Aromaterapi 101: Nedir, Nasıl Uygulanır, Faydaları ve Riskleri Nelerdir?

Aromaterapi, bitkisel öz yağlar kullanarak bedeni ve zihni dengelemeyi amaçlayan doğal bir terapi yöntemidir. Yüzyıllardır farklı kültürlerde kullanılan bu yöntem, stresi azaltmak, rahatlama sağlamak ve genel sağlığı iyileştirmek için popüler bir hale gelmiştir. Peki, aromaterapi nedir, nasıl uygulanır ve gerçekten faydalı mıdır? Bu yazıda, aromaterapinin temel prensiplerini, uygulama yöntemlerini, sağlığa olan faydalarını ve dikkat edilmesi gereken olası riskleri keşfedeceksiniz. Aromaterapi hakkında merak ettikleriniz ve bilinçli bir şekilde nasıl kullanabileceğinize dair tüm detayları bu rehberde bulabilirsiniz!

Aromaterapi nedir ve nasıl uygulanır?

Aromaterapi veya uçucu yağ tedavisi, uçucu yağlar ve diğer aromatik bitki bileşenlerini kullanan bir dizi geleneksel, alternatif veya tamamlayıcı tedaviyi ifade eder. Uçucu yağlar, kişinin sağlığını veya ruh halini iyileştirmek amacıyla yaklaşık 6.000 yıldır kullanılmaktadır. Ulusal Bütünsel Aromaterapi Derneği (NAHA) aromaterapiyi “bütünsel şifa için aromatik maddelerin terapötik uygulaması veya tıbbi kullanımı” olarak tanımlar.

Aromaterapi uygulamaları topikal uygulamalar ve solumadan oluşur.

  • Soluma: Yağlar bir dağıtıcı kap, sprey veya yağ damlacıkları kullanılarak havaya buharlaştırılır, kişi bu kokuları solur. Koku molekülleri beyne ulaştığında; duygular, kalp atış hızı, kan basıncı, solunum, hafıza, stres ve hormon dengesine bağlı limbik sistemi etkilerler. Bu şekilde, vücut üzerinde bütünsel bir etkiye sahip olur.
  • Topikal uygulamalar: Masaj yağları, banyo ve cilt bakım ürünlerine katılarak kullanılarak cilt tarafından emilmesi sağlanır. Uçucu yağlar asla doğrudan cilde uygulanmaz. Her zaman bir taşıyıcı yağ (badem yağı veya zeytinyağı) ile seyreltilmelidir.

Aromaterapi yağları ve faydaları

Bu uçucu yağlar çeşitli derecelerde antimikrobiyal aktiviteye sahip olmakla birlikte antiviral, antifungal ve antioksidan özelliklere de sahiptir. Mide bulantısı, vücut veya kas ağrıları, anksiyete, stres ve depresyon, yorgunluk ve uykusuzluk, baş ağrısı, dolaşım sistemi problemleri, adet sorunları, menopoz problemleri, saç dökülmesi ve bazı sedef türlerinin aromaterapi ile çözüme kavuşabildiği gözlemlenmiştir.

  • Fesleğen esansiyel yağı konsantrasyonu arttırmak ve bazı depresyon belirtilerini hafifletmek için kullanılır. Baş ağrısı ve migreni rahatlatabilir. Hamilelik sırasında kaçınılmalıdır.
  • Bergamot uçucu yağının idrar yolu ve sindirim sistemi için yararlı olduğu söylenir. Okaliptüs yağı ile birleştirildiğinde, stres ve suçiçeği nedeniyle oluşan cilt problemlerini hafifletmeye yardımcı olabilir.
  • Karabiber esansiyel yağı kan dolaşımını uyarmak, kas ağrılarını ve çürükleri hafifletmek için yaygın olarak kullanılır. Zencefil esansiyel yağı ile birlikte, artriti azaltmak için kullanılabilir.
  • Papatya esansiyel yağı egzama tedavisine yardımcı olabilir.
  • Karanfil esansiyel yağı, diş ağrısı için yaygın olarak kullanılan topikal bir ağrı kesicidir. Aynı zamanda kusma, mide bulantısı ve bağırsaktaki gazı önlemek amacıyla da kullanılır. Antimikrobiyal, antioksidan ve antifungal özelliklere sahiptir.
  • Okaliptüs esansiyel yağı, soğuk algınlığı veya grip sırasında hava yollarındaki inflamasyonu hafifletmeye yardımcı olabilir. Genellikle nane ile birleştirilir. Birçok kişinin okaliptüs alerjisi vardır, bu yüzden dikkatli olunmalıdır.
  • Yasemin esansiyel yağı afrodizyak olarak tanımlanmıştır.
  • Lavanta esansiyel yağı, küçük kesikler, yanıklar,  gevşeme ve uyku kalitesini arttırmak için kullanılır. Baş ağrısı ve migren semptomlarını hafiflettiği söylenir.
  • Limon esansiyel yağının ruh halini iyileştirdiği ve depresyon belirtilerini hafifletmeye yardımcı olduğu söylenir.
  • Biberiye esansiyel yağı saçın sağlıklı uzamasına yardımcı olur, hafızayı güçlendirir, kas spazmlarını önler ve dolaşım/sinir sistemlerini destekler.
  • Çay ağacı esansiyel yağının antimikrobiyal, antiseptik ve dezenfektan özelliklerine sahip olduğu söylenir. Akne, yanık ve ısırıkları tedavi etmek için şampuanlarda ve cilt bakım ürünlerinde yaygın olarak kullanılır. Ağız çalkalamalarında bulunur, ancak toksik olduğu için asla yutulmamalıdır.
  • Kekik esansiyel yağının yorgunluğu, sinirliliği ve stresi azaltmaya yardımcı olduğu söylenir.
  • Civanperçemi uçucu yağı, soğuk algınlığı ve grip semptomlarını tedavi etmek ve eklem iltihaplanmasını azaltmak için kullanılır.

Aromaterapinin riskleri var mı?

Her uçucu yağın kendine özgü bir kullanım nedeni vardır, bu nedenle iyileşme amacıyla bir yağ uygulamadan veya kullanmadan önce eğitimli bir aromaterapist, hemşire, doktor, fizyoterapist, masaj terapisti veya eczacı ile konuşmak önemlidir. Eğitimli olan profesyonel, uygulama veya seyreltme hakkında uygun talimatlar vererek her ürünün nasıl kullanılacağını kişiye öğretir.

Uçucu yağlar vücutta reaksiyonlara neden olduğundan, tüm yağlar herkese fayda sağlamaz. Uçucu yağlardaki kimyasal bileşikler, ilaçlarla kombine edildiğinde olumsuz etkiler üretebilir. İlaçların etkinliğini azaltabilir veya bireydeki sağlık problemlerini şiddetlendirebilirler.Bu yüzden hamile ve emziren annelerde,  yüksek tansiyonlu kişilerde ve epilepsi vb. hastalıkları olan kişilerde önerilmez.

Bazı insanların esansiyel yağları birçok kez kullandıktan sonra alerji geliştirdiğini bilinmektedir. Yeni bir alerjik yanıt ortaya çıkarsa, kişi hemen kullanmayı bırakmalı ve kokusundan kaçınmalıdır.

Kaynaklar
aromaterapi, uçucu yağlar