Hiç ‘daddy issues’ ifadesini duydunuz mu veya bunun gerçekte ne anlama geldiğini merak ettiniz mi? Geçmişleri nedeniyle flört ve kişiler arası ilişkilerde zorlanan kişilere – genellikle kadınlara – yönelik halk arasında kullanılan bir terimdir. Televizyonda ve popüler kültürde, daddy issues’a sahip olan karakterler erkeklerle karmaşık, işlevsiz ilişkilere sahip olma eğilimindedir ve genellikle umursamaz, muhtaç veya bir şekilde dengesiz görünürler. Her ne kadar bu ifade flört dünyasında gayri resmi olarak şaka konusu olsa da, bu ifade etiketleyici olabilir ve bu sorunun gerçekte neleri içerdiği konusunda yanlış anlamalara yol açabilir.
‘Daddy issues’ nedir?
Bu terimin tam anlamıyla türkçe karşılığı yok; ancak basitçe baba sorunları olarak çevirebiliriz. Ruh Sağlığı Danışmanı ve Aile İişkileri Uzmanı olan Bre Haizlip, “Daddy issues terimi, bir kişinin babasıyla veya baba figürüyle eksik, istismarcı veya sorunlu bir ilişkinin sonucu olarak yaşayabileceği psikolojik sorunları ifade etmek için kullanılır” diyor. Bu klinik ya da tıbbi bir terim değildir ve psikologlar ya da psikiyatristler tarafından resmi olarak tanınmamaktadır.
Bu terimin tam olarak nereden geldiği bilinmemektedir. Ancak genel olarak bu ifade, romantik ilişkilerinde bağlanma sorunları veya çözülmemiş travmaları olan kişiler için kullanılan bir terim haline gelmiştir. Klinik Psikolog Charity M. Kilgore, “Terimin kökeni belirsiz, ancak özellikle Freudyen Psikoloji bağlamında onlarca yıldır kullanılıyor” diyor. “Romantik ilişkiler için yaşlı erkekleri aramak, erkeklere güvenmekte zorluk çekmek, düşük öz saygı ve bir dizi başka duygusal ve psikolojik sorun da dahil olmak üzere bir dizi davranış ve tutumu tanımlamak için kullanılmıştır.”
Toplumsal cinsiyetin rolü: Bu problem sadece kadınlarda mı var?
Klinik Psikoterapist Miriam Koshy’ye göre, bu terimin özünde bir bağlanma sorunu olduğu için herkes bunu yaşayabilir. “Bu terim genellikle kadınları utandırmak ve ilişkilerdeki ihtiyaç ve arzularını en aza indirmek için kullanılıyor” diyor. “İnsanlar bu terimi sıklıkla yanlış kullanıyor. Bu da bir kadının kendini yargılanmış hissetmesine ve kendisinde bir sorun olabileceğini düşünmesine neden olabiliyor. Cinsiyetten bağımsız olarak herkes ebeveynleriyle güçlü ilişkiler kuramamaktan kaynaklanan bağlanma yaralarına sahip olabilir.”
Therapy Central’da Klinik Direktör olan Raffaello Antonino ise bu konu hakkında şunları söylüyor: “Bir erkek de çocukken sevgisi ve ilgisi için ‘yeterince iyi olmadığını’ hissettiren dengesiz bir baba figürüyle büyüdüyse, 30’lu veya 40’lı yaşlarında ‘daddy issues’ yaşayabilir. Buna karşılık, ‘daddy issues’ onları romantik ilişkilerinde güvensiz hale getirebilir veya iş yerindeki bir yönetici gibi hayatlarındaki güçlü erkeklerle ilişkilerinde zorluklar yaşayabilirler.”
Bu terimi dikkatsizce kullanmak etiketlemeye yol açabilir ve bireyleri gerçek duygusal mücadeleler için yardım aramaktan caydırabilir. Her cinsiyetten ve cinsel yönelimden bireyler, babalarının yanı sıra anneleriyle olan ilişkileriyle ilgili zorluklar yaşayabilir. Dolayısıyla bilinenin aksine ‘daddy issues’ yalnızca kadınlarda yaşanan bir durum değildir.
Daddy issues’a sahip olabileceğinize dair işaretler
İçten içe ‘daddy issues’a sahip olup olmadığınızı merak ediyorsanız, ilişki uzmanlarına göre dikkat etmeniz gereken potansiyel işaretleri sizin için derledik. Bu işaretleri sıralamadan önce tekrar etmekte fayda var: Her cinsiyetten insanın babayla ilgili bağlanma sorunları olabilir ve daha dikkat çekici işaretlerin çoğu erkeklerle olan yetişkin ilişkileriyle ilgili olsa da, bunlar her türlü romantik ilişki için geçerli olabilir.
