Sizce neden bazı insanlar diğerlerinden daha mutlu? Mutluluk ile ilgili okuduğum birçok yazı, makale, araştırma ve izlediğim birçok filmde bu sorunun cevabını bulmaya çalıştım. Mutluluğun ölçülebilir bir şey olmadığı, her bir insanın mutluluğu algılama biçiminin farklı olduğu, bu sorunun cevaplarını oluşturabilir. Ancak genel anlamı itibariyle, bu soruyu cevaplarken başka sorulara da ulaşmamız mümkün.
Hayatınızdan memnun musunuz? Eğer 1 ile 10 arasında bir puan verecek olsanız, şu an içerisinde bulunduğunuz duruma kaç puan verirdiniz? Bu gibi sorularla mutluluğa bakış açımıza dair bazı fikirler elde edebiliriz ya da kişiden kişiye değişen “mutluluk” kavramı ile ilgili nelerin önemli olduğuna dair bir çıkarımda bulunabiliriz.
İlgini çekebilir: Danimarka Usulü Mutlu Olma Sanatı: Hygge!
Japonların ‘ikigai’, Danimarkalıların ‘Hygee’, İsveçlilerin ‘Lagom’ ve Norveçlilerin ise ‘Koselig’ diye adlandırdıkları bu kavramlar da özünde mutlu olmak ile ilgilidir. Özellikle kış aylarında mevsimsel olarak yaşadığımız karamsarlık ve depresyona bu yıl koronavirüs kaynaklı alınan tedbirler ve kısıtlamalar da eklenince, önceki kışlardan daha zorlu bir kış geçireceğiz gibi gözüküyor.
Sıcaklık ve huzurun tanımı “Koselig” kavramına yakından bakalım.
O zaman gelin Koselig kavramını biraz tanıyalım ve bu kışı daha rahat nasıl atlatabiliriz sorularına bir cevap arayalım. Koselig’i, Norveç halkının kış mevsiminin karanlık ve kasvetine karşı geliştirdikleri olumlu bakış açısı olarak açıklamak mümkün. Kendi ışığımızı yaratma, sıcaklık, huzur ve memnuniyet kavramlarını içinde barındıran bu kelimenin tam bir çevirisi olmamakla birlikte, Türkçe’ye tam olarak paylaşım ve güvenli bir birliktelik olarak çevrilmekte.
Yale Üniversitesi’nde yapılan bir araştırmaya göre, sıcak bir içecek tutmanın insanın içindeki cömertlik ve şefkat duygularını harekete geçirdiği, sıcak ışığın (mum veya ateş yakmak) yaratıcılığı artırdığı ve ateşe bakmanın da kişiye rahatlama sağladığı bulunmuştur. Uzun süre teknolojiden uzak kalmanın sakinleştirdiği ve kortizol seviyesini düşürdüğü de günümüzde uzmanların açıkça ifade ettiği bir söylemdir. Uzun doğa yürüyüşleri, açık hava, bol oksijenin de mevsimsel duygu durum bozukluğuna iyi geldiğini eklemek çok yanlış olmayacaktır.
İlgini çekebilir: Ichigo Ichie: 10 Maddede Japonların Mutluluk Felsefesi
Danimarkalıların Hygee kavramında yalnızlık ve izolasyon ön plandayken, Koselig’de birliktelik ön plandadır. Paylaşılan güvenli bir birliktelik; bir evi, bir sohbeti, bir yemeği, bir kahveyi, güven, sıcak ve iyilik hissini ifade ediyor. Mumlar, şömineler ve battaniyeler her iki akımda da önemlidir ancak birinde yalnızlık söz konusudur diğerinde paylaşım ön plandadır.
Peki biz bunu pandemik kışımıza nasıl dahil edebiliriz?
İşin sırrı başkalarıyla bağlantı kurmayı ve doğada zaman geçirmeyi içeren birleşik bir rahatlık teorisi yaratmak.
Mesela bir arkadaşımızla “online” bir kahve buluşması ayarlamak, Koselig etkisi yaratmak için güzel bir seçenek olabilir. Burada temel amaç, samimiyeti ve aradaki bağı hissetmektir. Ya da mumlar eşliğinde kendi yaptığınız ev yapımı sıcak çikolatanızı yudumlamak da bu atmosferi yakalamak için uygun bir ortam olacaktır. Bu tam olarak kendi yarattığınız rahat bir ortamın ötesinde, insan ilişkilerine uzanan bütünsel bir ekosistemin varlığı ile birlikte olmanın mutluluğudur. Kendi kendinize yaptığınız bir şey Koselig olamaz, Hygee olabilir ama Koselig değildir.
İlgini çekebilir: Mutluluk ile Tatmin Arasındaki Fark Nedir?
Yaz geldiğinde dışarı çıkmak ve sosyalleşmek için içten içe bir baskı hali varken; kışın soğuk, kasvetli ve erken kararan havaya bir de pandemi eklenince, Koselig bu kışın vazgeçilmezi gibi görünüyor. Soğuk havanın vurguladığı bağ kurma imkanlarını yakalamak için güzel bir fırsat!