Sosyal zekaya sahip bireyler; diğer insanların nasıl hissettiğini sezebilir, sosyal durumlarda öngörüsel bir şekilde nasıl konuşması gerektiğini bilir ve kalabalık ortamlarda bile kendinden emin gözükür. Siz bu insanların kişisel bir beceriye sahip olduğunu düşünebilirsiniz ama onların asıl sahip olduğu şey sosyal zekadır. Sosyal zeka teorisi ilk defa 1920 yılında Amerikan psikolog Edward Thorndike tarafından öne sürüldü. Thorndike bunu, insan ilişkilerinde akıllıca davranarak, insanları anlama ve ilişkileri yönetme becerisi olarak tanımladı. Bu teoriye göre kimse sosyal zekayla doğmuyor, bunun aksine sosyal zeka, bireyin zamanla öğrendiği bir takım becerileri kapsıyor. Peki sosyal zeka nedir, nasıl geliştirilir sizin için mercek altına aldık!
Sosyal zekaya sahip olduğunuzu gösteren işaretler
Sosyal açıdan zeki olan insanlar, başka insanlarla iletişim kurmalarını kolaylaştıran belli başlı bazı özellikler gösterirler.
Etkin dinleme
Sosyal zekaya sahip bir kişinin etkin dinleme becerisi yüksektir. Karşısındaki kişiyi sadece cevap vermek için dinlemez, o kişinin söylediklerine gerçek anlamda dikkatini verir. Böylece konuşmada yer alan karşı taraf, gerçekten anlaşıldığını ve bir bağ kurduğunu hisseder.
Konuşma becerisi
Daha önce hiç bir ortamda sohbeti çekip çeviren, ilgiyi daima canlı tutan birine denk geldiniz mi? Bu kişiler, sohbeti neredeyse herkesle yürütebilmesini sağlayan konuşma becerilerine sahiptir. Sohbetlerinde ince düşünceli, komik ve samimilerdir. Karşılarındaki insanlara dair detayları hatırlayarak diyaloğun daha anlamlı olmasını sağlarlar.
İtibar yönetimi
Sosyal açıdan zeki kişiler, diğer insanlarda bıraktıkları izlenimleri daima göz önünde bulundururlar. Sosyal zekanın en karmaşık unsurlarından biri olan itibar yönetimi, itinalı bir denge gerektirir. Kişi, karşı taraf üzerinde dikkatlice bir izlenim bırakmalıdır, ama aynı zamanda da bunu yaparken kendisi olmaya devam etmelidir.
Tartışmama
Sosyal zekaya sahip kişi, karşısındakini kötü hissettirerek inandıkları şeyi kabul ettirme çabasının anlamsız bir davranış olduğunu bilir. Karşısındaki insanın fikrine şahsi olarak katılmasa bile, direkt karşı çıkmaktan ziyade açık fikirli bir tutumla onları dinlemeyi tercih ederler.
Sosyal zeka nasıl geliştirilir?
Bazı insanlar sosyal zekalarını hiç uğraşmadan geliştirebiliyor gibi gözüküyorken, kimisinin de geliştirmek için çaba göstermesi gerekebiliyor. Neyse ki sosyal becerileri geliştirmek için bazı stratejiler var. Öyleyse gelin sosyal zekanızı geliştirmenize yardımcı olabilecek taktiklere birlikte bakalım!
Etrafınızdaki insanlara ve olan bitene dikkatinizi verin.
Sosyal olarak zeki insanlar gözlemcidirler. Etraflarında hemen göze çarpmayan sosyal çağrılara dikkat ederler. Eğer hayatınızda bu güçlü beceriyi taşıyan biri olduğunu düşünüyorsanız, onun başkalarıyla nasıl iletişim kurduğunu yakından gözlemleyin.
Duygusal zekanızı geliştirmeye çalışın.
Sosyal zekaya benzer olsa da duygusal zeka, daha çok sizin kendi duygularınızı nasıl kontrol ettiğiniz ve diğer insanlarla ne kadar empati kurabildiğinizle ilgilidir. Bir duygu deneyimlediğiniz zaman bu, o duyguyla daha önceden tanışıklık gerektirir. Bu da o duyguyu başka bir kişinin hissettiğini gördüğünüzde onu tanımanızı ve ona uygun davranmanızı sağlar. Duygusal zekası gelişmiş kişiler, öfke ya da üzüntü gibi negatif duyguları tanır ve sosyal bir ortamda onu kontrol etmesini bilir.
Kültürel farklılıklara saygı duyun.
Aslında saygı duymaktan ziyade, öncelikli olarak kültürel açıdan sizden farklı olan insanlar ile tanışın ki onları anlamanıza yardımcı olsun. Çoğu kişi kişisel becerileri ailesinden, arkadaşlarından veya onları çevreleyen topluluktan öğrense de sosyal olarak zeki bir kişi, başka insanların belli durumlara farklı tepkiler verebileceğini ve yetiştirilme tarzından dolayı farklı gelenekleri benimsiyor olabileceğinin farkındadır.
Etkin bir dinleyici olun.
Sosyal zekanızı iletişim becerileriniz üzerine çalışarak geliştirmeyi deneyin. İletişim becerisi dediğimizde ise, aktif dinleme bu becerinin en önemli unsurlarından biri olarak karşımıza çıkıyor. Karşınızdaki insanın sözünü kesmeyin ve cevap vermeden önce karşı tarafın dediği şeyi düşünebilmeniz için kendinize zaman verin. Karşınızdaki kişinin söylediklerinde gerçekten ne demek istediklerine dair satır arasında verilen imalara dikkat edin.
Hayatınızda yer alan önemli insanların varlıklarını takdir edin.
Sosyal zekası gelişmiş kişilerin, onlar için değerli olan insanlarla derin bağları vardır. Bu yüzden çocuğunuzun, eşinizin, arkadaşlarınızın veya iş arkadaşlarınızın duygularına önem gösterin. Eğer hayatınızda size en yakın olan insanları görmezden gelirseniz onlarla nasıl bağ kurmanız gerektiğine dair işaretleri de kaçırmış olursunuz.
Sonuç olarak, sosyal zeka uzmanlaşması kolay bir şey değildir. Eğer öyle olsaydı bulunduğumuz sosyal ortamlarda veya partilerde yaşadığımız o garip sohbet anları diye bir şey olmazdı… Fakat daha güçlü bir sosyal zeka daha zengin bir hayata öncülük edebilir, ya da en azından daha kolay arkadaş edinmenize. Bu yüzden içinde bulunduğunuz sosyal durumları inceleyin. İnsanların iyi oldukları şeylere veya önlemek istediğiniz hatalara dikkat edin. Daha sonrasında ise bir daha bir sosyal ortama girdiğinizde, neyi daha farklı yapmak istediğiniz üzerine düşünün.
Unutmayın, bazen işler istediğiniz gibi gitmeyebilir. Ama bu hiç sorun değil, başarılardan öğrendiğiniz kadar hatalarınızdan da öğrenin!