Hayatınızdaki erkek figürlere güvenmek sizin için zor mu?
Güven sorunları ilişkilerde evrensel bir zorluktur, ancak bir partnere (veya hayatınızdaki diğer erkeklere) güvenmekte özellikle zorlanıyorsanız, bu babayla ilgili bağlanma sorunlarının bir işareti olabilir. Uzmanlar bu rahatsızlığın, incinme korkusuyla kendinizi uzak tuttuğunuz, duygusal bağ kurmaktan kaçındığınız ya da koptuğunuz güvensiz bir bağlanma tarzıyla bağlantılı olabileceğini söylüyor. Bu durum yakınlık korkusuna veya iletişim sorunlarına neden olabiliyor.
İnsanları hoş tutmaya çalışıyor veya partnerlerinizden sürekli güvence mi istiyorsunuz?
Sevilmeyi, korunmayı ve babaya sağlıklı yollarla bağlanmayı istemenin son derece doğal olduğu düşünüldüğünde, çocukluk döneminde sağlıklı bir baba-çocuk bağının olmaması, yaşamınızın ilerleyen dönemlerinde başkalarından onay aramanıza neden olabilir. Psikolog Carla Marie Manly, bu davranışın “erkek onayı ve kabulüne neredeyse doyumsuz bir ihtiyaç” veya “özellikle erkeklere karşı aşırı hoşnutluk eğilimleri” gibi görünebileceğini açıklıyor.
Partnerinizi idealize etme veya ilişkinizi bir kaide üzerine koyma eğiliminde misiniz?
İlişkiyi sürekli olarak idealize ediyorsanız veya özellikle sizinle ilgileneceğini düşündüğünüz erkeklere ilgi duyuyorsanız ‘baba sorunlarınız’ olabilir; özellikle de güçlü ve koruyucu görünenlere. Manly, sizden yaşça büyük olanlar da dahil olmak üzere hayatınızdaki erkekler tarafından güçlü bir “şımartılma ve bakılma arzusu” hissedebileceğinizi söylüyor, ancak yaş herkes için bir faktör olmayabilir.
Yetişkinlik dönemindeki ilişkileriniz çocukluk bağlarınızı mı yansıtıyor?
Çözülmemiş travmaları veya babalarıyla ilgili sorunları olan bir kişi sağlıklı bağlar kurmakta zorlanabilir veya geçmiş deneyimlerini yansıtan ilişkiler arayabilir. Örneğin, bir baba figürüne kaygılı bir şekilde bağlandıysanız veya büyürken yoğun aile sorunları yaşadıysanız, bilinçli olarak fark etseniz de etmeseniz de, daha sonra romantik ilişkilerde benzer dinamiklere çekilebilirsiniz. Eğer ebeveynleriniz siz küçükken mesafeli veya sevgisiz idiyse, ‘baba sorunları’ kendini duygusal olarak ulaşılamaz partnerler aramak gibi gösterebilir.
Yakın ilişkilerinizde sık sık kıskanç veya aşırı korumacı mı hissediyorsunuz?
Kıskançlıkla başa çıkmak flört etmenin doğal bir parçasıdır, ancak bağlanma sorunları olan kişiler bunu diğerlerinden daha fazla yaşayabilir. Kıskançlığınız karşılıklı bağımlılık, yalnız kalma korkusu, terk edilme sorunları veya geçmiş deneyimleriniz nedeniyle ilişki hakkında genel güvensizlikle ilgili olabilir.
Daddy issues ilişkilerde kendini nasıl gösterir?
Her bireyin babasıyla ya da baba figürüyle yaşadığı deneyimler ve ilişkiler benzersiz olduğu için ‘daddy issues’un kesin bir nedeni yoktur. Bununla birlikte, çoğu uzman baba sorunları fikrinin Sigmund Freud’un erken dönem psikanalitik teorisinin bir parçası olarak öne sürdüğü Oedipus Kompleksi ile bağlantılı olduğu konusunda hemfikir.
Bu kompleks, bir kişinin babasıyla olan kötü ilişkisi nedeniyle hem olumlu hem de olumsuz bazı bilinçdışı dürtülere sahip olabileceğini öne sürüyor. Bu komplekse sahip kadınlar, babalarıyla olan bozuk ilişkilerini düzeltmek amacıyla kendilerine bakan erkeklerle sağlıksız ilişkiler ya da kalıplar geliştirebilirler.
