Dünya Sağlık Örgütü menopozu, ovaryum işlevinin kaybolması sonucu, kendiliğinden, kalıcı olarak kadının menstruasyon döneminin sona ermesi olarak tanımlamaktadır. Menopoz, herhangi bir hastalık olmayıp sağlıklı kadının hayatında doğal ve kaçınılmaz bir süreçtir. Menopoz sürecinin başlamasıyla hem fizyolojik hem de psikolojik açıdan pek çok semptom ortaya çıkmaktadır. Ayrıca, bu süreçte meydana gelen bazı hormonal değişiklikler özellikle kardiyovasküler hastalıklar, obezite, diyabet ve osteoporoz gibi kronik hastalıkların riskini artırmaktadır. Yaşanılacak problemleri en aza indirmek ve yaşam kalitesini artırmak için çeşitli tıbbi uygulamalar, alternatif tedavi yöntemleri ve tıbbi beslenme tedavisi önerilmekte. Menopoz döneminde yaşanan bünyedeki değişiklikleri detaylandırarak, bu dönemi daha rahat ve sağlıklı geçirmenize yardımcı olacak beslenme önerilerini sizin için paylaşıyoruz!
Menopozda Yaygın Fiziksel Semptomlar
Menopoz, kadınların yaşamında önemli bir dönüm noktasıdır ve bu süreç, çeşitli fiziksel semptomlarla kendini gösterebilir. Hormonal değişikliklerle birlikte, menopoz dönemi kadınlar için sıcak basmaları, gece terlemeleri, uyku bozuklukları ve kilo artışı gibi yaygın semptomları beraberinde getirebilir. Bu semptomlar, günlük yaşam kalitesini etkileyebilir. Menopoz döneminde yaygın görülen semptomlar aşağıdaki gibidir:
- Düzensiz menstrüal periyot
- Sıcak basması ve gece terlemesi
- Uykusuzluk
- Yorgunluk
- Baş ağrısı
- Vajinal kuruma
- Deride kuruma
- Sık idrara çıkma ve idrar tutamama
- Sık vajinal veya üriner enfeksiyonlar
- Kolajen üretiminin azalmasına bağlı derideki değişimler, yaraların geç iyileşmesi, damarların belirginleşmesi vs.
Menopoz Döneminde Ortaya Çıkan Değişiklikler
Menopoz dönemi, kadın vücudunda birçok önemli değişikliğe yol açar. Bu süreçte, östrojen ve progesteron hormonlarının seviyeleri belirgin şekilde azalır, bu da çeşitli fizyolojik ve psikolojik etkilerle sonuçlanır. Menstrüasyon döngüsü düzensizleşir ve sonunda tamamen sona erer. Menopoz dönemindeki bu değişiklikleri anlamak, bu sürecin daha sağlıklı ve konforlu bir şekilde yönetilmesine yardımcı olabilir.
Enerji Harcamasındaki Değişiklikler
Menopoz sonrası dönemde overlerin fonksiyonundaki ve menstrüal siklusun luteal fazındaki kayıp nedeniyle enerji harcamasında azalma oluşur. Ayrıca ilerleyen yaşla birlikte yağsız vücut kütlesinin yağ kütlesine oranı azaldığı için bazal metabolik hızda düşme görülür
Vücut Bileşenlerinde Değişiklik
Toplam vücut yağ yüzdesinde artma, yağsız doku kütlesinde azalma oluşur. Hormonal değişim, vücut yağ dağılımını etkiler. Özellikle karın bölgesinde yağlanma artar.
Kemik Mineral Yoğunluğundaki Değişiklikler
Östrojen düzeyindeki azalmaya bağlı olarak kemik kayıp hızı önemli ölçüde artar. Bu dönemde idrarda kalsiyum atımında artış, bağırsaklardan kalsiyumun etkin olarak emilmesindeki azalma ve diyet ile yeterli kalsiyumun alınmaması, kemik kaybının nedenlerindendir.
Menopoz Döneminde Doğru Beslenme Nasıl Olmalı?
Menopoz dönemi, kadınların metabolizma ve hormon seviyelerinde önemli değişikliklere neden olur. Bu yüzden beslenme alışkanlıkları da büyük bir öneme sahiptir. Menopoz sırasında sağlıklı bir diyet, semptomları yönetmeye ve genel sağlığı desteklemeye yardımcı olabilir.
Yeterli kalsiyum ve D vitamini alımı, kemik sağlığını korumak için kritik öneme sahiptir. Bu nedenle süt ürünleri, yeşil yapraklı sebzeler ve yağlı balıklar diyete dahil edilebilir. Ayrıca, lif açısından zengin gıdalar ve antioksidanlar içeren meyve ve sebzeler, sindirim sağlığını destekleyebilir ve kalp hastalıkları riskini azaltabilir. Düşük şeker ve tuz tüketimi, sıcak basmaları ve kilo artışını kontrol altında tutmaya yardımcı olabilir.
- Besin çeşitliliği sağlanmalıdır.
- İdeal vücut ağırlığı korunmalıdır. Yaşla beraber kilonun artışı ve yağ oranının artması normaldir ancak yaşa göre ideal kilo hesaplanmalı ve kemik ve iskelet sistemi sağlığı için optimize edilmelidir.
- Meyve ve sebze tüketimi arttırılmalıdır.
- Posa tüketimi arttırılmalıdır. (Elma, armut, çilek vb. meyveler, kuru fasulye, yağlı tohumlar, ceviz ve fındık gibi sert kabuklu yemişler, pirinç, yulaf, arpa kepeği)
- Kalsiyum içeriği yüksek besinler tüketilmelidir.
- Tuz tüketimi azaltılıp su tüketimi arttırılmalıdır.
- Fiziksel aktiviteye devam edilmelidir.
