Obezite ve buna bağlı hastalıklar artarken, yetersiz beslenmenin tehlikeleri günümüzde görece göz ardı ediliyor. Yetersiz beslenmek, kişinin sağlığı ve refahı üzerinde bir dizi olumsuz etkiye sahip olabilir. Bu yazımızda, yetersiz beslenmenin risk faktörlerini, nedenlerini ve semptomlarını inceliyoruz.
İlgini çekebilir: Güne Sağlıklı Bir Başlangıç İçin Pratik ve Lezzetli 6 Kahvaltı Tarifi
Yetersiz beslenmenin riskleri
Yetersiz yemenin birincil riski zayıflamaktır. Bu tipik olarak vücut kitle indeksi (BKI) kullanılarak belirlenir. BKI, bir kişinin sağlıklı bir kilo aralığında olup olmadığına dair yaklaşık bir gösterge vermek için kişinin boyunu ve kilosunu kullanır. Tipik olarak, 18.5’in altındaki bir BKI zayıf olarak kabul edilir.
Zayıf olmakla ilişkili sağlık riskleri şunları içerir:
- Osteoporoz ve kemik kırıkları
- Kısırlık
- Gelişim sorunları
- Zayıflamış bir bağışıklık sistemi
- Artan cerrahi komplikasyon riski
- Anemi
- Kronik yorgunluk
İlgini çekebilir: Soğuk Algınlığı ve Grip Döneminde İçilebilecek En İyi 9 İçecek
Yetersiz beslenmenin nedenleri
Bazı kişiler, genellikle kısıtlayıcı diyetlere bağlı kalmanın veya popüler sağlık trendlerini izlemenin bir sonucu olarak kasıtlı olarak yemeyi reddederler. Bazen bu diyetler ve trendler yanlış yorumlanabilir veya yetersiz beslenme ile sonuçlanabilecek uygun olmayan beslenme önerileri içerebilir.
İkincil olarak, kişi bir yeme bozukluğundan dolayı veya bunu yaptığını fark etmeden yemek yemeyebilir.
Üçüncül olarak, kişi özellikle bir akraba veya yakın arkadaşın ölümü gibi travmatik bir olayı yaşadıktan sonra stresin bir sonucu olarak yetersiz beslenebilir. Bunun yanı sıra insanlar depresyon veya diğer akıl sağlığı sorunlarının bir sonucu olarak da yemek yemeyebilirler.
Son olarak dünya çapında neredeyse 800 milyon insan, mali durumlarının yetersizliğine bağlı olarak sağlıklı bir yaşam tarzını sürdürmek için yeterli yiyeceğe sahip değildir.
İlgini çekebilir: Sindirime Yardımcı Olan En İyi Besinler
Yetersiz beslenmenin 8 belirtisi
Bir kişinin yeterince yemediğine dair belirti ve semptomlar şunları içerebilir:
1. Yorgunluk
Bir kişinin yetersiz beslendiğini gösterebilecek en belirgin ve yaygın semptomlardan biri, sürekli yorgun hissetmektir. Vücut, enerjisini kişinin tükettiği yiyecek ve içeceklerde bulunan kalorilerden alır. Vücudun düzgün çalışması için belirli bir miktarda kaloriye ihtiyacı vardır. Vücudun işlevleri, nefes alma gibi temel ve otomatik vücut süreçlerinin yanı sıra aktif düşünme gibi daha karmaşık süreçleri de içerir.
Sağlıklı kiloyu korumak için gereken kalori miktarı kişiden kişiye değişir ve vücut büyüklüğü, metabolizma ve fiziksel aktivite seviyeleri gibi çeşitli faktörlere bağlıdır. Kişi düzgün beslenmediğinde, vücudunun doğru çalışması için ihtiyaç duyduğundan daha az kalori tüketir. Bu durum ise kişinin enerji seviyeleri üzerinde ciddi bir etki yaratır ve kişinin günlük işleyişini bozabilecek fiziksel ve zihinsel yorgunluğa neden olabilir.
