Mikrodalga fırın ile yemek pişirmek, basit ve inanılmaz derecede hızlı olduğu için oldukça kullanışlıdır. Ancak birçok insan mikrodalga fırınların zararlı radyasyon ürettiğine ve sağlıklı besinlere zarar verdiğine inanıyor. Bu nedenle, bu aletleri kullanmanın güvenli olup olmadığını merak edebilirsiniz. Mikrodalga sağlığa zararlı mı? Kullanırken nelere dikkat etmeliyiz? Sizin için merceğimize aldık!
Mikrodalga fırın, elektriği mikrodalga adı verilen elektromanyetik dalgalara dönüştüren mutfak aletleridir. Bu dalgalar gıdadaki molekülleri uyarıp titreşmelerini, dönmelerini ve birbirleriyle çarpışmalarını sağlayarak enerjiyi ısıya dönüştürür. Bu, ellerinizi birbirine sürttüğünüzde ellerinizin ısınmasına benzer. Mikrodalgalar öncelikle su moleküllerini etkiler; aynı zamanda sudan daha az oranda yağları ve şekerleri de ısıtabilir.
Mikrodalga zararlı mı?
Mikrodalga fırınlar elektromanyetik radyasyon üretir. Bu elektromanyetik radyasyon cep telefonunuzdan gelen radyasyona benzer. Ancak mikrodalga fırınlar çok daha güçlü olan ve iyonlaştırıcı olmayan bir radyasyon üretir. Mikrodalga fırınların pencerelerinin üzerinde radyasyonun fırından çıkmasını engelleyen metal kalkanlar ve metal ekranlar vardır. Bu nedenle herhangi bir zarar riski olmamalıdır. Güvende olmak için yüzünüzü cama dayamayın ve başınızı fırından en az 30 cm uzakta tutun. Radyasyon mesafe ile hızlı bir şekilde azalacaktır. Bunları yapmamaya özen gösterin:
- Yemeğinizi aşırı ısıtmak veya az ısıtmak
- Mikrodalgaya çok yakın durmak
- Plastik bir kap kullanmak
Ayrıca mikrodalga fırınınızın iyi durumda olduğundan emin olun. Eskiyse veya kırılmışsa veya kapı düzgün kapanmıyorsa yeni bir tane almayı düşünün.
Mikrodalga fırın besin değerlerini öldürüyor mu?
Her pişirme şekli, yiyeceğin besin değerini azaltır. Katkıda bulunan ana faktörler sıcaklık, pişirme süresi ve yöntemdir. Örneğin kaynatma sırasında, suda çözünen besinler yiyeceklerden dışarı sızabilir. Mikrodalgalar söz konusu olduğunda ise pişirme süreleri genellikle kısadır ve sıcaklık düşüktür. Ayrıca, yemek genellikle kaynatılmaz. Bu nedenle mikrodalga fırınların, kızartma ve kaynatma gibi yöntemlere göre daha az besin kaybı olmasını beklersiniz.
Bilimsel çalışmalar ne söylüyor?
20 farklı sebze üzerinde yapılan bir çalışma, mikrodalga fırın ve fırınlamanın antioksidanları en iyi şekilde koruduğunu, kaynatmanın ise en kötüsünü yaptığını kaydetti.
Bununla birlikte, daha eski bir çalışma, sadece 1 dakikalık mikrodalganın sarımsaktaki kanserle savaşan bazı bileşikleri yok ettiğini, bunun ise geleneksel bir fırında 45 dakika sürdüğünü bulmuştur.
Başka yakın tarihli bir çalışma ise hafif mikrodalga fırınlamanın aslında brokolideki antikanserojen bileşik sülforafan düzeylerini artırdığını göstermiştir.
Son olarak, anne sütünü mikrodalgada pişirmenin sitomegalovirüs enfeksiyonlarını önlemede etkili olduğu bir araştırma tarafından bulunmuştur.
Tüm bunlarla birlikte, mikrodalga belirli gıdalarda zararlı bileşiklerin oluşumunu azaltabilir. Mikrodalga fırının bir avantajı, yiyeceğin kızartma gibi diğer pişirme yöntemlerinde olduğu kadar ısınmamasıdır. Genellikle sıcaklık, suyun kaynama noktası olan 212°F’i (100°C) geçmez ancak pastırma gibi yağlı yiyecekler daha sıcak olur. Pastırma, pişirildiğinde nitrozamin adı verilen zararlı bileşikler oluşturduğuna inanılan bir besindir. Bu bileşikler, gıdalardaki nitritler aşırı derecede ısıtıldığında oluşur. 1989’da yapılan bir araştırmaya göre, mikrodalgada pastırmanın ısıtılması, test edilen tüm pişirme yöntemleri arasında en az nitrozamin oluşumuna neden olmuştur.
Mikrodalga kullanırken plastik kaplardan kaçının!
Birçok plastik, bizlere zarar verebilecek hormonları bozan bileşikler içeriyor. Kayda değer bir örnek, kanser, tiroid bozuklukları ve obezite gibi durumlarla bağlantılı olan bisfenol-A’dır (BPA). Bu kaplar ısıtıldığında yiyeceklerinize zararlı bileşikler sızdırabilir.
Bu nedenle, yiyeceklerinizi mikrodalgaya uygun olarak etiketlenmedikçe plastik bir kapta mikrodalgaya koymayın. Bu önlem elbetteki yalnızca mikrodalgalara özgü değildir. Hangi pişirme yöntemini kullanırsanız kullanın, yemeğinizi plastik bir kap içinde ısıtmak kötü bir fikirdir.
Tüm bu bilgiler ışığında “mikrodalga fırın zararlı mı?” sorusuna karşın mikrodalgaların güvenli, etkili ve oldukça uygun bir pişirme yöntemi olduğunu söyleyebiliriz. Şu ana kadar yapılan çalışmalarda mikrodalga fırının zararlarına dair herhangi bir kanıt yoktur. Ayrıca, besinleri koruma ve zararlı bileşiklerin oluşumunu önleme konusunda diğer pişirme yöntemlerinden bile daha iyi olduklarına dair bazı kanıtlar vardır.
