Havaların soğumasıyla birlikte daha sık yemek yeme isteği mi hissediyorsunuz? Özellikle canınız tatlı, karbonhidrat ya da kalorili yiyecekler mi çekiyor? Bunun sebebi, fiziksel açlıktan çok, duygusal bir durum olan duygusal açlık, diğer bir adıyla emosyonel açlık olabilir. Soğuk havaların etkisiyle artan yeme isteği nedenleri ve çözüm yolları hakkında bilgi sahibi olmak için okumaya devam edin!
Yeme isteği kış aylarında neden artıyor?
Fiziksel açlık, vücudunuzun enerji ihtiyacı için yemek yemeye ihtiyaç duymasıdır. Bu durum genelde düzenli aralıklarla, mide kazınması gibi fiziksel belirtilerle kendini gösterir. Ancak duygusal açlık, stres, üzüntü, yalnızlık veya sıkıntı gibi duygusal durumların tetiklediği bir yeme davranışıdır. Soğuk havalar ve duygusal açlık arasındaki bağlantı sizi şaşırtabilir. Soğuk havalarda bu tür açlık daha sık görülebilir, çünkü güneş ışığı azalınca serotonin seviyeleri düşer ve bu da yeme isteğini tetikler (1,2).
Günlerin kısalması ve havaların soğumasıyla birlikte melatonin seviyeleri artmaya başlarken, serotonin seviyelerinde düşüş gözlemlenir. Bu biyokimyasal değişim, kendinizi daha düşük enerjili ve mutsuz hissetmenize neden olabilir. Doğal olarak, karbonhidrat ve tatlı gibi yiyeceklere yönelme isteğiniz ortaya çıkar. Bu durumun en temel sebebi bu tür besinlerin serotonin seviyelerini geçici olarak artırabilmesidir. Ayrıca, kalın kıyafetlerin sağladığı rahatlık, fazla yeme alışkanlığını fark etmenizi zorlaştırabilir (2).
Açlığınızı tanıyın: Fiziksel mi, duygusal mı?
Eğer aşağıdaki soruların cevapları genellikle “evet” ise, bu durum büyük ihtimalle duygusal açlıkla ilişkilidir (3).
- Yemek yeme isteğiniz bir anda mı ortaya çıkıyor?
- Belirli yiyeceklere karşı (örneğin tatlılar) yoğun bir istek mi duyuyorsunuz?
- Yemek yedikten sonra suçluluk ya da pişmanlık hissediyor musunuz?
- Gerçekten aç olmasanız bile yemek yemek için bir bahane mi arıyorsunuz?
Duygusal açlıkla başa çıkma yolları
- Duygularınızı tanıyın: Yeme isteğinizin arkasındaki duyguyu anlamaya çalışın. Can sıkıntısı mı, yoksa stres mi sizi yemeğe yönlendiriyor?
- Alternatif aktiviteler deneyin: Kendinizi yemek yemek yerine başka bir aktiviteyle meşgul edin. Örneğin, bir yürüyüşe çıkabilir, bir arkadaşınızı arayabilir ya da bir hobiye odaklanabilirsiniz.
- Sağlıklı atıştırmalıklar bulundurun: Kriz anlarında abur cubur yerine sağlıklı alternatiflere yönelin. Taze meyve, fındık veya yoğurt gibi seçenekler hem sizi tok tutar hem de suçluluk hissini azaltır.
- Düzenli öğünlere sadık kalın: Öğün atlamamaya özen gösterin. Kan şekerinizi dengede tutarak ani yeme krizlerini önleyebilirsiniz (4).
Duygusak açlık, tek başına başa çıkması zor bir durum olabilir. Bir diyetisyen ve psikologla çalışmak, bu davranışın kökenine inmek ve uzun vadede kalıcı çözümler bulmak için oldukça önemlidir. Unutmayın, bu bir ekip işidir ve destek almak, hem fiziksel hem de ruhsal sağlığınız için atılmış büyük bir adımdır.
Duygusal açlıkla başa çıkmak zor gibi görünse de, doğru adımları atarak bu durumu kontrol altına almak mümkün. Küçük değişikliklerle başlayan farkındalık, zamanla sağlıklı alışkanlıklar geliştirmenize yardımcı olacaktır. Unutmayın, hem fiziksel hem de duygusal sağlığınız birbirini destekleyen bir bütündür.
