Tip 2 diyabet, toplumda yüksek oranda görülmekte ve hastaların yaklaşık %90’ının oluşturmaktadır. Tip 2 diyabet, kan şekeri düzeyinin aşırı yükselmesine neden olan ve ömür boyu süren kronik bir hastalıktır. Bu kronik durumun erken belirtileri ve semptomlarını tanımak, kişinin daha erken tedavi almasına olanak sağlar ve bu da ciddi komplikasyon risklerini azaltır. Tip 2 diyabetin erken belirtilerine, risk faktörlerine ve erken teşhisin önemine birlikte göz atalım.
Tip 2 diyabetin erken belirtileri
Tip 2 diyabetin erken belirtilerini tanımak ve uygun tedaviyi almak, yaşam tarzı değişiklikleri yapmak ve kan şekeri seviyelerini kontrol etmek, kişinin sağlığını ve yaşam kalitesini büyük ölçüde iyileştirebilir, komplikasyon riskini azaltabilir.
Sık idrara çıkma
Kan şekeri seviyeleri yükseldiğinde, böbrekler fazla şekeri kandan süzerek çıkarmaya çalışırlar. Bu, kişinin özellikle geceleri daha sık idrara çıkmasına neden olabilir.
Artan susuzluk
Fazla şekerin kandan alınması için gerekli olan sık idrara çıkma, vücudun ek su kaybetmesine neden olabilir. Zamanla, bu durum susuz kalmaya ve kişinin normalden daha fazla susamasına neden olabilir.
Sürekli aç hissetmek
Diyabet hastaları genellikle yedikleri gıdalardan yeterince enerji almazlar. Sindirim sistemi; yiyecekleri, vücudun yakıt olarak kullandığı glikoz adı verilen basit bir şekere ayırır. Diyabetli kişilerde, bu glikozun yeterli bir miktarı kan dolaşımından vücut hücrelerine taşınmaz. Sonuç olarak tip 2 diyabet hastaları, ne kadar yakın zamanda yemek yediklerine bakılmaksızın sürekli aç hissederler.
Çok yorgun hissetmek
Tip 2 diyabet, kişinin enerji seviyelerini etkileyebilir. Kişinin kronik olarak yorgun veya bitkin hissetmesine neden olabilir. Bu yorgunluk, şekerin kan dolaşımından vücut hücrelerine yetersiz taşınması sonucu ortaya çıkar.
Kesik ve yaraların yavaş iyileşmesi
Kandaki yüksek şeker seviyeleri, vücudun sinirlerine ve kan damarlarına zarar verebilir ve bu da kan dolaşımını bozabilir. Sonuç olarak küçük kesiklerin ve yaraların iyileşmesi haftalar veya aylar alabilir. Yavaş yara iyileşmesi de enfeksiyon riskini artırır.
Ellerde veya ayaklarda karıncalanma, uyuşma veya ağrı
Yüksek kan şekeri seviyeleri kan dolaşımını etkiler ve vücudun sinirlerine zarar verebilir. Tip 2 diyabeti olan kişilerde bu, ellerde ve ayaklarda ağrıya, karıncalanma veya uyuşma hissine yol açabilir. Bu durum nöropati olarak bilinir ve zamanla kötüleşebilir. Eğer kişi diyabet tedavisi görmezse daha ciddi komplikasyonlara yol açabilir.
Kaşıntı ve maya enfeksiyonları
Kandaki ve idrardaki fazla şeker, maya için besin sağlar ve bu da enfeksiyona yol açabilir. Maya enfeksiyonları, cildin; ağız, genital bölgeler ve koltuk altları gibi sıcak ve nemli bölgelerinde görülme eğilimindedir. Etkilenen bölgeler genellikle kaşıntılıdır, ancak kişi aynı zamanda yanma, kızarıklık ve ağrı yaşayabilir.
Tip 2 diyabet için erken teşhis neden önemli?
Tip 2 diyabet, tedavi edilmezse sürekli olarak yüksek kan şekeri seviyeleri ve aşağıdakiler dahil olmak üzere ciddi ve bazen yaşamı tehdit eden komplikasyonlara neden olabilir.
- Kalp hastalığı
- İnme
- Sinir hasarı veya nöropati
- Ayak problemleri
- Diyalize ihtiyaç duyan böbrek hastalığı
- Göz hastalığı veya görme kaybı
- Hem erkeklerde hem de kadınlarda cinsel sorunlar
Tip 2 diyabet risk faktörleri
Tedavi edilmeyen diyabet ayrıca hiperosmolar hiperglisemik nonketotik sendroma (HHNS) yol açabilir, bu da kan şekeri seviyelerinde ciddi ve kalıcı bir artışa neden olur. Bir hastalık veya enfeksiyon, genellikle hastaneye yatmayı gerektirebilecek HHNS’yi tetikleyecektir. Bu ani komplikasyon ise yaşlı insanları daha ciddi sonuçlara doğru etkileme eğilimindedir. Herkes tip 2 diyabet geliştirebilir, ancak belirli faktörler bu riski artırabilir. Bu risk faktörleri şunları içerir:
- 45 yaşında veya daha büyük olmak
- Hareketsiz bir yaşam tarzına sahip olmak
- Aşırı kilolu veya obez olmak
- Sağlıksız bir diyetle beslenmek
- Ailede diyabet öyküsü olması
- Polikistik over sendromuna (PCOS) sahip olmak
- Tıbbi bir gebelik diyabeti, kalp hastalığı veya inme geçmişine sahip olmak
- Prediyabet olmak
Özetle, olası diyabet belirtilerini ve semptomlarını yaşayan herkes, özellikle bu durumu geliştirecek başka risk faktörleri varsa, değerlendirme ve tanı için bir doktora görünmelidir. Tip 2 diyabetin erken teşhisi ve tedavisi, kişinin yaşam kalitesini artırabilir ve ciddi komplikasyon riskini azaltabilir.
