Şimdiye kadar hepimiz bağışıklık desteğinin kritik bir önem taşıdığı fikrine alışmışızdır. Yine de, kendinize ne kadar iyi bakarsanız bakın, soğuk algınlığı ve grip mevsimi bir şekilde bizi etkisi altına alır. Burun akıntısı ve boğaz kaşıntısı gibi belirtilerin ortaya çıktığını fark ederseniz paniğe kapılmayın. Doğru tedavi ve sıvı alımı sizi tekrar eski halinize getirebilir. İşte soğuk algınlığı ve grip dönemlerinde tüketebileceğiniz en iyi içecek seçenekleri!
Hastalık sürecinde sıvı alımı neden önemli?
Burnunuz tıkandığında ağzınızın daha kuru hissettiğini hiç fark ettiniz mi? Yapılan çalışmalara göre, bunun sebebi, burun tıkanıklığının ağızdan nefes almaya neden olması ve bunun sonucu olarak da dudak, boğaz ve ağız kuruluğunun oluşması. Bu durumda bol sıvı tüketmek ise ağıza nemi geri kazandırarak etkileri tersine çevirmeye yardımcı olur. Buna ek olarak, bol sıvı tüketmek, ishal veya kusma nedenli sıvı kayıplarında çok daha büyük bir önem taşıyor.
Mideniz bulandığında neredeyse her şeyi yeme veya içme düşüncesinin itici olabileceğinin farkındayız; ancak bu noktada basit, yatıştırıcı içecekler devreye giriyor. Doğru içeceği seçmek daha iyi hissetmenize yardımcı olabilirken, yanlış içecekten kaçınmak da aynı derecede önemli.
Rhinology dergisinde yayınlanan kontrollü bir çalışma, oda sıcaklığındaki içeceklere kıyasla, sıcak içeceklerin burun akıntısı, öksürük, hapşırma, boğaz ağrısı, üşüme ve yorgunluk gibi soğuk algınlığı ve grip semptomlarını gidermede daha etkili olduğunu söylüyor. Ancak geçici olarak rahatlatıcı olsa da, sıcak içecekler elbette gerçek bir tedavi değildir.
Soğuk algınlığı ve grip için içecek seçenekleri
Tabii ki sıvı alımı dediğimizde aklımıza ilk gelen şey su! Su içmek, virüslere karşı vücudun ilk savunma hattı olan ve burun ile ağızda bulan mukoza zarının rehidre olmasını sağlıyor. Bu zarlar su kaybedince ise virüs ve bakterilerin dokuya yapışmasını sağlayan nemi üretemiyorlar. Buna ek olarak, hem bir tadının olmaması hem de içerisinde kafein ve şeker barındırmaması açısından su, mideniz bulandığında sindirmek için oldukça kolay bir sıvı. Peki bunun dışında hastalık sürecinde hangi içecekleri tüketmeliyiz?
Zencefil çayı
Zencefil, anti-inflamatuar özellikleri sayesinde de vücuttaki enflamasyonla savaşıyor. Soğuk algınlığı veya grip olduğunuzda vücudunuzda oluşan iltihaplanmayı azaltmaya yardımcı oluyor. Böylelikle, vücudunuzun hastalıklara karşı daha hızlı toparlanmasını destekliyor. Bunun yanı sıra zencefil, antioksidanlar açısından zengindir ve bu da bağışıklık sisteminizi güçlendirmeye katkıda bulunur. Bağışıklık sistemi güçlü olan bireylerin hastalıklardan korunma ve hastalıklardan daha çabuk kurtulma olasılığı daha yüksektir.
Ayrıca, soğuk algınlığı sırasında mide bulantısı veya sindirim sorunları yaşanabilir. Zencefil çayı mideyi yatıştırır ve sindirimi destekler, böylece genel rahatlamayı sağlar. Tamamlayıcı ve Bütünleyici Sağlık Ulusal Merkezi’ne göre zencefil, uzun yıllardır karın ağrısı, ishal, mide bulantısı gibi gastrointestinal rahatsızlıkları yatıştırmada kullanılıyor.
Son olarak zencefil çayı, boğaz ağrısı ve kas ağrıları gibi soğuk algınlığı belirtilerini hafifletmede doğal bir ağrı kesici görevi görebilir. İçindeki bileşenler sayesinde kas ve eklem ağrılarında rahatlama sağlayabilir.
Yeşil çay
Yeşil çay, polifenol denilen antioksidan açısından oldukça zengin olduğu için bağışıklık sistemini büyük ölçüde güçlendiren diğer bir çay çeşidi. Polifenoller, vücudu serbest radikallere karşı korumaya yardımcı olan güçlü bitki antioksidanlarıdır. Hatta bazı çalışmalar kateşin adı verilen polifenollerin bazı virüsleri öldürebileceğini göstermiştir.
Bir kateşinin, vitamin C’nin barındırdığı antioksidandan 100 kat, vitamin E’nin barındırdığından ise 25 kat daha güçlü olduğu görülüyor. Sadece bu iki vitaminin tek başlarına bile bağışıklık sistemi üzerinde çok güçlü roller oynadığını göz önüne aldığımızda, çalışmalar yeşil çayın ne kadar güçlü etkileri olabileceğini gözler önüne seriyor.
