Elektrolit, suda çözündüğünde elektrik ileten maddedir. Bedensel işlev için gereklidir. Kişiler yaşamını sürdürebilmek adına elektrolitlere ihtiyaç duyarlar. Vücutta gerçekleşen birçok işlem, elektrik akımına dayanır ve elektrolitler de bu yükü sağlar. Elektrolitler birbirleriyle, dokular, sinirler ve kaslardaki hücrelerle etkileşime girer.
İnsan vücudundaki elektrolitler şunları içerir:
- Sodyum
- Potasyum
- Kalsiyum
- Bikarbonat
- Magnezyum
- Klor
- Fosfat
Elektrolit dengesizliği
Kandaki bir elektrolit seviyesi çok yüksek veya çok düşük olabilir, bu da dengesizliğe yol açar. Elektrolit seviyeleri, vücuttaki su seviyelerine ve diğer faktörlere göre değişebilir. Önemli elektrolitler, sodyum ve potasyum da dahil olmak üzere egzersiz sırasında ter içinde kaybolur. Konsantrasyon, bir ishal veya kusma nöbeti sonrası gibi hızlı sıvı kaybından da etkilenebilir.
Sağlıklı seviyeleri korumak için bu elektrolitlerin değiştirilmesi gerekir. Böbrekler ve birkaç hormon, her elektrolitin konsantrasyonunu düzenler. Bir maddenin seviyeleri çok yüksekse, böbrekler onu vücuttan filtreler ve farklı hormonlar seviyeleri dengelemek için hareket eder.
İlgini çekebilir: Bağırsak Sağlığını İyileştirmek İçin Bilimsel Araştırmalar Işığında 8 Tavsiye
Elektrolit dengesizliği belirtileri
Dengesiz bir magnezyum, sodyum, potasyum veya kalsiyum konsantrasyonu, aşağıdaki semptomlardan bir veya daha fazlasını oluşturabilir:
- Düzensiz kalp atışı
- Zayıflık
- Kemik bozuklukları
- Kan basıncındaki değişiklikler
- Nöbetler
- Uyuşma
- Sinir sistemi bozuklukları
- Aşırı yorgunluk
- Kasılmalar
- Kas spazmı
Elektrolit dengesizliğinin nedenleri
- Böbrek hastalıkları
- Egzersiz sonrası elektrolitleri yenilememek veya hidrate kalmamak
- Uzun süreli kusma veya ishal
- Malnutrisyon
- Şiddetli dehidrasyon
- Asit-baz dengesizliği veya vücuttaki asit ve alkalilerin oranındaki dengesizlik
- Konjestif kalp yetmezliği
- Kanser tedavisi
- Diüretikler bazı ilaçlar
- Bulimia
- Yaşlılıkta böbrek kontrollerinin yetersiz yapılması
İlgini çekebilir: Sürdürülebilir Detoks: Toksinleri Bedeninizden Atmak İçin 9 Basit Öneri
Tedavi yöntemi
Tedavi tipi de dengesizliğin şiddetine ve durumuna bağlı olacaktır. Düşük seviyeler normalde gerekli elektrolit takviyesi ile tedavi edilir. Bununla birlikte, semptomlar bazen şiddetli olabilir ve bir kişinin tedavi sırasında hastaneye yatırılması ve izlenmesi gerekebilir.
Evde hazırlanabilecek oral rehidrasyon tedavisi:
- 1 litre su
- 1 yemek kaşığı limon suyu
- 2/3 tatlı kaşığı tuz
- 1/3 tatlı kaşığı yemek sodası
Elektrolitlerin besin kaynakları
Elektrolit | Besin Kaynağı |
Sodyum | Salatalık Turşusu Domates suyu, sosu ve çorbası Sofra tuzu |
Klor | Zeytin Marul Domates suyu, sosu ve çorbası Sofra tuzu |
Potasyum | Patates (kabuklu) Tam yağlı yoğurt MuzKayısı |
Magnezyum | Tam tahıllar Kabak çekirdeği Ispanak |
Kalsiyum | Süt ürünleri Yeşillikler Ispanak Kale Sardalya |
Tavsiye edilen alım miktarı
Doğru miktarda elektrolit alımı semptomlarda iyileşmeye yol açmalıdır. Aksi takdirde, dengesizliğe neden olabilecek altta yatan diğer durumları tanımlamak için başka testler gerekebilir.
En yaygın elektrolitlerin bazıları için normal alımlar (yetişkinler için) aşağıdaki gibidir:
Elektrolit | Tavsiye Edilen Alım Miktarı Miligram cinsinden (mg) |
Sodyum | 1,500 |
Potasyum | 4,700 |
Kalsiyum | 1,000 |
Magnezyum | 320 erkekler için420 kadınlar için |
Klor | 2,300 |
İlgini çekebilir: Evde Kaldığımız Süre Boyunca Beslenmemizde Nelere Dikkat Etmeliyiz?
Yardımcı Kaynak: www.medicalnewstoday.com/articles/153188