SIBO, ince bağırsakta aşırı bakteri üremesi ile karakterize, emilim problemleri ve bağırsak geçirgenliğinin artması gibi birden fazla semptom ve komplikasyona yol açan bir durumdur. Şişkinlik, karın ağrısı, gaz, mide bulantısı, hazımsızlık, kabızlık ve ishal dahil olmak üzere spesifik olmayan belirtileri bulunmaktadır. Tedavi seçenekleri arasında antibiyotikler, diyet değişiklikleri ve çeşitli medikal müdahaleler yer alır.
SIBO, irritabl bağırsak sendromu (IBS) ile ilişkili görünmektedir. IBS’li kişilerin SIBO’ya sahip olma olasılığı, nüfusun geri kalanından daha fazladır. Bu yazımızda SIBO’nun semptomlarını, risk faktörlerine göz atıyor olacağız. Ayrıca semptomları hafifletmek için en iyi diyet türlerini de inceleyeceğiz.
Belirtiler Ve Semptomlar
SIBO’nun semptomları, bakterilerin aşırı çoğalmasının ne kadar hafif veya şiddetli olduğuna ve kişinin aynı anda herhangi bir rahatsızlığı olup olmadığına bağlı olarak kişiden kişiye değişebilir. Bununla birlikte, semptomlar şunları içerebilir:
- Şişkinlik
- İshal
- Kabızlık
- Karın Ağrısı
- Gaz Problemleri
- Hazımsızlık
- Açıklanamayan vitamin eksiklikleri, özellikle b12 vitamini eksikliği
SIBO’nun Olası Sebepleri
Günlük Hareket Düzeyinin Az Olması
Genellikle bağırsaklar, gıdaları ve bakterileri sindirim sistemi boyunca iter ve bu da ince bağırsakta çok fazla bakteri birikmesini önler. Bununla birlikte, kişinin hareketliliği düşükse, bu mekanizma yavaşlar ve gıdanın ince bağırsakta ‘kolonileşmesine’ izin verir.
Kişinin Bağırsak Mikrobiyotasındaki Dengesizlikler
Kişinin mikrobiyomunda daha fazla zararlı tür mikrop olup yeterli yararlı tür olmamasıdır.
Düşük Mide Asidi Seviyeleri
Kişinin mide asidi yeterli olmadığında, ortam onları öldürecek kadar asidik olmadığı için bakterilerin sindirim sisteminde normalden daha uzun süre taşınması mümkün olabilir.
Yapısal Farklılıklar
Bazen SIBO, kişinin sindirim sisteminde yapısal farklılıklar olması nedeniyle oluşur. Örneğin 2018 tarihli bir araştırmaya göre, kolektomi geçirmiş kişilerde SIBO gelişme riski daha yüksektir.
Fazla Alkol Kullanımı
Aşırı alkol tüketimi mikrobiyota zarar vererek mikrobiyom dengesizlikleri, bağırsak duvarlarında hasar ve iltihaba yol açabilir.
Risk Faktörleri
Belirli koşulları olan kişilerin SIBO’ya yakalanma olasılığı diğer insanlardan daha fazladır. Bu kişiler şunları içerir:
- Hipotiroidizm
- Diyabet
- Parkinson Hastalığı
- Kısa Bağırsak Sendromu
- Kronik Böbrek Yetmezliği
SIBO, muhtemelen daha yavaş sindirim durumu nedeniyle yaşlı kişilerde daha yaygındır. Kadınlarda da daha yüksek bir prevalans vardır, ancak bunun nedenleri belirsizdir. Ayrıca 2017’de yapılan küçük bir araştırma, obezitesi olan kişilerin SIBO’ya sahip olma ihtimalinin obezitesi olmayanlara göre 11 kat daha fazla olduğunu bulmuştur.
Tedavi Yöntemleri
SIBO karmaşık nedenlerle ortaya çıkabileceğinden tedavisi zor olabilir. Antibiyotikler, medikal müdahaleler ve diyet değişiklikleri dahil olmak üzere çeşitli tedavi seçenekleri mevcuttur.
Antibiyotikler
SIBO için ana tedavi budur. Doktorlar aşırı büyümeyi gidermek için bir tür antibiyotik veya bir kombinasyon kullanabilir. Fakat SIBO tedavisinden sonra tekrarlama oranları nispeten yüksektir. Bu nedenle, antibiyotik almanın yanı sıra, aşırı büyümenin geri gelme riskini azaltmak için SIBO’nun altında yatan nedeni ele almak önemlidir.
SIBO ve Düşük FODMAP Diyeti
Diyetler SIBO’yu tamamen tedavi edemez, ancak semptomların azaltılması ve yönetilmesinde büyük rol oynarlar. SIBO tedavisinde SIBO Diyeti ve Düşük FODMAP diyeti önerilmektedir. Bu diyetler uygulanarak kötü bakterilerin beslenemeyecekleri bir diyet programı oluşturulmaya çalışılır. Bu diyetlerde kişinin yediği yiyeceklerin hem türü hem de miktarı önemlidir. Oldukça karmaşık olduğundan ve büyük beslenme değişiklikleri içerebileceğinden, bu diyetleri uygulamak için bir diyetisyenle çalışmak en iyisidir.
