Kişisel gelişim üzerinde çalışmanın en önemli kısmı, şu anda nerede olduğunuzu net olarak bilmenizdir. Tam olarak nerede olduğunuzu ve nerede olmak istediğinizi bildiğinizde, başarı için stratejik olarak plan yapmanız oldukça kolay olabilir. Hayatınızın gelişmek istediğiniz, bazı engellerle karşılaştığınız veya güçlü yönlerinizden yararlanmak istediğiniz herhangi bir alanında SWOT Analizi yapmanız size gerçek anlamda destek olur.
SWOT Analizi nedir?
SWOT, anlam olarak dört sözcüğün baş harflerinden oluşturulan bir sözcüktür.
- S = Strengths (Güçlü yönler)
- W = Weaknesses (Zayıf yönler, Geliştirilmesi gereken yönler)
- O = Opportunities (Fırsatlar, Kaynaklar)
- T = Threats (Tehditler, Engelleyici unsurlar)
SWOT analizi, hedeflerinize ilk adımı atmak için yardımcı olacak bir tekniktir. Kendini tanımak isteyen bir ortaokul öğrencisi de, emekli olmak üzere olan bir kişi de gelecekteki yol haritasını çizmek için bu analizden yararlanabilir.
İlgini çekebilir: Doğru Hedef Nasıl Belirlenir?
Kişisel SWOT sonucunuzu merak ediyorsanız, aşağıdaki soruların yanıtlarını bir kâğıda yazabilirsiniz. Eğer elinizde büyükçe bir kâğıt varsa kâğıdın tam ortasına, maksimum büyüklükte bir artı çizebilir ve SWOT’un her bir harfi için artının yarattığı dört alandan birini kullanabilirsiniz.
Güçlü Yönler
- Kaynaklarınız ve ne gibi avantajlarınız var? (Yetenekler, beceriler, sertifikalar, eğitimler, bağlantılar vb.)
- Neleri iyi yaptığınızı düşünüyorsunuz?
- Ne gibi kaynaklara ulaşabilirsiniz? (Fiziksel-nesnel, insanlar, örnek alınacak kişiler, daha önce hedeflediğiniz şeyi yapmış kişiler, kişisel özellikler, maddi konular vb.)
- Güçlü olduğunuzu düşündüğünüz yönleriniz hangileri?
- En başarılı hissettiğiniz alanlar nelerdir?
- Sizi olumlu olarak etkileyen değerleriniz nelerdir?
- Fark yaratabileceğiniz alanlar nelerdir?
Bu sorulara kendi açınızdan ve çevrenizdeki kişilerin perspektifinden bakarak cevap verin. Mümkün olduğunca tarafsız ve objektif cevaplar vermek önemlidir.
Zayıf & Geliştirilmesi Gereken Yönler
- İyi yapamadığınızı düşündüğünüz için yapmaktan kaçındığınız işler hangileri? Etrafınızdaki kişilere göre geliştirilmesi gereken yönleriniz hangileri olabilir?
- Aldığınız eğitimler arasından uygulayamadıklarınız var mı?
- Kendinizi nerede eksik hissediyorsunuz?
- Olumsuz iş ve kişisel alışkanlıklarınız nelerdir? (Örneğin, işe sık sık geç kalır mısınız, masanız dağınık mıdır, stresle baş edemediğiniz oluyor mu?)
- Yaptığınız iş açısından sizi zor durumda bırakan kişisel özellikleriniz var mı? (Örneğin, topluluk önünde konuşmaktan çekinen bir eğitmen olabilirsiniz.)
- Başarısız hissettiğiniz anlar ve alanlar nelerdir?
- Sizi olumsuz olarak etkileyen değerleriniz nelerdir?
Güçlü yönlerinizi belirlerken yaptığınız gibi, geliştirilmesi gereken yönler hakkında da objektif yaklaşmalı ve kendinize dışarıdan tarafsız bir gözle bakmayı denemelisiniz.
