Başarı, her insanın yaşamında ayrı anlam taşıyan bir kavramdır. Peki, sizin için başarı ne anlam ifade ediyor? Bu sorunun cevabı, düşündüğünüzden daha derin olabilir. Toplumun dayattığı başarı standartlarıyla kendi içsel tatminimizi birbirine karıştırmak, çoğu zaman farkında olmadan yaptığımız bir hata. Peki, gerçekten ne zaman başarılı hissettiniz? Başkalarına başarıyı anlatmanız gerekseydi, nasıl tanımlardınız? Gelişim zihniyeti ile başarı kavramınızı yeniden oluşturmaya hazır mısınız?
Başarı nedir?
Önce başarının sıklıkla karşımıza çıkan anlamına bakalım. Başarı; genelde kişinin bulunduğu yerle amaç ve hedefleri doğrultusunda ulaşmak istediği yer arasında elde ettiği kazanımlar olarak tanımlanır. Bütünsel gelişim yolculuğunuzda tüm deneyimleriniz, ruhunuzun kazanımlarıyla birlikte edindiğiniz bilgileri bilgeliğe dönüştürerek elde ettiğiniz yaşam doyumu olarak da nitelendirilebilir. Yaşam yolculuğunuzda size mutluluk veya coşku veren, hayallerinizi zenginleştiren, yaşam doyumunuzu arttıran, esenlik ve iyilik halinizi destekleyen, hedeflerinize ulaşmanızı sağlayan her deneyim, sahip olduğunuz başarı seviyenizi yansıtır.
Mutluluk mu, statü mü başarı getiriyor?
Genelde başarı, bireyin amaçları doğrultusunda ulaştığı kazanımlar olarak tanımlanır. Ancak modern psikolojide, başarı aynı zamanda kişinin içsel tatmini, anlam arayışını ve yaşamdaki amaçlarını nasıl algıladığıyla ilgilidir. Harvard Üniversitesi’nde yapılan bir çalışmada, insanların kendilerini başarılı hissetmelerinin, statüden çok mutlulukla bağlantılı olduğu ortaya çıkmıştır. Kısacası başarı, kişinin yaşamında mutluluğu artıran her deneyimi içerebilir.
Yaşamınıza arzu ettiğiniz başarıları katmak amacıyla; mutlaka öz farkındalığınızı artırmalı, kendinizi tanımalı, sürekli öğrenme ve gelişim çabasında olmalısınız. Başarılarınızla yaşamınıza anlam katmak için kendinize yönelik farkındalığınızın güçlü olması önemli.
Başarıyı belirleyen önemli faktör: Sabit zihniyet ve Gelişim zihniyeti
Birçok yerde karşınıza başarının ilkeleri çıkar mutlaka. Başarının evrensel bir formülü var mıdır? Bu ayrıca üzerinde düşünülmesi gereken bir konu. Her insanın başarıya yüklediği anlam değişir. Ancak psikolojik araştırmalar bazı ortak ilkeler sunuyor. Her insanın başarı formülü de kendine özgü. Başarının bir formülünü yazacak olsaydık, şöyle bir formül çıkarılabilirdi: Başarı = Öz farkındalık + Hedef belirleme + Odaklanma + Sürekli öğrenme + Öğrenilenlerin uygulanması + Hedeflerin zamana yayılması + Sürekli gelişlim çabası
Başarı yolunda öz farkındalığın önemi sıkça vurgulanır. Ancak bilim, bunun daha da derin bir bağlantıya sahip olduğunu gösteriyor. Stanford Üniversitesi’nden Psikolog Carol Dweck’in yaptığı araştırmalar, bireylerin “sabit zihniyet” ya da “gelişim zihniyeti” ile başarıya nasıl yaklaştıklarını ortaya koyuyor. Sabit zihniyette olan insanlar yeteneklerin doğuştan geldiğine inanırken, gelişim zihniyetine sahip olanlar yeteneklerin çaba ve öğrenmeyle geliştirilebileceğini düşünüyor. Gelişim zihniyetine sahip bireyler, daha uzun vadede başarılı olma eğilimindedir. Dolayısıyla siz de gelişim zihniyeti ile ilerleyerek uzun vadede sizin için ifade ettiği şekliyle başarılı olabilirsiniz. Yaşamımızda başarılarımızı destekleyecek bazı başarı ilkeleri şunlardır:
- Sahip olduğumuz profesyonel kimlikle güçlü ve kendinden emin bir duruş sergilemek
- Mesleki yetkinliklerimizin farkında olmak ve gerektiğinde cesaretle kullanabilmek
- Mesleki yetkinliklerimiz dışında, kişisel gelişimimizi güçlendirerek yetkinliklerimizi zenginleştirmek
- Sahip olduğumuz kaynakların farkında olmak ve gerektiğinde doğru kullanabilmek
- İş yaşamında attığımız her adımın bir adım sonrasını öngörebilmek ve stratejik adımları atabilmek.
