Yeni yıl, yeni umutlar ve hedefler demek. Fakat gerçekçi olalım: Aralık ayında coşkuyla yazılan hedefler, çoğu zaman Şubat ayını göremiyor. Araştırmalar, insanların %80’inin yeni yıl hedeflerini yılın ilk ayında terk ettiğini gösteriyor (Norcross, 2002). Peki, neden yeni yıl hedefleri konusunda genellikle başarılı olamıyoruz? Hedeflere ulaşma konusunda hepimizin düştüğü genel tuzaklardan ve bu durumu nasıl değiştirebileceğimizden bahsedelim!
Hedef belirleme hataları
Çoğu kişi hedeflerini spesifik değil, genel ifadelerle belirliyor. Örneğin, “Daha sağlıklı olmak istiyorum” gibi bir hedef, neyin başarı olarak sayılacağını açıkça tanımlamıyor. Specific, Measurable, Achievable, Relevant, Time-bound (SMART) kriterlerine uygun hedefler, başarı oranını artırıyor (Doran, 1981). Bu model, hedef belirleme konusunda en yaygın kullanılan çerçevelerden biridir ve iş dünyası, eğitim ve kişisel gelişim alanlarında uygulanmaktadır.
Hedeflerinizi net bir şekilde tanımlayın. Örneğin, “Haftada 3 gün 30 dakika yürüyüş yapacağım” gibi bir hedef, ölçülebilir ve uygulanabilir bir yapıdadır.
Ayrıca, yazıya dökülen hedefler, zihninizde daha güçlü bir yer eder. Dominican University of California’dan Dr. Gail Matthews, yazılı hedeflerin başarı oranını artırdığına dair bir çalışma yapmıştır. Çalışmaya katılan bireylerden yazılı hedefler oluşturup ilerlemelerini izleyenlerin, bu adımı atmayanlara göre hedeflerini gerçekleştirme oranlarının %42 daha yüksek olduğu tespit edilmiştir (Matthews, 2015). Siz de mutlaka yeni yıl hedeflerinizi bir deftere yazın ve sık sık gözden geçirin!
Motivasyonun hızla kaybolması
Motivasyon genellikle kısa vadeli bir enerji patlamasıdır. Bu nedenle yalnızca motivasyona dayanarak sürdürülebilir bir değişim sağlamak zordur. Başlangıçtaki coşkunun ardından rutin oluşturulmadığında, motivasyon düşüşü hedeflerden vazgeçmeye neden oluyor.
Araştırmalar, alışkanlık oluşturmanın yaklaşık 66 gün sürdüğünü gösteriyor. European Journal of Social Psychology dergisinde yayınlanan bir araştırma, yeni alışkanlıkların oluşma sürecini inceler ve genellikle 18 ila 254 gün arasında değiştiğini, ancak ortalama olarak 66 gün sürdüğünü belirtir. (Lally et al., 2010).
Hedeflerinizi küçük adımlara bölün ve alışkanlık oluşturma sürecine odaklanın. Kendinize günlük veya haftalık somut görevler belirleyin.
Gerçekçi olmayan beklentiler
İnsanlar genellikle yeni yıl hedefleri belirlerken aşırı iyimser davranıyor. Büyük ve zorlayıcı hedefler, hızlı sonuç beklemeye yol açıyor. Beklentiler karşılanmadığında ise hayal kırıklığı yaşanıyor.
Hedeflerinizin zorluk seviyesini gözden geçirin ve başarıya ulaşma şansınızı artırmak için daha gerçekçi planlar yapın. Örneğin, 3 ayda 10 kilo vermeyi hedeflemek yerine, “Her ay 2 kilo vererek 5 ayda istediğim kiloya ulaşacağım” demek daha sürdürülebilir bir yaklaşımdır.
Destek sistemlerinin eksikliği
Yalnızca yeni yıl hedefleri değil; tüm hedeflerinize ulaşmak için çevrenizden destek almak çok önemlidir. Sosyal destek, hem hesap verebilirlik sağlar hem de duygusal motivasyonunuzu artırır.
Sosyal destek ve hesap verebilirliğin hedef başarısındaki rolü, farklı çalışmalarda araştırılmıştır. Bir araştırma, başkalarına taahhütte bulunmanın hedeflere ulaşma oranını %65 artırdığını ortaya koyuyor (Moran et al., 2014). Hedeflerinizle ilgili mutlaka bir destek sistemi oluşturun. Bu bir arkadaş, aile üyesi ya da bir koç olabilir.
İlerlemenizi izlememek
İlerlemenizi izlemek, motivasyonu korumanın en etkili yollarından biridir. Ancak çoğu insan hedeflerini izlemeyi ihmal eder. Bu durum, başarıyı ölçmeyi ve gerektiğinde strateji değiştirmeyi zorlaştırır. Hedefleriniz için bir takip sistemi oluşturun. Bunun için dijital uygulamalar, takvimler ya da basit bir yapılacaklar listesi kullanabilirsiniz.
Yeni yıl için hedef belirlemek, harika bir başlangıç noktasıdır. Ancak bu hedeflerin sürdürülebilir olması için bilinçli bir planlama şarttır. Siz de hedeflerinizi daha spesifik, ölçülebilir ve alışkanlıklara dayalı bir şekilde tasarlayarak başarı oranınızı artırabilirsiniz. Unutmayın, büyük değişimler, küçük ve istikrarlı adımlarla gerçekleşir. Yeni yıla başlarken hedeflerinizi doğru bir şekilde planlayın ve motivasyonunuzu sürdürecek araçlar kullanın.
