İhanetin Psikolojisi: İnsanlar Neden Aldatır?

İnsan ilişkileri karmaşık ve gizemlidir. Sevgi, bağlılık ve mutluluk gibi güzel duygular barındıran bu ilişkilerde bazen aldatma gibi üzücü ve yıkıcı durumlar da yaşanabilir. Peki, insanlar ilişkilerinde neden aldatır? Aldatmaya hangi nedenlerin yol açabileceğini araştırmalar doğrultusunda inceledik. İşte ihanetin ardındaki psikolojik gerçekler!

İlişkilerde aldatma ne kadar yaygın?

Elbette ilişkilerde aldatmanın ne kadar yaygın olduğu sorusunun kesin bir cevabı yok. Ancak farklı araştırmaları inceleyerek ilişkilerdeki aldatma oranlarına göz atabiliriz.

Amerika Birleşik Devletleri’nde yapılan bir araştırmaya göre, evli veya uzun süreli ilişkide olan yetişkinlerin %49’u hayatlarının bir döneminde en az bir kez aldattıklarını itiraf etmiştir. Birleşik Krallık’ta yapılan bir araştırmada ise bu oran %26 olarak belirlenmiştir. Türkiye’de ise bu konuda kapsamlı bir araştırma bulunmamaktadır. Ancak, CİSED (Cinsel Sağlık Enstitüsü Derneği) tarafından yapılan bir ankete göre, erkeklerin %58’inin, kadınların ise %40’ının eşlerini aldattığı sonucuna ulaşılmıştır. Bu farklılıklar, araştırma metodolojisindeki farklılıklardan, kültürel faktörlerden ve ilişki türlerinden kaynaklanabilir.

Araştırmalara göre aldatma istatistikleri:

  • Aldatma oranları zaman içinde değişmektedir. Son yıllarda, aldatma oranlarında bir artış olduğu gözlemlenmektedir.
  • Araştırmalar, erkeklerin aldatmaya kadınlardan daha yatkın olduğunu göstermektedir.
  • Evli çiftler bekar çiftlere göre aldatmaya daha az yatkındır.
  • Uzun süreli ilişkilerde aldatma riski artmaktadır.

Kişiler partnerlerini neden aldatır?

Her ilişki kendine özgüdür, ancak kişinin partnerine sadakatsiz olmasının ardındaki duygusal gerekçeler üzerine giderek daha fazla araştırma yapılmaktadır. Peki, insanlar neden aldatır? Araştırmacıların yakın zamanda ortaya koyduğu gibi, insanların aldatmasının pek çok nedeni vardır ve kalıplar yaygın klişelerin gösterdiğinden daha karmaşıktır.

2021 yılında yapılan bir çalışmada, büyük bir ABD üniversitesinde 495 yetişkinle anket yapıldı. Katılımcılar aldattıklarını bildirmiş ve gerekçe olarak sekiz temel neden ortaya çıkmıştır: öfke, öz saygı, sevgi eksikliği, düşük bağlılık, çeşitlilik ihtiyacı, ihmal, cinsel arzu ve durum veya koşullar. Çalışmaya katılanların yalnızca üçte biri en nihayetinde birincil partnerlerini aldattıklarını itiraf etmiş, kadınların itiraf etme olasılığı erkeklere göre daha yüksek olmuştur.

Şaşırtıcı bir şekilde, yukarıdaki araştırmaya göre, ilişkilerin sadece %20,4’ü aldatma yüzünden sona ermiştir. Bununla birlikte ilişkilerin sadece %11,1’i birincil ilişkilerini sonlandırıp aldattıkları kişilerle birlikte olmuşlar.

Şaşırtıcı bir gerçek; aldatmanın birincil sebebi cinsellik değil.

Aldatmaların çoğu cinsel birliktelik içermekle birlikte, konu nadiren yalnızca seksle ilgilidir. Birincil ilişkilerinde ihmal ya da sevgi eksikliğinden muzdarip olduklarını bildirenlerde bu durum çok daha yaygındır. Birincil partnerlerine daha az bağlı hissettiklerini bildirenler, belki de bu ihtiyacı karşılamanın bir yolu olarak, ilişkide daha fazla duygusal yakınlık yaşamışlardır. Benzer şekilde, sadakatsizlik sevgi eksikliğiyle ilişkilendirildiğinde, bireyler bu deneyimi duygusal açıdan daha tatmin edici bulmuştur.

Çalışmada; insanlar arzu, sevgi eksikliği veya çeşitlilik ihtiyacı nedeniyle aldattıklarında cinsel açıdan daha fazla tatmin olmuş hissettiklerini bildirmişlerdir. Birincil neden olarak cinselliği gösterenler aldatma deneyiminden çok daha az tatmin olmuşlardır. Cinsel aktivitelerin çoğu öpüşme (%86,7) ve sarılma (%72,9) ile sınırlıydı. Çalışma, aldatanların sadece yarısının cinsel ilişkiye girdiğini ortaya koymuştur.

Bu çalışmadan çıkarılacak önemli bir sonuç varsa, o da aldatmanın genellikle diğer kişiyle hiçbir ilgisi olmadığıdır. Araştırma sonuçlarına göre aldatan birçok insan partnerlerini seviyor. Bazı insanların sadakatsizliklerini partnerlerinden saklamak için büyük çaba sarf etmelerinin nedeni kısmen budur. Yine de sadakatsizliğin bir ilişkide önemli hasara neden olduğu yadsınamaz bir gerçek.

Daha önce aldatmış olan bir partnerin tekrar aldatma olasılığı daha mı yüksek?

Görünüşe göre, Rachel’ın annesinin Friends dizisinde savunduğu “bir kez aldatan, her zaman aldatır” özdeyişinde doğruluk payı olabilir. Seri sadakatsizliği araştıran 2017 tarihli bir çalışma, bir ilişkide aldattığını bildiren katılımcıların, bir sonraki ilişkilerinde aynı davranışta bulunma olasılıklarının, bildirmeyenlere göre üç kat daha fazla olduğunu ortaya koymuştur. Elbette bu orana bakarak herkesin yeniden aldatacağını söylemek doğru olmayacaktır. Çünkü insan ilişkileri birden çok dinamiği içinde barındıran bir yapıdır.

Partnerinizin sadakatsiz olduğunu öğrenmek ciddi bir duygusal darbe yaratabilir. Duygularınızda yalnız olmadığınızı bilmelisiniz. Aşk ve sadakatsizlik üzerine 2023 yılında yapılan bir çalışmada, araştırmacılar sadakatsizliğe dayalı travmanın “aşırı öfke, ihanet, güvensizlik, öfke, utanç, suçluluk, kıskançlık ve üzüntü duygularına” yol açabileceğini belirtmiştir. Ancak, sonunda iyileşeceğinizi bilerek içinizi ferah tutun.

Kaynaklar
aldatma psikolojisi, aldatmanın nedenleri, erkekler neden aldatır, ihanet, kadınlar neden aldatır