- Çalıştığımız kurumsal kültürü iyi tanıyarak uyum içinde olmak
- İş arkadaşlarımızla olan duygusal bağlarımızı güçlendirmek
- İletişim yeteneğimizi geliştirerek etkili iletişim kurabilmek
- İçsel motivasyonumuzu güçlendirmek ve motivasyon kaynaklarımızı zenginleştirmek
- Nezaket ve görgü kurallarını asla ihmal etmemek
- İş hayatının getirdiği fırsatların ve olası tehditlerin daima farkında olmak
- Gücümüzü daima kendimizden alarak, potansiyelimizi keşfetmek ve doğru kullanabilmek
- Bütünsel anlamda gelişim alanlarımızı belirlemek
- Yaşam boyu öğrenme prensibiyle daima gelişim çabasında olmak
Başarı yolculuğunda soruların gücü
Stanford Üniversitesi’nden araştırmacılar, güçlü sorular sormanın beyin üzerindeki etkilerini araştırdı ve bu tür soruların kişinin problem çözme becerilerini geliştirdiğini keşfetti. Başarı yolunda soruların gücünden faydalanarak kendinizle iç görü çalışmaları yapabilirsiniz. Kişisel farkındalığınızı artırmak amacıyla, kendinize sorabileceğiniz bazı sorular şunlar olabilir:
- Şu an kendimi nerede görüyorum?
- Kendimi nasıl görüyorum?
- Başkaları beni nasıl görüyor?
- Kendimde güçlü ve zayıf bulduğum özelliklerim neler?
- Nasıl bir sosyal çevrede yaşıyorum?
- Yakın ve uzak çevremle ilişkilerim nasıl?
- Kendimi en iyi şekilde ifade edebiliyor muyum?
- Şu an yapmak istediklerimi engelleyen şeyler neler?
- Hayatıma nasıl biri olarak devam etmeyi arzuluyorum?
- Kendi hayatımla ilgili karar verme özgürlüğüm var mı?
- Yaptığım işi seviyor muyum?
- Bu işi yapmasaydım hangi işi yapmak isterdim?
- Mesleki hayatımda hangi özelliklerimi geliştirmeliyim?
- Mesleki ve kişisel gelişimime yeterli yatırımı yapıyor muyum?
- İş hayatımda önümde olan fırsatların ya da olası tehditlerin farkında mıyım?
- Bütünsel anlamda gelişim alanlarım neler?
- Gelecek için kısa, orta ve uzun vadeli hedeflerim neler?
- Hedeflerime ulaşmak için yol haritam nedir?
- Beni hedeflerime taşıyacak en doğru adımlar neler olurdu?
Öz farkındalığınızı geliştirmek ve daha başarılı bir yaşam yolculuğu sürdürmek için kendinize soracağınız benzer nitelikte soruların gücü her zaman önemli. Güçlü sorular ve samimiyetle verdiğiniz yanıtlar farkındalığınızı güçlendirecektir. Ve kendinize yönelik iç görünüz başarı yolculuğunuza daima ışık tutar.
Gelişim zihniyeti ile başarılı olmak için ne yapmalıyız?
