Bahse gireriz ki siz de bir noktada oldukça tuhaf bir rüyadan (belki bu örümcekler görmek veya dişinizin düşmesi olabilir) “Bu rüyanın bir anlamı olabilir mi?” diye düşünerek uyandınız. Öyleyse üzerine çalışması oldukça zor olan, ama bir o kadar da merak uyandırıcı rüya tabiri çalışma alanına hoşgeldiniz!
Rüyalar güçlü duygusal araçlardır. İçerisinde birçok nüans olduğundan, rüyalar çoğu zaman herkes için aynı anlama gelmez. Sadece kişinin kendisi o rüyanın kendi için bir şey ifade edip edemeyeceğini anlayabilir. Ama yine de rüya üzerinde uzmanlaşan Terapist Leslie Ellis’e göre, rüyalar tamamen öznel ve ampirik olsa da insanların rüya görmek ile ilgili yanlış bildikleri birkaç nokta var. İşte Ellis sizin için bu gerçekleri mitlerden ayırıyor ve doğrularını paylaşıyor!
Yanlış: Bazı insanlar rüya görmez.
Hayır, herkes rüya görür. Ellis’e göre, birçok uzmanın ‘tipik rüya görme’ olarak adlandırdığı süreç, REM uykusu sırasında gerçekleşir. Çoğu insanın ortalama REM uyku süresi ise her gece iki saattir. Bu yüzden birini REM uykusu sırasında uyandırırsanız büyük ihtimalle o kişi bir rüyanın ortasındayken uyanacaktır. Yani hiç rüya görmediklerinden emin olduklarını savunan kişiler bile, her gece en az iki saat rüya aleminde dolaşır ama sadece bunu hatırlamazlar. Bu ise rüya görmemekle ilgili değil, ‘dream recall’ denilen hafızayla ilgili bir durumdur.
“Öyleyse rüyalarımızı nasıl hatırlıyoruz?” diye sorabilirsiniz. Ellis, rüyaları hatırlamak için en uygun zamanın REM uykusunun en yoğun olduğu uykudan uyanıklığa geçme anının olduğunu söylüyor. “REM evresi, gece boyunca gittikçe daha da uzuyor ve sabah uyanmadan gördüğümüz son rüyalar genellikle en ilginç rüyalar oluyor.”
Tabii ki bu demek değil ki gecenin bir yarısına rüyanızı hatırlamak için alarm kurun… Ellis eğer yapabiliyorsanız doğal bir şekilde, alarmsız uyanmanızı tavsiye ediyor. “Uyku döngünüzü tamamlamak için kendinize yeterli zaman verin ve uykunuzu yarıda kesmeyin.” Uyanma sürecini biraz yavaşlatın ve uyanmadan hemen önce ne gördüğünüzü, nerede ve kiminle olduğunuzu hatırlamaya çalışın. Eğer yardımcı olacaksa detayları bir kağıda da yazabilirsiniz.
Yanlış: Rüyalar anlamsızdır.
Diğer bir yanlış kanı ise rüyaların anlamsız ve işe yaramaz olduğunun düşünülmesidir. Bu o kadar yanlış bir düşünce ki! REM uykusundayken beyin, uyanık halinden daha aktif çalışır. Bu yüzden rüyalarımızda olan bitenden istifade edebileceğimiz birçok durum vardır.
Rüyalar, özellikle yoğun duygular ile başa çıkmanıza yardımcı olur. Ellis rüyaların, gün içerisinde hissettiğimiz duyguların yoğunluğunu hafiflettiğini ve bizi sakinleştirdiğini belirtiyor. Mesela bir sınav, konuşma veya bir etkinlik için hazırlıksız yakalanılan (ve çoğunlukla kendinizi çıplak olarak gördüğünüz), sık sık gördüğümüz o kaygılı rüyaları ele alalım. Rüyada görülen durumun gerçek hayatta tam bir karşılığı olmasa da (yani önünüzde yaklaşmakta olan bir sınavınız olmasa da), o hissettiğiniz duyguyu içinde bulunduğunuz süreçte kendinizi yapmak için tam olarak hazır hissetmediğiniz başka bir durum için hissediyor olabilirsiniz. Böylece günlük hayatta sizi huzursuz eden şeyleri, rüyalarınız aracılığıyla anlamlandırabilir ve o durumların içinden daha kolaylıkla geçebilirsiniz.
Yanlış: Sadece uzmanlar rüyaları yorumlayabilirler.
Son mitimiz ise bir rüyayı yorumlayabilmeniz için bir uzmana ihtiyacınız olduğu yanılgısıdır. Tabii ki de bir uzmana danışabilirsiniz; sonuçta bu uzmanlar o duygusal alemden bir anlam çıkarmanıza yardım etmek için özellikle bu konu üzerine eğitim almış kişiler. Ama bunun yanı sıra rüyalarınızı arkadaşlarınızla birlikte bile yorumlayabilirsiniz. Bunun için özel bir eğitime veya terapist olmanıza gerek yok. Ama Ellis’e göre, yine de rüyalarınızı etraflıca ele almak için yanınızda biri olması daha faydalı olabilir.
Genellikle kendimiz hakkında görmek istemediğimiz, bastırdığımız şeyleri rüyalarımızda görmeye meyilliyizdir. Bu da rüyalarımıza karşı daha taraflı bir yaklaşım sergilememize neden olabilir ve onları dürüstçe ele almamızı zorlaştırabilir. Bu yüzden rüyalarınızı paylaşabileceğiniz ve size tarafsız bir geri bildirim verebilecek bir arkadaş, daha sağlıklı bir çıkarım elde etmenize yardımcı olabilir. Ayrıca bu, rüyalarınızda kendini tekrarlayan temaları fark etmenizi de sağlayacaktır.