Başınıza gelen iyi bir olayın şans eseri olduğunu düşündüğünüz oldu mu? Örneğin terfi aldınız ve bunun sebebini başarılı olmanız yerine o gün uğurlu bilekliğinizi takmanıza bağladınız. Ya da sınavdan yüksek almanızın soruların kolay olmasıyla alakalı olduğunu düşündünüz. Oturup tüm başarılarınızı değerlendirdiğinizde hepsini farklı bir nedene bağladığınızı fark ettiyseniz; çağımızın değersizlik hissinin çok yakın arkadaşı olan Imposter Sendromu ile tanışın.
Imposter Sendromu nedir?
Kişi hayatında iyi olan her şeyi, başarılar dahil, hep başka etkenlere bağlar; Şans, tesadüf gibi. Kendimizi değersiz hissettiğimiz yetmezmiş gibi iyi olaylar da artık bizi heyecanlandırmamaya başlar. “Hak ediyor muyum acaba bunu?” ya da “Ne zaman neyi başardım ki bu şey benim başarım olsun?” Bu tarz cümleler kemirir kişinin beynini. Peki sizce nedir bu düşüncelerin kaynağı ve nasıl başa çıkabiliriz?
Neden Imposter Sendromu yaşıyor olabilirsin?
Hissettiğimiz tüm hisler, düşündüğümüz tüm düşünceler bir kaynağa bağlıdır. Sebepsiz olduğunu düşünsek de bize bunu düşündüren ve temelde yatan birçok sebep olabilir. Değersizlik hissinin temeli ise kişinin kendini önemsiz görmesi ve hiçbir şeyi hak etmediğini düşünmesidir.
Değersizlik hissi
En temel neden kişinin değersizlik hissidir ve bunun nedeni birçok şey olabileceği gibi temel sebep kişinin hiçbir şeyi hak etmediğini düşünmesidir. Değersiz hisseden kişi, iyi durumları hak etmediğine inandığı için başarılarının hepsini başka sebeplere bağlayıp başarısızlıklarının sorumluluğunu ise kendine yükleyecektir.
Mükemmeliyetçilik
İkinci neden ise mükemmeliyetçilik anlayışıdır. Örneğin, mükemmeliyetçi aileyle büyümüş bir birey yaptığı işlerde sürekli bir kusur arayacaktır. Bu da yaptığı işi tam anlamıyla başaramadığını düşünmesine yol açacaktır. Mükemmeliyetçi bir aile yapısıyla büyüyen kişilerin en büyük korkusu başarısızlık olurken ne yaparlarsa yapsınlar az kalıyormuş gibi gelir. Bir süre sonra her şeye yetemedikleri için kendilerini hiçbir şeye yetemiyormuş gibi suçlamaya başlarlar. Çünkü yaptıkları işlerde kusur, kabul edilebilir bir olgu değildir. Küçük bir hata bile doğrudan başarısız hissetmelerine yol açacaktır.
İlgini çekebilir: Maskelerimizin Altındaki Değersizlik Duygusuyla Nasıl Başa Çıkabiliriz?
Imposter Sendromunun üstesinden nasıl geliriz?
Bu kavramın ne olduğunu konuştuk. Nedenlerinin neler olabileceği üzerine de fikir yürüttüğümüze göre, sıra nasıl aşabileceğimize geldi.
Öz Değer Becerilerinizi Geliştirmek
Imposter Sendromu’nun en temelinde değersizlik hissinin yattığını konuşmuştuk. Değersizlik hissi kişinin öz değerini yeterince bilememesinden kaynaklandığı için kişinin yapacağı ilk şey öz değer becerilerini geliştirmektir. Kendinize hatırlatmak açısından yeterli olduğunuz alanların listesini çıkarabilirsiniz. Başardığınızı görmek için ise kendinize küçük ve imkansız olmayan hedefler koyup bunları gerçekleştirmek yararlı olacaktır.
Mükemmeliyetçiliğiniz Üzerine Çalışmalar yapmak
Mükemmeliyetçi yaklaştığınız konuları düşünün. Herhangi birinde bir hata yapmanız size ne kaybettirir? Hatalara alışabilmek için bazı ayrıntıları, bütünü etkilemeyecek derecede eksik bırakabilirsiniz. Örneğin spor yapmak sizin için hatasız ve eksiksiz olmalıysa bir gün gitmemenin veya bir hareketi eksik yapmanın sizden bir şey götürmeyeceğini kendinize kanıtlayın. Adım adım bunu hayatınıza uygulayabilirsiniz.
Bir Uzmandan Yardım Almak
Kendi başınıza aşamayacağınız ya da nereden başlayacağınızı bilemediğiniz her durum için bir uzmana danışmak hayatınızı kolaylaştıracaktır.