Gelişim, ömür boyu süren bir yolculuktur. Önemli olan gelişim arzusunda olabilmek ve sorumluluk üstlenmektir. Gelişim sürecimizde öz farkındalık düzeyimiz, yeteneklerimizin farkında olmak, gelişim alanlarımızı belirlemek, sürekli öğrenmek ve potansiyelimizi keşfetmek başarı için gerekli adımlar arasındadır. Başarı elde etmek isteyenler için sürekli öğrenme kaçınılmaz bir gerekliliktir. Ancak beyin öğrenmeye nasıl yanıt verir? Londra Üniversitesi’nde yapılan bir çalışma, öğrenmenin nöroplastisiteyi artırdığını ve beynin sürekli yeni bağlantılar kurarak geliştiğini gösterdi. Yani, öğrenmeye devam ettikçe sadece bilgi birikimimiz değil, beynimizin yapısı da değişir. Bu da uzun vadeli başarı için kritik bir faktördür.
Bunun yanı sıra, başarı elde etmeyi arzulayanlar, kişisel gelişimlerine de her daim önem verirler esasında. Bu kişiler yaşam boyu öğrenme tutkusunu gönüllerinde hep taşırlar. Öz farkındalıkları gelişmiştir. Ne istediklerimi daima iyi bilirler. Yaşamlarında kararlılıkla ve cesaretle ilerleme arzusunda olurlar çoğu zaman. Bu gibi özellikleriyle yaşamlarında birçok başarı getiren işlere de elbette imza atarlar. Elde ettikleri başarı hikayeleriyle motivasyonlarını daima güçlü tutarlar. Yeni hedefler belirleme konusunda uzmandırlar. Mesleki ve kişisel uzmanlıklarını da en iyi şekilde sergilemeyi tercih ederler. Gelişim yolculuğunuza katkı sağlayarak başarılarınızı destekleyecek bazı başarı ilkeleri ise şunlar olabilir:
- Belli aralıklarla mevcut durum değerlendirmenizi yaparak, gelişim alanlarınızı tespit edin.
- Sürekli öğrenme zihniyetinde olun ve bireysel öğrenme planı oluşturun.
- Güçlü yanlarınızı cesurca kullanın.
- Eleştirel düşünme, anlamlandırma ve akılcı sorgulama yeteneğinizi geliştirin.
- Karşınıza çıkan beklenmedik durumlar karşısında, iyi bir kriz yöneticisi olun.
- İlerleyen teknolojinin sunduğu yeniliklerin imkanlarınız ölçüsünde takipçisi olun.
- Farklı bilgileri bir araya getirerek, yenilikçi ve kreatif düşünme becerinizi geliştirin.
- Yeni fikirlerinizi ve yaratıcı düşüncelerinizi cesaretle hayata geçirme çabasında olun.
- Çevrenizde daima sizi destekleyen, motive eden, değerlerinizle uyumlu, dürüst, nitelikli, erdemli ve başarılı insanlar toplayın.
- Başkalarının başarılarını takdir ederek onları destekleyin, gelişimine katkı sağlayın ve onlara ilham verin.
- Zamanınızı etkin kullanın.
- Bilge kişilerle fikir alışverişinde bulunun ve önerilerini dikkate alın.
- Cesur, dürüst, güven verici ve sorumluluk sahibi olun.
- Olumlu ve iyimser düşünme alışkanlığında olun.
- Sağlığınızı korumak için mutlaka sorumluluk üstlenin.
- Sağlıklı yaşam alışkanlıkları kazanın ve kararlılıkla sürdürme çabasında olun.
- Yaşamınızdaki başarı hikayeleriniz için kendinizi takdir etmeyi unutmayın!
Her insanın yaşam hikayesi farklı. Her insanın yaşamda başarıya yüklediği anlam da farklı. Her insanın başarıya giden yolda benimsediği ilkeler de elbette kendine özgü olabilir. Bu nedenle siz de kendi başarı formülünüzü oluşturabilirsiniz. Yaşam yolculuğunuzda arzu ettiğiniz başarı hikayelerine imza atmak özgür iradenizde saklı. Yaşamınızda elde ettiğiniz başarılarınızı takdir etmeyi bilin ve kendinizi ödüllendirin gönlünüzce.