2. Daha sık hastalanmak
Yetersiz beslenmek, kişinin vücudunun sağlıklı bir şekilde bağışıklık sistemini sürdürmek ve hastalıklarla savaşmak için yeterli miktarda spesifik besin almadığı anlamına gelebilir. Sağlıklı besin alımını sürdürmek, özellikle küçük çocuklar veya yaşlı yetişkinler gibi zaten zayıflamış bir bağışıklık sistemine sahip kişiler için ekstra önemlidir.
3. Saç dökülmesi
Yetersiz beslenme, saç dökülmesine neden olabilir. 2013 yılında yapılan bir incelemede uzmanlar; protein, mineral, esansiyel yağ asitleri ve vitaminlerdeki eksikliklerin saç dökülmesine veya saç renginde ve yapısında değişikliklere yol açması gibi diğer anormalliklere neden olabileceğini öne sürdü.
4. Üreme sorunları
Bir kişinin vücudu yeterince beslenmediğinde vücut, yaşamı destekleyen nefes alma ve kan dolaşımı gibi hayati işlemlerin sürdürülmesine öncelik verir. Sonuç olarak, cinsiyet hormonu üretimi bozulabilir ve bu da kişinin cinsel aktivite arzusunu azaltabilir ve üreme süreçlerini kesintiye uğratabilir.
5. Sürekli üşüme hissi
İnsanlar, sağlıklı vücut ısılarını korumak için yeterli düzeyde kaloriye ihtiyaç duyarlar. Çok az kalori tüketmek, bir kişinin çekirdek vücut ısısının düşmesine neden olabilir ve bu da sürekli bir üşüme hissi yaratabilir.
6. Gençlerde engelli büyüme
Gençlerin doğru gelişimi için iyi beslenme çok önemlidir. Yetersiz yemek, sağlıklı kemik büyümesi gibi gelişimin belirli yönlerini bozan beslenme dengesizliklerine neden olabilir.
7. Cilt sorunları
Cilt sorunları, kişinin yetersiz yemek yemediğinin başka bir işareti olabilir. Kişinin vücudu E vitamini gibi besin değerlerini yeterli miktarda almazsa bu durum, kişide cilt sorunlarına yol açabilir.
8. Depresyon
Depresyon, birbiriyle bağlantılı çeşitli nedenlere sahip olabilen oldukça karmaşık bir zihinsel sağlık durumudur. Bir kişinin depresyonuna neyin sebep olduğunu belirlemek her zaman mümkün değildir ve bu durum mutlaka bir yetersiz beslenme belirtisi değildir. Ama yine de, son yapılan çalışmalarda yetersiz beslenme ve depresyon arasında bir bağlantı olabileceğini bulundu.
İlgini çekebilir: Emzirme Döneminde Uygulayabileceğiniz Beslenme İpuçları
Peki bu durumla nasıl başa çıkılabilir?
Kişinin yetersiz beslenmeyle başa çıkmasının en etkili yolu, tükettiği kalori miktarını saptamak ve eğer yetersiz ise artırmaktır. Ancak bunu sağlıklı bir şekilde yapmak çok önemlidir.
Trans yağlar ve doymuş yağlar gibi şeker oranı yüksek veya sağlıksız yağlar önemli miktarda kalori içerir ve genel kalori alımını artırmanın cazip bir yolu olabilir, ama bu gıdalar, tip-2 diabetes mellitus ve kardiyovasküler hastalık gibi bir dizi başka sağlık riskine neden olur.
Kalori alımını sağlıklı bir şekilde artırmak için bazı ipuçları:
- Gün boyunca daha sık yemek yemek
- Yüksek proteinli yemekler yemek
- Baklagil veya tohumlar gibi daha sağlıklı karbonhidratlar tüketmek
- Yağlı tohumlar ve avokado gibi sağlıklı yağ tüketimi
Yardımcı Kaynak: What are the signs of not eating enough?,medicalnewstoday.com
