine inşa edildiğini söylüyor. “İnsanların bize güzel olan her şeyi söylediği ve sonra davranışlarının söylenenlerle uyuşmadığı deneyimleri daha önce hepimiz yaşadık,” diye açıklıyor. “Birbirimize karşı güven inşa etmenin en iyi yollarından biri, davranışsal olarak birbirimize tekrar tekrar ‘Senin için buradayım, seni destekliyorum, arkandayım, sana sadığım’ demek.”
Güven sorunu nereden kaynaklanıyor?
Neden bu kadar çok insan güven sorunu yaşıyor? Belirli nedenler herkes için farklıdır ve her ilişki kendine özgüdür. Ancak uzmanlar genel olarak güven sorunlarının, güvenin bir şekilde kırıldığı geçmiş deneyimlerden kaynaklandığı konusunda hemfikir.
Cook, “İnsanlar çoğu zaman birileri tarafından, özellikle de güvenebileceklerini düşündükleri birileri tarafından incitildikleri için güven sorunu yaşarlar,” diye açıklıyor. “Bu, insanlar için bilişsel olarak en üzücü olaylardan biridir. Büyük bir kırılma yaşandığında bu, kişiyi bir sonraki ilişkisinde çok tereddütlü hale getirebilir.”
Şu anda güven problemi ile mücadele ediyorsanız elbette bu, romantik ilişkilerinizin sonsuza dek bu probleme mahkum olduğu anlamına gelmez. Ancak uzmanlar, güvensizliklerinizin nereden geldiğini ve mevcut ilişkinizde neden ortaya çıktıklarını keşfetmenin bu problemi çözmede yardımcı olabileceğini söylüyor.
Çocukluk Deneyimleri
Vinall “Çocukluktaki biçimlendirici ilişkiler, başkalarının güvenilir olup olmadığına dair inançlarımızı şekillendirmede en büyük payı taşıyor.” diyor. Büyürken hangi ilişkilere tanık oldunuz? Başkalarına güvenmek kolay mıydı yoksa zor muydu? Ebeveynlerinize, bakıcılarınıza, sevdiklerinize ve hatta okuldaki arkadaşlarınıza güvenebileceğinizi hissettiniz mi? Güvenin kırıldığı önemli anlar var mıydı? Bu kadar eski anıları hatırlamıyor olsanız da, geçmişinizde başkalarına güvenme becerinizi etkileyen belirli bir deneyim olabilir.
Lauren Cook da erken dönem aile deneyimlerinin kalıcı bir etki bırakabileceği konusunda hemfikir. “Eğer bir ebeveynin güvenilmez olduğunu gördüysek – belki de ilişkiyi terk ettiler ya da başka ilişkileri oldu – bu gerçekten birisini ‘Bütün insanlar bunu yapar’ diye düşünmeye yatkın hale getirebilir.” diye açıklıyor. Bu, erken çocukluk deneyimlerinin otomatik olarak yaşamın ilerleyen dönemlerinde güven sorunlarına neden olduğu anlamına gelmez, ancak güvensizliğinizin altında yatan birçok nedenden biri bu olabilir.
Sadakatsizlik veya İhanet
Yalan, aldatma veya sadakatsizlik biçimlerinin muhatabı olmak, güven sorunu geliştirmek için önemli olabilir. Belki de partnerinizin başka bir ilişki yaşadığını keşfettiniz ve tüm ilişkiniz aniden sarsıldı – ya da onu geçen hafta sonu nerede olduğu konusunda bir yalanın içinde yakaladınız ve şimdi söylediklerine güvenip güvenemeyeceğinizden emin değilsiniz.
Senaryo ne olursa olsun, ihanet acı verir ve kabul edilmesi zordur. Bu sebeple iz bırakabilir. Bununla birlikte, güven sorunu, ghosting denilen, aniden ortadan kaybolma ile terk edildikten sonra da ortaya çıkabilir.
Vinall,a göre ihanet, gelecekteki ilişkiler için kalıcı yansımaları olan bir travma olarak zihne kaydedilir ve aldatıldıktan sonra tekrar güvenmek mümkün olsa da, bu süreç biraz zaman alabilir. Travma tedavisi, deneyimi işlemenize, yeniden ayaklarınızın yere basmasına ve sonunda hazır olduğunuzda kendinizi yeni, sağlıklı ilişkilere açmanıza yardımcı olacak bir araçtır.