Bağışıklık güçlendiren diğer bitki çayları
Mürver çayı, adaçayı, kuşburnu ve ekinezya gibi bitki çayları, içerisinde bağışıklık sistemini güçlendiren ve boğazı rahatlatan çeşitli bitki bileşimleri içeriyor. Ayrıca kafein barındırmadıkları için de uyku düzenini olumsuz etkilemiyorlar. Tam tersi, bu çaylar rahatlatıp yatıştırma etkisi ile biliniyor. Böylece de kişinin dinlenmesini sağlayarak bağışıklık sistemlerini destekliyor ve hastalığı daha çabuk atlatmalarını sağlıyorlar.
Ispanak, marul ve kara lahana suyu
Sebzelerden oluşan bir içecek, bağışıklık sistemini güçlendirmek için iyi bir besin kaynağıdır. Aynı zamanda çocuklar için de severek tüketebilecekleri bir içecek olabilir. B-6 yönünden zenginleştirmek için içerisine biraz da maydonoz ekleyebilirsiniz. Bu vitamin, bağışıklık sistemi hücrelerinin üremesinde ve antikor üretiminde etkilidir. Karışımın içeriği; A, C ve B-6 vitaminleri, demir ve kalsiyum yönünden zengindir.
Ballı su
Eğer günlük olarak tükettiğiniz bir besine bal eklemek için yeterli iştahınız yoksa içtiğiniz suya bal eklemek daha kolay olabilir. Öksürük ilacı veya plasebo etkilerle karşılaştırıldığında, çalışmalar en az 2 yemek kaşığı balın öksürüğü hafifletmede ve uykuyu iyileştirmede etkili olabileceğini gösteriyor.
Aynı zamanda baldaki antioksidanlar, vücuttaki serbest radikaller tarafından salgılanan oksidatif stresi de azaltmaya yardımcı oluyor. Bu mekanizma sayesinde bal, bağışıklık sistemini destekleyerek soğuk algınlığının da ömrünü kısaltabiliyor.
Limonlu su
Evet, su zaten tek başına yeterince iyi ama eğer biraz da tat katalım diyorsanız, içerisine biraz limon sıkmak bağışıklık sistemini güçlendirmek için lezzetli bir adım olacaktır. C vitamini açısından zengin bir kaynak olan limon; serbest radikallerle savaşır, iltihabı azaltır ve beyaz kan hücrelerini iyileştirir.
Hindistan cevizi suyu
Hindistan cevizi suyu; potasyum, sodyum ve magnezyum gibi elektrolitler açısından zengin bir kaynak. Bu elektrolitler sıvı dengesini düzenlemeye ve hatta kas fonksiyonunu korumaya yardımcı olurlar. Bütün bunlar göze alındığında hindistan cevizi suyu; ishal, kusma veya genel sıvı kaybında kaybedilen elektrolitleri yenilemek için harika bir içecek tercihi.
Altın süt (Golden milk)
Altın süt, zerdeçal ve sütten yapılan geleneksel bir ayurvedik içecektir. Sinir hastalıkları uzmanı Kulreet Chaudhary’e göre zerdeçal, potansiyel olarak kolestrolü ve kan şekerini düşürmeye, eklem yangısını rahatlatmaya, karaciğer fonksiyonunu desteklemeye, sindirimi düzenlemeye ve menstrüel krampları azaltmaya yardımcı olur. Medikal anlamda ise, taşıdığı iltihap sökücü, antiseptik ve antioksidan özellikleri dolayısıyla kullanılır.
Sağlığa büyük yararlarının yanı sıra altın süt, vücudun rahatlamasına ve gevşemesine de yardımcı olarak hastalıkta kişinin vücudunun ihtiyaç duyduğu istirahate de teşvik eder.
Soğuk algınlığı ve grip döneminde hangi içeceklerden uzak durmalı?
Kahve
Genel olarak hastayken şeker veya kafein içeren içecekleri tüketmek çok da iyi bir fikir değildir. Kafein idrar söktürücü bir etki yaratabileceğinden, daha fazla idrara çıkmana neden olabilir. Bu da bol su içerek dengeyi sağlamadığın sürece sıvı kaybına yol açar.
Eğer her gün kafein tüketmeye alışıksanız kahveye alternatif olarak matcha çayını deneyebilirsiniz. Evet onun da içerisinde kafein var ama en azından kahveye kıyasla daha az kafein içeriyor.
Şekerli içecekler
Her ne kadar meyve suyu veya zencefil gazozu gibi içecekler içerisinde doğal şeker barındırsa da yine de kan şekerini olumsuz etkileyebilirler, özellikle de fazla katı gıda tüketilmediği durumlarda. Bu durum ise sindirim sisteminde rahatsızlık yaratabilir.
Alkol
Hasta olduğunda alkolden kaçınmak belki çok da önemli bir şey değilmiş gibi duruyor. Hatta bazı alkol türleri içerisinde limon, bal ve anti-inflamatuar baharatları içerdiği için sanki bağışıklık güçlendirici bir içecekmiş gibi bir algı yaratabiliyorlar. Ancak unutulmamalıdır ki alkol, hastalık döneminde iltihapı artırabilir ve bağışıklık fonksiyonlarına zarar verebilir.