Örneğin, babanız aşırı kontrolcü ya da eleştirel biriyse, gelecekteki ilişkilerinizde öz saygınız düşük olabilir ve sürekli onaylanma arayışına girebilirsiniz. Ya da ebeveyniniz fiziksel veya duygusal anlamda eksik bir ilişki geliştirdiyse, gelecekteki ilişkilerinizde bu terk edilme veya ihmal duygularını iyileştirmeye çalışabilirsiniz. Koshy, “Babalar duygularını ifade etmediğinde veya çocuklarıyla iletişim kurmadığında bu, çocukların daha sonra başkalarıyla yakın duygusal bağlar kurmada zorluklara yol açabilir” diyor.
Daddy issues nasıl çözülür?
Eğer güncel ilişkilerinizde geçmişten -ebeveynlerden- gelen bağlanma sorunlarınız olduğunu tespit ettiyseniz bunun için neler yapabileceğinize bakalım.
Duygularınızın ardındaki nedenleri ortaya çıkarmaya başlayın.
Manly’ye göre, babayla ilgili bu bağlanma sorunlarını ele almanın ilk yolu, bunların altında yatan potansiyel nedenleri anlamaktır. Baba sorunlarından kurtulmanın ilk adımı, erken çocukluk dönemindeki psikolojik yaralara ilişkin farkındalığı artırmaktır.
Ayrıca uzmanlar ‘daddy issues’u kendinizde nasıl gözlemlediğinize dair objektif bir liste yapmanızı öneriyor. Örneğin, partnerinize karşı savunmasız olmakta zorlanıyor musunuz? Kendinizi sürekli narsistlerle çıkarken mi buluyorsunuz ya da erkek iş arkadaşınıza sebepsiz yere kızıyor musunuz? Manly, “Sorunlarınızın daha fazla farkına vardıkça, gelecekte farklı davranışlarda bulunmayı seçebilirsiniz” diyor.
Sağlıklı bağlantılar kurmayı hedefleyin.
Bu sorunlar flört hayatınızı olumsuz etkilediyse, daha sağlıklı ilişkiler kurmaya odaklanmanın zamanı gelmiş olabilir. Etrafınızı sizi destekleyen ve gelişiminizi teşvik eden destekleyici, güvenilir insanlarla çevreleyin. Bu, sağlıklı ilişkiler fikrinizi yeniden çerçevelendirmenize yardımcı olabilir ve hatta erken çocukluk ilişkilerinizde eksikliğini hissetmiş olabileceğiniz duygusal desteği sağlayabilir.
Profesyonel destek alın.
Bir terapist duygularınızı işlemenize, yararlı olmayan kalıpları fark edip kırmanıza ve iyileşip daha sağlıklı yetişkin ilişkileri kurmanıza yardımcı olabilir.
Terapiye şu anda erişemiyorsanız veya iyileşme yolculuğuna önce tek başınıza çıkmayı tercih ediyorsanız, başlangıç noktası olarak bibliyoterapi yani yardım kitaplarını okumayı deneyebilirsiniz. Ayrıca, baba sorunlarınızın temel nedenlerini ele almanıza yardımcı olabilecek iç çocuk çalışması ve diğer travma ile başa çıkma egzersizlerine de katılabilirsiniz.
Öz şefkat pratiği yapın.
Herhangi bir ilişki zorluğu söz konusu olduğunda, kendinize karşı nazik olmak çok önemlidir. Yolculuk sırasında kendinize karşı nazik ve empatik olun. Psikolojik yaralar fark edilmedikçe ve ilgi gösterilmedikçe iyileşemez. ‘Baba sorunlarına’ yol açan ve genellikle gizli tutulan çocukluk acısının işlenmesi ve ele alınması, güçlendirici ve hayat değiştiren kişisel gelişimle sonuçlanabilir.
‘Daddy issues’un yaygın belirtilerine dikkat edin ve bunların sizin için geçerli olup olmadığını düşünün; çünkü hikayenizi en iyi siz bilirsiniz. Ve unutmayın, klinik bir tanı olmasa da, herkes baba sorunlarına sahip olabilir. Bu yaygın bir deneyimdir ve bazı bilinçli öz bakım ve iyileştirme uygulamalarıyla sağlıklı, güçlü ilişkilere giden yolda ilerleyebilirsiniz.
