Ayurveda’ya göre yaz mevsiminde pitta doşa hakimdir. Pitta doşa sıcaktır, parlaktır, keskindir, yoğundur. Ayurveda’nın temel kuramlarından biri olan benzer benzeri artırır prensibi gereği, yaz aylarında doğal olarak bedendeki Pitta’da da artış olur. Hele mizacımızda baskın olan doşa/doşalardan biri pitta ise daha da dikkatli olmamız gerekir.
Ayurveda’da bizden bu mevsimsel değişime ayak uydurmak için yeme-içme, egzersiz, uyku vb. tüm günlük aktivitelerimizde ufak değişiklikler yapmamızı ister. Ritucharya, yani mevsimsel rutinleri takip etmek, mevsimsel bağışıklığı geliştirmemize yardımcı olur iklimsel değişikliklere daha kolay adapte olmamızı sağlar.
İlgini çekebilir: Ayurveda Nedir? Antik Şifa Sanatı Ayurveda Hakkında Bilmeniz Gerekenler
Yaz mevsiminde de uygulayabileceğiniz, Pitta dengesi için 3 temel öneriye geçmeden önce aşağıdaki belirtileri inceleyerek Pitta dengesizliği yaşayıp yaşamadığınızı belirleyebilirsiniz.
Pitta Dengesizliğin 3 Belirgin Göstergesi
Zihinde:
- Sinirlilik, öfke, sabırsızlık, yargı, eleştiri ve kıskançlık gibi zihinsel durumlar
- Mükemmeliyetçilik, memnuniyetsizlik, hoşnutsuzluk hisleri
- Kontrol edilmezse şiddetli öfke nöbetleri, düşmanlık, yoğun kıskançlık, takıntılı davranışlar
Sindirim sisteminde:
- Aşırı açlık, susuzluk ve doymama hissi
- Pitta daha fazla biriktikçe, bulantı, kusma, hıçkırık, asit reflü, mide ekşimesi, gevşek dışkı, ishal, düşük kan şekeri ve baharatlı ve / veya kızarmış yiyeceklere duyarlılık
- Dilde sarımsı tabaka
Cilt, kan ve terde:
- Cildin kırmızı veya sarımsı görünmesi, dokunulduğunda aşırı sıcak olması
- Sivilce, kurdeşen, döküntü, akne, egzama, sedef hastalığı veya dermatit
- Ateş, sıcak basması, yanma veya kaşıntı hissi, kanama eğilimleri ve hemoroidler
- Güneş hassasiyeti, çabuk yanma. Ağız yaraları, kanayan diş etleri, kırmızı dil
- Aşırı terleme ve ter kokusu
Diğer belirtiler ise iltihabi durumlar ,yanan, kırmızı veya kanlı gözler, ışığa aşırı duyarlılık ve gözlerin beyazlarında sarımsı bir renk tonu, tendinit, bursit, kas yorgunluğu, yüksek tansiyon, baş ağrıları ve saç dökülmesidir.
İlgini çekebilir: Ayurveda’ya Göre Sağlığın 3 Temel Unsuru
Ayurvedik yaklaşımda Pitta dengelenmediğinde uzun vadede fibromiyalji artrit gibi otoimmün hastalıkların yanı sıra migren, endometrium kalınlaşması ve kronik yorgunluk gibi durumlara neden olmaktadır.
Pitta Dengesi için 5 Temel Öneri
- Isıyı arttıran yiyeceklerden kaçının.
Çok fazla sıcak, yağlı, yağlı, kızarmış, asidik, baharatlı, tuzlu, ekşi ve fermente gıdalar, kahve, alkol ve kırmızı et pittayı şiddetlendirebilir. Soğan, sarımsak ve domates, biber ve patates gibi akşamgillerin sindirimi özellikle hava sıcak ve nemli olduğunda zordur. Bunun yerine, serin ve ferahlatıcı meyve ve sebzeleri, beyaz eti, yeşillikleri, fasulyeleri, filizleri, tahılları tercih edin.
İlkbahar ve yaz aylarında bol miktarda taze yeşillik, ısırgan otu ve diğer karaciğer temizleyici yiyecekleri tüketin. Tuzlu, baharatlı, ekşi, acı veya keskin gıdalardan kaçının. Kahveyi azaltın; özellikle asitliğinden dolayı Pittayı çok kolay dengesizleştirir. Gül, meyan kökü ve nane gibi serinletici çaylar için. Reyhan, fesleğen, kişniş, rezene, zerdeçal gibi baharatlar kullanın.
- Ya hep ya hiç demeyin, ortalamayı hedefleyin.
Sürekli olarak bir aktivite planı yapmak, çok çalışmak, işleri yetiştirmek uğruna öğünleri atlamak, o son maili cevaplayana ve daha da kötüsü geç vakitlere kadar çalışmak pittayı şiddetlendirir. O nedenle ya hep ya hiç demeyin. Ortalamayı hedefleyin.
- Egzersizleri hafifletin
Sürekli olarak çok yoğun ve terletici bir şekilde egzersiz yapmak da pittayı arttırır. Egzersizleri sabah erken saatlerde yapın. Kardiyo egzersizleri yerine yoga ve meditasyona şans verin, bol bol yüzün, serin saatlerde yürüyüşler, orman banyoları yapın. Ayrıca ay ışığı altında yapılan yürüyüşlerin pitta’yı serinlettiğini de hatırlayın.
İlgini çekebilir: Tatil Dönüşü Ayurveda: Lenf Sistemi, Detoks ve Bütünsel Sağlık
- Hayatı yarış olarak yaşamayın.
Yaşam tarzının çok yoğun olması ve aşırı hareket halinde olmak Pitta’da dengesizliğe neden olur. Çözüm yavaşlamaktır. Yalnız yenilen bir öğlen yemeği, küçük ve sessiz bir sabah yürüyüşü, yüzmek, evde vakit geçirmek, ekranları kapatmak ve dinlenmek Pitta’yı dengelemek için küçük ama etkili yöntemlerdendir.
- Kendinizi serin tutun
Vücudu ısıtan her şeyi azaltın: saunalar, buhar odaları, sıcak duşlar , sıcak baharatlı yiyecekler ve gün ortası güneşinden uzak durun. Serin kalmak için soğuk içecekler tüketmek istemeniz normal ama özellikle yemeklerde çok fazla soğuk içecek içmekten kaçının. (Soğuk içecekler içmek sistem için bir şoktur ve sindirim ateşimizi söndürerek zayıf emilim ve sindirime neden olur). Bol su için.
Cildinize soğuk sıkım hindistancevizi yağı sürün. Sandal ağacı, yasemin, lavanta, nane ve gülün uçucu yağları da soğutucu etki yapar, aromaterapinin gücünden faydalanın.
Ve son olarak Pitta’yı kontrol altına almamız demek, öfkeyi de kontrol altına almamız demek. Öfkenin, kıskançlığın, düşmanlığın bu kadar yoğun olduğu bir dünyada bunun için uğraşmaya değer.