Terk Edilme Sorunları veya Reddedilme Korkusu
Güven sorunlarıyla uğraşıyorsanız, terk edilme sorunlarınız da olabilir; diğer bir deyişle, bağlı olduğunuz kişilerin, yerlerin veya şeylerin eninde sonunda sizi terk edeceği veya reddedeceği korkusu. Bu korku, etrafınızdaki insanlara güvenmenizi zorlaştırabilir. Ne kadar önemsediklerini söylerlerse söylesinler, yine de sizi terk edeceklerine veya sizden ayrılacaklarına inanırsınız. Güven sorunları gibi terk edilme sorunları da çocukluk deneyimlerinden kaynaklanabilir ve genellikle yoğun kaygı ve geride bırakılma korkusu olarak ortaya çıkar.
Partnerinizin sizi terk edeceğine dair duyduğunuz korku, sağlıklı ve güvenilir ilişkiler kurmanızı zorlaştırabilir. Vinall’a göre, güven ve terk edilme sorunlarını, iyileşmeden yeni bir ilişkiye taşımak zararlı olabilir. “Kişi, duygusal yükünü güvenilir bir kişiyle olan ilişkisine taşıdığında, geçmiş yaralar içgüdüsel bir kendini koruma pozisyonu olarak yansıtıldığı için ilişki zarar görür.” diyor.
Bağlanma Stiliniz
Bağlanma stiliniz, diğer bir deyişle davranış modeliniz, güven sorunlarınızla da ilişkili olabilir. Vinall, dört ana bağlanma stilinden güven sorunları olan kişilerin kaygılı, kaçıngan veya dağınık bir örüntüye sahip olma olasılığının daha yüksek olduğunu söylüyor. Ebeveynler tutarsız, değişken, korkutucu ya da ulaşılmazsa, çocuk kaygılı, kaçıngan ya da kararsız-dağınık bir bağlanma stiline sahip olarak büyüyebilir.
Kaygılı bir bağlanma stiline sahipseniz, ilişkiniz hakkında aşırı güvensiz, onaylanmaya aç hissedebilir veya terk edilme konusunda endişelenebilirsiniz. Bunların hepsi güveni oldukça zorlaştırabilir. Örneğin, partneriniz size yeterince hızlı bir şekilde mesaj atmazsa çok endişelenmek gibi..
Öte yandan, güven sorunlarınız yakınlık korkusuyla belirginleşen kaçıngan bağlanma stiliyle bağlantılı olabilir. Başkalarına güvenmediğiniz için onlara yakınlaşmakta güçlük çekebilir ve bunun sonucunda partnerinizle aranıza mesafe koyabilirsiniz. Bu da çoğu zaman duygusal olarak ulaşılmaz olduğunuzu gösterir. Dağınık bağlanma tarzı (kaygılı ve kaçıngan karışımı) genellikle ilişkilerde aşırı kaçınma ve kaygı arasında gidip geldiğiniz anlamına gelir. Partnerinize ne kadar yakın hissederseniz hissedin, bu bağlanma stilleri bir partnere güvenmeyi oldukça zorlaştırabilir.
İlişkide Güven İnşa Etmenin Yolları
Güven duygusunu yeniden inşa etmeye nasıl başlayabilirsiniz? İşte terapistlerin önerileri!
Kabullenme ve öz-şefkat pratiği yapın.
Güven sorunlarınız olduğunu fark etmek güvensizlik, endişe ve hatta utanç yaratabilir. Ancak unutmayın; deneyiminizde yalnız değilsiniz ve güvenle mücadele etmek son derece yaygın bir durum. Öncelikle, güvenin sizin için bir zorluk olduğunu kabul edin. Ardından, kendinize karşı nazik olun; korkularınızın ve belirsizliğinizin üstesinden gelmenin tamamen mümkün olduğunu hatırlayın.
Güven sorunlarının nerede başladığını düşünün.
