Kariyer koçluğu, iş hayatında yolunu bulmak ve profesyonel hedeflerine ulaşmak isteyen kişiler için etkili bir rehberlik sürecidir. Bu hizmet, bireylerin yeteneklerini, güçlü yanlarını ve ilgi alanlarını keşfetmelerine yardımcı olurken, kariyer yollarını daha bilinçli bir şekilde planlamalarını sağlar. Kariyer değerlendirmesi ise bu süreçte önemli bir adımdır. Kişisel ve profesyonel hedefleri belirlemek, mevcut durumu analiz etmek ve gelecekteki fırsatları değerlendirmek için yapılan bu analiz, başarılı bir kariyerin temelini oluşturur. Bu yazıda, kariyer koçluğunun ne olduğunu ve kariyer değerlendirmesi yapmanın nasıl bir yol haritası sunduğunu keşfedeceksiniz!
Kariyer koçluğu nedir?
Kişinin kariyer yolunu belirlemesine yardımcı olmak ve seçtiği yolda ilerlemesine yönelik alınan destek kariyer koçluğu olarak tanımlanmaktadır. Kariyer koçluğundaki temel amaç, kişinin yani danışanın ilgi alanına ve yeteneklerine göre eğitiminin de göz önüne alınarak kariyerindeki mevcut noktanın analizinin yapılması ve geleceğe dair alternatiflerin belirlenerek yönlendirilmesidir. Kariyer Koçu, danışanın daha doğru kariyer hedefleri belirlemesi ve bu hedeflere ulaşmak için doğru stratejiler belirlemesine ve danışana yol haritası çizmeye yardımcı olmaktadır. Hedef belirleme aşamasından sonraki adım ise özgeçmişlerinin hazırlanması ve sosyal medyanın doğru kullanılmasını da içermektedir.
Kişilerin yaşam, kariyer ve ilişkilerindeki kalitesini artırmaya yönelik bir uzmanlık alanı alanı olan koçluk, gelişmiş ülkelerde son yıllarda yaklaşık %40 oranında büyüme göstermiştir. Daha iyi ilişkiler kurma isteğinde olan kişiler, içinde bulundukları durum için farklı bakış açıları geliştirmek için koçluk hizmetinden yararlanmaktadırlar. Burada dikkat çeken durum, kişinin profesyonel yaşama adım atarken, iş yaşamının ilk yıllarında daha bilinçli tercihler yaparak, yaptığı işi sevmesi, motivasyonunu artırma çaba ve arzularıdır.
Kariyer değerlendirmesi nasıl yapılır?
Kariyer koçluğu, yeteneklerinizin farkına varmanızda yol haritası niteliğindedir. Kişinin kariyerini belirlerken kariyer koçu ve danışanın, içinde bulunulan durumu değerlendirmesinde 6 aşama vardır. Bunlar:
- Kariyer hedefinin net olarak belirlenmesi
- Kariyerin önündeki engellerin netleştirilmesi
- Yeni olanakların neler olabileceği
- Sahip olunan yeteneklerin belirlenmesi
- İdeal kariyer tanımının yapılması
- İdeal kariyere ulaşmak için strateji oluşturulması
Swot Analizi
Kariyer koçluğu yaparken en sık kullanılan yöntemler, SWOT Analizi ve GROW modelidir. Kişinin kendisini tanımasına yardımcı olan SWOT Analizi, kişinin kendisiyle ilgili farkındalık kazanmasını sağlamaktadır. SWOT, dört sözcüğün İngilizce kelimelerin baş harflerinden oluşmaktadır.
- S = Strengths (Güçlü yönler)
- W = Weaknesses (Zayıf yönler / Geliştirilmesi gereken yönler)
- O = Opportunities (Fırsatlar/Kaynaklar)
- T = Threats ( Tehditler/Engelleyici unsurlar)
Kişisel olarak güçlü ve geliştirilmesi gereken yönleri belirlemek, fırsatların, kaynakların ve tehditlerin analiz edilerek 360 derece bakış açısı ile olayları değerlendirmeye çalışmak SWOT analizi ile oldukça kolaydır ve kişinin kendisi ile ilgili farkındalığını artırmaktadır.
GROW Modeli
GROW modeli veya GROW yöntemi ise kişinin potansiyelini, beklentilerini, hedeflerini ortaya çıkarmasını ve gerekirse eksiklikleriyle yüzleşmesini sağlamaktadır. GROW modeli dört aşamadan oluşmaktadır.
- G = Goal (Amaç)
- R = Reality (Gerçeklik)
- O = Options (Seçenekler)
- W = Will (İstek)
Burada kişinin yapmak istedikleri, mevcut durumu, seçenekleri ve hedefe ulaşması için atacağı adımlara dair güçlü sorular vardır. Siz de bu modeli uygulamak istiyorsanız aşağıdaki soruları kendinize sorabilirsiniz:
- Belirlediğiniz hedefiniz nedir?
- Bu hedef SMART’mı?
- Hangi sonucu elde etmeye çalışıyorsunuz?
- Neyi değiştirmek istiyorsunuz?
- Amacınızı gerçekleştirmek için hangi adımları attınız?
- Attığınız adımlarda nasıl bir ilerlemeler kaydettiniz?
- Hedefinize neden ulaşamadınız?
- Peki ilk adımınız ne olabilir/ne olmalı?
- Hedefe ulaşmak için başka ne yapabilirsiniz?
- Şu anda ne yapmanız gerektiğini düşünüyorsunuz?
- Hedefinize ulaşmak için hangi kaynaklar size yardımcı olabilir?