Ah o baş ağrılarıyla bitmek bilmeyen günler, en ufak bir ışığın gözünü rahatsız etmesi, yaptığın işe hiçbir şekilde odaklanamıyor olmak… Bu yazımızda besinler ile migren arasındaki ilişkiyi analiz ederek migrende besinlerin rolüne odaklanacağız. Haydi başlayalım.
Amerikan Migren Vakfı’na göre migren üzerinde bir takım iç ve dış faktör etkilidir. Bunlar:
- Hormonal değişiklikler
- Duyusal uyaranlar
- Uykudaki değişiklikler veya uyku sorunları
- Kullanılan ilaçlar
Migreni olan herkesin bilmediği ya da atladığı en önemli şey, yiyecek ve gıda katkı maddelerinin de baş ağrısını ve migreni tetikleyebileceğidir. Besinlerin etkisi kişiye göre değişiklik gösterebilir. Bu nedenle farklı yiyecekleri deneyerek baş ağrınızı tetikleyen besinleri bulmalısınız. Bir uzmanla da kişiselleştirilmiş bir migren diyet planı oluşturulabilirsiniz.
Çeşitli diyet planları ile hem çocuklarda hem de yetişkinlerde yürütülen araştırmalarda beslenme alışkanlıklarının baş ağrılarını etkilediği gözlemlenmiştir. Tabi ki burada migren üzerindeki etkisi beslenmenizdeki etken gıdanın dozu, maruziyet zamanlaması ve genetik faktörlere bağlıdır. O zaman gelin bu besinleri yakından inceleyelim.
1. Alkol
Evet listemizin ilk sırasında alkol var çünkü alkol migren yapan en yaygın ürünlerden biridir. Alkolün baş ağrısına neden olmasının dehidrasyonla ilişkili olabileceği düşünülmektedir. Özellikle de kırmızı şaraba dikkat çekmek isterim. Yapılan çalışmalar, düşük kaliteli şarap içmenin baş ağrısına neden olabileceğini öne sürüyor. Genellikle önemli bir beyin kimyasalı olan serotonin mekanizmasından kaynaklandığı gözlenmiştir.
2. Çikolata
Yapılan çalışmalara göre çikolatanın, migreni olan kişilerde %2-22’sinde baş ağrısına neden olduğu bildirilmiştir. Çikolatanın, hem içerisindeki polifenol ile hem de fenilalaninden dolayı beyin kan akışını değiştirerek çeşitli fizyolojik mekanizmalarla migreni tetikleyebileceği düşünülmektedir. Beslenmenizde kendinizi gözlemleyerek bu ihtimali de değerlendirebilirsiniz.
3. Kafein
Kahve, çay, kola gibi kafein içeren içecekler, hepimizin neredeyse her gün tükettiği içeceklerin başında gelmektedir. Bağımlılık yaptığı için kafein, alınmadığında baş ağrısı olabileceği düşünülmektedir. American Migraine Foundation‘a göre migreni önleyebileceği söylenmektedir.
4. Yapay Tatlandırıcılar
Yediklerimiz ya da içtiklerimizde yapay tatlandırıcı varsa baş ağrısını tetikleyebilir. Özellikle aspartam bunların başında gelmektedir. Bu nedenle tükettiğiniz besinde aspartam varsa bu konuda dikkatli olmakta fayda var.
5. Çin Tuzu / MSG
Günümüzde her şey o kadar ulaşılabilir ki… Canım tatlı istedi hop markete canım tuzlu istedi hop markete peki aldığınız ürünlerin içeriklerine bakıyor musunuz? Besin etiketini okuyor musunuz? Çin tuzu olarak da bilinen Monosodyum Glutamat, aslında migren için büyük bir rol oynamaktadır. Bence sadece migren değil aslında birçok konuda sağlığımız için önemli ama biz konumuza dönelim. Monosodyum Glutamat yani namıdiğer Çin tuzu;
- Fast food
- Cips ve atıştırmalıklar
- Bazı baharatlar
- Donmuş gıdalar
- Bazı çorbalar
- İşlenmiş etler
- Çeşniler
- Hazır erişte gibi ürünlerin içeriğinde yer almaktadır.
Bu nedenle MSG içeren gıdalardan kaçınmak iyi olacaktır.
6. Kurutulmuş Et
Şarküteri ürünleri etler, jambon, sosisli sandviçler ve sosisler dahil olmak üzere tütsülenmiş etlerin tümü, rengi ve tadı koruyan nitrat adı verilen koruyucular içerir. Bu yiyecekler, beyindeki kan damarlarını genişlettiği düşünülen Nitrik Oksidi kana salabilir. NO yani Niktik Oksit ile bazı fizyolojik mekanizmalarla baş ağrısına neden olabileceği gözlenmiştir. Bu nedenle migrenin olduğunda bu tür besinlerden kaynaklanabileceğini, o gün bu besinlerini tüketip tüketmediğini gözlemlemek iyi olacaktır.
7. Turunçgiller
Yapılan çalışmalara göre turunçgiller migren üzerinde etkili olabileceği düşünülmektedir. Aşağıdaki besinlere dikkatli tüketmekte fayda var.
- Limon
- Portakal
- Greyfurt
- Mandalina
- Ananas
- Çilek
- Ahududu
- Kızılcık
- Kiraz
- Domates
Yazımı, “Ne yediğinizi bilin.” diyerek bitirmek istiyorum. Beslenme düzeninize dikkat ederek migreninizi önleyebilir ya da azaltabilirsiniz. Gerekirse uzman bir diyetisyen eşliğinde migren için diyet planı oluşturulabilirsiniz.
Sevgi ve sağlıkla kalın.
[expander_maker id=”2″ ]1- Stang PE, Yanagihara PA, Swanson JW, Beard CM, O’Fallon WM, Guess HA, Melton LJ Migren Başağrısı İnsidansı: Olmsted County, Minnesota’da Nüfusa Dayalı Bir Çalışma. Nöroloji. 1992; 42 :1657–1662. doi: 10.1212/WNL.42.9.1657.
2- Van den Eeden SK, Koepsell TD, Longstreth WT, van Belle G., Daling JR, McKnight B. Aspartam Yutulması ve Baş Ağrıları: Bir Randomize Çapraz Deneme. Nöroloji. 1994; 44 :1787–1793. doi: 10.1212/WNL.44.10.1787.
3-Van den Bergh V., Amery WK, Waelkens J. Migrende Tetikleyici Faktörler: Belçika Migren Derneği Tarafından Yürütülen Bir Araştırma. Baş ağrısı. 1987; 27 :191–196. doi: 10.1111/j.1526-4610.1987.hed2704191.x.
4-What to Know About Sulfites in Wine/ Written by WebMD Editorial Contributors/ Reviewed by Jabeen Begum on June 22, 2021
5-. 2010 Apr;30(4):486-92. doi: 10.1111/j.1468-2982.2009.01964.x. Epub 2010 Feb 11. Increased nitric oxide stress is associated with migraine H-J Gruber1,
6- 2019 Apr;26(4):588-595. doi: 10.1111/ene.13861. Epub 2018 Dec 18. Alcoholic beverages as trigger factor and the effect on alcohol consumption behavior in patients with migraine
[/expander_maker]