Ruh sağlığı uzmanları, güven sorunlarınızın ilk etapta neden başladığını anlamaya çalışmanızı öneriyor. Bu güven eksikliği önceki ilişkilerde mi ortaya çıktı yoksa mevcut senaryoya mı özgü?
Çocukluk, ergenlik ve hatta yakın geçmişteki anları hatırlamak durumunuza açıklık getirmeye yardımcı olabilir. Psikoterapi, günlük tutma, meditasyon ve diğer iyileştirici uygulamalar düşünme sürecinizi desteklemeye yardımcı olabilir.
İçinizdeki çocuğa biraz sevgi gösterin.
Birçok güven sorunu çocukluk deneyimlerinden kaynaklanabildiğinden, uzmanlar geçmişteki acıları iyileştirmenin bir yolu olarak içsel çocuk çalışmasını önermektedir. İster içsel çocuk meditasyonu, ister nefes çalışması veya farkındalık pratiği, isterse de olumlu onaylamaları tekrarlamak olsun, içsel çocuğunuzla ilgilenmenin birçok yolu vardır.
Hafızanızda güven sorunlarınızın kökenlerine doğru süzülmeye devam edin ve genç benliğinizin acısını şefkatle dinleyin, geçmişin geride kaldığına ve şu anda daha sağlıklı bir yerde olduğunuza dair ona güvence verin.
Düşüncelerinizi, duygularınızı ve ihtiyaçlarınızı iletin.
Güven sorunlarınız olduğunda, tepkiniz duygusal olarak kendinizi kapatmak veya kaçmak olabilir. Ya da partnerinizle güven eksikliğiniz hakkında sohbet etmek isteyebilirsiniz, ancak bunu dile getirmek size sıkıntı verici gelebilir. Fakat açık bir iletişim kurmayı denemek yine de en iyi yoldur.
İlişkilerde iletişim eksikliği zararlı olabilir, bu nedenle küçük adımlarla başlamayı deneyin ve yavaş yavaş partnerinizle hissettikleriniz hakkında konuşun.
Partnerinizin sadece sözlerine değil, davranışlarına da odaklanın.
Belki içsel çocuk çalışmasını yaptınız, geçmişiniz üzerine düşündünüz ve hatta partnerinizle bazı şeyleri tartıştınız – ama yine de ona güvenmekte zorlanıyorsunuz. Bu size tanıdık geliyorsa Cook, partnerinizin gerçekten güvenilir olup olmadığını belirlemek için davranışlarına bakmanın zamanının gelmiş olabileceğini söylüyor. “İnsanlar için söylemeleri gerekenleri söylemek çok kolaydır, ancak davranışsal olarak size ne gösteriyorlar?”
Sizi sevdiklerini söylüyorlar ancak onlara en çok ihtiyaç duyduğunuz anda ortadan kayboluyorlar mı? Başka kimseyle görüşmediklerini söylüyorlar ama nereye gittikleri konusunda sürekli yalan söylüyorlar ve sizden bir şeyler saklıyorlar mı? Belki mesaj yoluyla iltifatlar yağdırıyorlar ama birlikte kaliteli zaman geçirmek için nadiren çaba sarf ediyorlar.
Partnerinize güvenme konusunda tereddütleriniz varsa, davranışlarının söyledikleriyle uyumlu olup olmadığına bakın; büyük olasılıkla, ona güvenmeye devam edip edemeyeceğiniz konusunda daha emin hissedeceksiniz.
Sezgilerinizi takip edin.
Güvenle ilgili mücadeleniz sadece mevcut ilişkinizde ortaya çıktıysa veya partneriniz sizi ‘güven sorunları’ yaşamakla suçluyorsa sezgilerinizi takip edin ve kişinin güvenilir olmadığını gösteren işaretlere dikkat edin. İlişkinizin güvenilirliğinden emin değilseniz yavaş ve tedbirli hareket etmekte fayda var.
Bir ruh sağlığı uzmanından terapi almayı düşünün.
Güven sorunlarınızı ortaya çıkarırken savunmasız hissedebilirsiniz, ancak size rehberlik edecek bir profesyonelin olması yardımcı olabilir. Terapi ve danışmanlık güven sorunlarınızı iyileştirmeye başlamak için harika bir yol olabilir.
