Belki birlikte olduğunuz kişiye bağımlı olduğunuzu hissediyorsunuz, hayal kırıklığına uğramış bir şekilde ilişkiye devam ediyorsunuz ve ilişkiyi geliştirmek için elinizden gelen her şeyi yapıyorsunuz. Kendinize tüm bu hataların sadece bir kerelik olduğunu söylüyorsunuz ve ileride her şeyin farklı olacağını umuyorsunuz.
İşte farkına varmamız gereken acı gerçek: İnsanlar, davranış kalıplarından oluşur. Bir insan, umudunuz ve hayaliniz tarafından yaratılan sistematik bir varlık değildir. İlişkide gerçeklikten uzak bir şekilde umut etmenin yaratacağı sorunlara ve ilişkiyi gerçek bir zeminde nasıl değerlendirebileceğimize bakalım.
İlişkide umut etmek nasıl sorunlar yaratabilir?
Umut, motivasyon ve ilham büyük bir güçtür. Umut, bir kitap yazmayı veya bir maraton eğitimini bitirmemize yardımcı olabilir. Umut bizi sevdiğimiz hasta bir kişinin başucunda tutabilir. Umut etmek birçok bağlamda güzel bir niteliktir, ancak iş insanlara geldiğinde; farkındalık olmadan umut, bir ilişkinin olumsuz gerçeklerini gizleyebilir. Terapistler, o kişinin kim olabileceğine dair umutlarımıza odaklanmak yerine, kişinin davranış kalıplarını görmemiz gerektiğini savunuyorlar.
Kişilerarası ilişkiler söz konusu olduğunda, umut genellikle tekrarlanan bağlanma kalıpları biçiminde kendini gösterir. Örneğin, çocukken narsistik istismar yaşamış olabilirsiniz veya sizinle ilgilenmeyen bir aileniz/bakım vereniniz olabilir. Bu nedenle birinin değişeceğini ve sonunda bize istediğimiz sevgiyi vereceğini umarsınız. Özlem veya yoksunluk hissi size tanıdık gelebilir ve yeterince iyi, yetenekli, ince, akıllı veya çekici olursanız, sonunda bu kişiden çok arzuladığınız ilgiyi göreceğinizi umarsınız. Farkına bile varmadan, bu kişinin kim olabileceğini umduğunuz fanteziyle sarhoş olursunuz. Böylelikle gerçeklik zeminini terk edersiniz.
Davranış kalıbı nedir?
İnsanlar söz konusu olduğunda, o kişinin kalıplarına odaklanmanız sağlıklı olacaktır. Peki kalıp nedir? Örneğin, bunun sizi ne kadar kötü hissettirdiğini ifade ettikten sonra, biri telefonlarınıza cevap vermeyi ihmal etmeye devam ederse, işte bu onun kim olduğuyla ilgili büyük bir ipucudur. Birisi birden çok kez incittiyse, özür dilemeyi reddediyorsa veya çatışmadaki rolü için sorumluluk kabul etmiyorsa, kişinin davranış kalıplarından biri budur. Birisi size birkaç kez yalan söylediyse, aynı şekilde, bu bir kalıptır.
Eğer kendinizi partnerinizin davranışları için bahaneler uydururken ya da şans üstüne şans verirken bulursanız ve onlar da aynı şeyi yapmaya devam ediyorsa, bu kalıpları görmezden geliyorsunuz demektir.
Gerçek bir ilişkiyi mi yoksa bir umudu mu yaşıyorsunuz?
İlişkide sürekli umut besleyerek aslında var olmayan bir dünya yaratıyorsanız, bu durum son derece tehlikelidir. Bir ilişkide gerçeklik kontrolü yapmak için bir adım geri çekilin ve kalıplara bakın. Kendinize şu soruları sorabilirsiniz:
- Bu ilişki hangi yönlerden tatmin edici?
- Bu ilişki hangi yönlerden tatmin edici değil?
- Bu kişi güvensiz, ihmalkar, tatmin edici olmayan hangi davranışı sergiliyor?
- Ne sıklıkla güvensiz veya tatmin edici olmayan bir şekilde davranıyor?
- İhtiyaçlarımı ifade ediyor muyum? Yoksa neye ihtiyacım olduğunu bilmek ve bu ihtiyaçları iletmek için çok çaba sarf etmeden bu kişiyle işlerin sihirli bir şekilde ilerlemesini mi umuyorum?
- İhtiyaçlarımı daha doğrudan iletmek için yapabileceğim bir şey var mı?
- Bu kişinin ihtiyaçlarımı karşılamaya ve ilişkiyi benim için daha iyi hale getirmeye çalıştığına dair kanıtlar gördüm mü?
- Bu kişinin benim için kim olacağı hakkında kendime hangi hikayeleri anlatıyorum?
- Bu kişinin kim olduğu konusunda gerçekçi miyim yoksa onu idealize edip büyülü bir gerçeklik mi yaratıyorum?
İhtiyaçlarınızı karşılamaya çalışan ve ilişkiyi sizin için daha iyi hale getirmek isteyen birinin kanıtlarını gördüğünüzde, elbette umudun ilişkilerde bir yeri vardır. Fakat bunun yerine fantezilerinizi yaşıyorsanız o halde dikkatli olmanız gerekir.
Umut söz konusu olduğunda, farkındalık her şeyden önemlidir. Umutlarınızın veya yarattığınız fantezilerin farkında olarak, kendi koruyucunuz olabilirsiniz.