Farkındalık, içinde bulunduğumuz zamanda gerçekleşen olaylara dikkatimizi yoğunlaştırmak olarak tanımlanabilir. An’a odaklanmayı ve an içinde gerçekleşenleri yargılamadan kabul etmeyi içerir. Bu, sadece şimdiki anda kalmak değil, aynı zamanda karşılaştıklarımızı nasıl karşıladığımızla da ilgilidir. Bilinçli farkındalık süreci, şefkatli bir algılamayı, aklı ve sevgiyi barındırır.
Bilinçli farkındalığın üç önemli aşaması vardır: Dikkat, Niyet ve Tutum.
- Dikkat: Yaptığımız eylemlere dikkatimizi vermek esastır. Örneğin, kitap okuyorsak kitaba, yemek yapıyorsak yemeğe odaklanmalıyız.
- Niyet: Dikkat tek başına yeterli değildir; niyetimizin de farkında olmamız gerekir. “Bu kitabı okuyorum ama niyetim nedir? Ne istiyorum? Ne amaçlıyorum?” gibi soruları kendimize sormalıyız.
- Tutum: İçinde bulunduğumuz anda karşılaştığımız olaylara ve durumlara verdiğimiz tepkilerin farkında olmalıyız.
Mindfulness egzersizi
Her anın yeni bir deneyim sunduğunu fark etmek, güçlü bir motivasyon kaynağıdır. Bunu bir egzersizle deneyimleyebiliriz. İhtiyacımız olan şey sadece iki adet zeytin!
- İlk Zeytin: Elinize ilk zeytini alın ve sanki ilk kez karşılaşıyormuş gibi tekrar keşfedin. Gözlerinizi kapatın ve dokusunu, şeklini, yumuşaklığını ya da sertliğini hissedin.
- Koklama: Ardından zeytini koklayın. Her iki burun deliğiyle ayrı ayrı koklayın ve her iki koklama duyunuzu karşılaştırın. Aynı kokuyu mu aldınız?
- Görme: Gözlerinizi açın ve zeytine yakından bakın. Işığa tutarak rengine ve parlaklığına dikkat edin.
- Ses: Zeytini kulağınıza götürün ve hafifçe bastırarak çıkan sesi duyun. Bu işlemi her iki kulağınızla da deneyin. Aynı sesleri mi duyuyorsunuz?
- Tat: Zeytini ağzınıza götürün ve hafifçe, yavaşça ısırın. Aromasını alın; dilinizin ön ve arka tarafına zeytini değdirin. Aradaki tat farkını hissedin ve yavaş yavaş çiğnemeye başlayın. Aromaya odaklanın.
- Yutma: Zeytini yutun ve boğazınızdan geçişini hissetmeye odaklanın. Bu süreçte sizde yarattığı duyguya dikkat edin.
- İkinci Zeytin: Şimdi ikinci zeytini alın ve normal alışkanlıklarınızla hızlıca yiyin.
En sonunda, iki zeytin tanesini yerken yaşadığınız deneyimi düşünün.
Bu egzersizin bize sunduğu deneyimi şöyle ifade edebiliriz: Bir eyleme başlamaya karar verdiğinizde ve o eylemi gerçekleştirdiğinizde, o eyleme ayırdığınız zaman ve verdiğiniz emek, olaylara bakışınızı değiştirmektedir. Çünkü emek verilen her şey daha da fark edilir hale gelir. Alıştığımız ve her gün yaptığımız bir eylemi, ilk kez yapıyormuş gibi özenle ve dikkatle gerçekleştirdiğimizde, her deneyimin kendine özgü olduğunu keşfederiz.
Günlük yaşamda, hiç farkında olmadan yaptığımız birçok eylemden sadece biri bu. Günün koşuşturmasında başka hangi duygularımızı gelişigüzel yaşayarak farkında olmadan tüketiyoruz?
Bu süreç, bize yavaşlamayı, durup düşünmeyi ve farkında olmayı hatırlatıyor olabilir. Yaşamın koşuşturmasında ruhumuz bedenimize yetişemediği için, belki de bize bir duraklama dönemi sunuyor.