Gerçekçi olmalısınız. Kişinin zayıf yönleriyle yüzleşmesi her zaman çok kolay olmayabilir. Ancak eğer geliştirilmesi gereken bir yönünüz varsa, geliştirebilmek için öncelikle onun varlığını kabul etmelisiniz. Bu yüzden kendinize karşı dürüst olmaktan korkmayın.
Fırsatlar
- Yapmak istediğiniz şeyi kolaylaştıracak fırsatlarınız var mı?
- Avantajlarınız neler?
- Avantaja çevirebileceğiniz durumlar neler?
- Size yardımı olacak veya yol gösterecek kişilerle bağlantınız var mı?
Tehditler
- Kişisel özelliklerinizle bağlantılı olarak ne gibi engellerle karşılaşıyorsunuz?
- Çevresel özelliklerinizle bağlantılı olarak ne gibi engellerle karşılaşıyorsunuz?
- Değişim konusundaki fikirleriniz neler?
- Neleri değiştirmeniz faydalı olacaktır?
Bu SWOT analizini yaparak, güçlü yönlerinizi net bir şekilde belirleyebilecek, zayıf yönleriniz üzerinde çalışabilecek, yeni fırsatları keşfedebilecek ve bazı tehditleri belirleyerek azaltabileceksiniz.
Kişisel Yaşamda SWOT Analizi
İş arayışındaysanız, terfi almayı planlıyorsanız, yeni bir ilişkiye başlamak istiyorsanız veya sadece kişisel gelişiminizi önemsiyorsanız SWOT analizi sizin faydanıza olacaktır.
Örnek olarak, iş piyasasına girmek istiyorsanız, muhtemelen kendinizi diğer adaylardan ayırmanın yollarını arıyorsunuzdur. Bu durumda SWOT analizi yapmak size üç şekilde fayda sağlar:
- Öz yansıtma yapmanıza yardımcı olacaktır ki bu da sizin güçlü alanlarınızı belirler.
- İş arayışınızı esnasında güçlü yönlerinize ve yeteneklerinize daha uygun olan pozisyonları yeniden çerçevelemenize yardımcı olur.
- Mülakatlarda çok korkulan bu soruya yanıt vermenizi kolaylaştırır: Güçlü ve zayıf yönleriniz nelerdir?
İkili ilişkilerde veya aşk ilişkilerinizde de SWOT analizini kullanabilirsiniz. Bir arkadaş veya flört arayışında iseniz önce kim olduğunuzu düşünün. Güçlü yönleriniz nelerdir, hangi konuda ve ne yapmakta iyisiniz; bunları düşünmek işinizi oldukça kolaylaştıracaktır. Belki yeni insanlarla tanışmakta çok iyisiniz veya ilk buluşmayı çok kolay yönetebilen birisiniz. Peki zayıf olduğunuz, üzerinde çalışmanız gereken alanlar neler? Özgüven eksikliği mi yoksa bağlanma korkusu mu? Belki de aldatılma endişesi? Bunları aşmak için neler yapmalısınız? Sonrasında fırsatlarınızın ve tehditleriniz neler olduğunu düşünün. İş yoğunluğundan aşk hayatına ayırılacak vaktiniz mi yok? Önceki olumsuz deneyiminiz mi sizi engelliyor?
Negatif alanlarınızı pozitife çevirerek SWOT sonuçlarınızı dönüştürebilirsiniz. Örnek olarak; sizinle aynı iş ve pozisyonlar için rekabet eden insanların sayısının fazla olması durumunda bu, karşınıza çıkan iş fırsatlarını takip etme konusunda iddialı ve aktif rol alacağınızın da göstergesidir.
SWOT analizi, karşı karşıya olduğunuz fırsat ve tehditler kadar, güçlü ve geliştirilmesi gereken yönleriniz için bir çerçeve çizer. Güçlü yönlerinize odaklanabilir, olumsuzlukları minimize edebilir, fırsatların size sağlayacağı avantajları kullanabilir ve karşınıza çıkması muhtemel tehditlere karşı önlem almanızı kolaylaştırabilir.