İçinde bulunduğumuz devir şimdide kalmamıza, anı yaşamamıza izin vermeyebiliyor. Sistem böyle kurulmuş, hayat mücadelesinin içindeki insanın, çoğu zaman durup kendine bakmaya vakti kalmıyor. Teknoloji, dünyanın bir ucunu diğerine bağlayıp her şeyi anlık hale getirse de, insan bir telaşe içinde sürekli koşturuyor. Dijital dünyanın tutsaklığında şimdiki anı yaşayamıyor ve her şeyi “gelecek” için yapıyoruz. Bir Afrika sözünde de söylendiği gibi, “O kadar hızlı gidiyoruz ki ruhlarımız arkada kalıyor.” Haliyle “her yerde ve hiçbir yerde” olduğumuz bu dünyada yalnızlaşarak kendimize, çevremize ve toplumumuza yabancılaşıyoruz. Prof. Dr. Kemal Sayar, “Yavaşla” isimli kitabında, koşmayı bırakarak içimize, geçmişe, bugüne ve geleceğe bakmaya çağırıyor bizleri.
“Yavaşla” kitabının konusu ve içeriği
İnsanın ruhuna dokunmayı başararak derinliği ve samimiyetiyle fark yaratan Kemal Sayar, Türkiye’nin önde gelen psikiyatristlerinden biri ve hala Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı Başkanı olarak görev yapıyor. Sayar, psikiyatrist kimliğinin yanı sıra yazarlığıyla da bizlere rehberlik ediyor.
Sayar, “Yavaşla” kitabında ise herkesin zamansızlıktan yakındığı bu çağda, hız yapmanın zaman kazandırmadığını, aksine o hızla benliğimizden, sevdiklerimizden ve hayallerimizden kaybettiğimizi hatırlatıyor. Tüm bu sistemin ve stresin hız kültüründen kaynaklandığını söylüyor. Bu dünyadan bir kez geçeceğimizi hatırlatan Sayar, yavaşlayarak ailemize, çocuklarımıza, gençlerimize, dostlarımıza ve kendimize zaman ayırmamız gerektiğini ifade ediyor.
Hayatın hızına kapılarak özünden uzaklaşan insanın, anlamlı bir yaşam sürmesine rehberlik eden bu kitap dört ana bölümden oluşuyor. “Yavaş Güzeldir”, “Modern Mutsuzluk”, “Modern Zamanlarda Aile” ve “Benliğin ve Toplumun Krizi”. Bu bölümlerde, hız eksenli hayatın getirdiği sorunlar, mahremiyetin yitirilmesi, aile ilişkilerindeki çözülme ve teknoloji odaklı yaşamların iletişim üzerindeki olumsuz etkileri ele alınıyor. Kitabı koşuşturmaktan yorulduğunuz zamanlarda nefes alarak ruhumuzu dinlendirebileceğimiz bir durak olarak okumanızı öneriyorum. Kendimize ve sevdiklerimize de bir yaşam kılavuzu olabileceğini düşünüyorum.
Her anlamda farkındalığımızı artıracak bu eser, öncelikle: “Sevmek için zaman ayırmak gerekir, Zamanla olgunlaşırız. Lütfen yavaş gidiniz!” diyor.
- Yavaşlamak ve İçsel Dönüş
- İçine Dön: Hayatın karmaşasında kendimize dönmeyi öğrenmeliyiz. Duygularımızı anlamak ve onları özümsemek için zaman ayırmalıyız. Görmezden geldiğiniz duygularınız sürekli bir endişe halinde hissetmenize ve ya huzursuzluğa yol açar.
- Telaşsızlık ve Sükûnet: Telaşsız bir yaşam biçimi benimsemek ve sükûnetin gücünü keşfetmek önemlidir. Bu, ruhsal dengemizi yeniden bulmamıza yardımcı olur.
- Kendi Başına Vakit Geçirme: Kendi kendine kalabilmek bir erdemdir. Bu, insanın kendini tanıması ve geliştirmesi için gereklidir.
- İlişkiler ve Derinleşme
- Sevdiklerimize Zaman Ayırmak: Samimi sohbetlerle ilişkileri derinleştirmek ve anlamlı bağlar kurmak, insanın ruhsal sağlığını güçlendirir. Mutluluğun anahtarı, anlamlı ve güçlü bağlar kurmaktır. İnsan, ilişkilerde kendini bulur ve olgunlaşır.
- Anlamak ve Anlaşılmak: Anlamaya çalışmak ve karşılıklı empati kurmak, hem bireysel mutluluk hem de toplumsal huzur için gereklidir.
- Kendini Tanıma ve İfade Etme
- Kendinizi Tanıyın: Duygularınızı göz ardı etmeyin; onları anlamak, tanımak ve ifade etmek önemlidir. Bu, sağlıklı bir benlik algısı geliştirmenin temelidir.
- Doğru Çevrede Bulunun: Kendinizi ifade edebileceğiniz, destekleyici çevreler oluşturun.
- Duygular ve Dayanıklılık
- Güzellik ve İyiliğe Odaklan: Güzel görebilmek için güzel bakmayı öğrenmek, ruhsal dinginlik sağlar.
- Acıdan Anlam Çıkarın: Yaşanan sıkıntılardan olgunluk ve güç kazanmaya çalışmak, insanın büyümesini sağlar.
- Tahammül ve Direnç: Sorunlar karşısında tahammül göstermek ve direnmeyi öğrenmek insanın erdemlerindendir.
- Harekete Geçmek ve Odaklanmak
- Yerinden Kımılda: Harekete geçmeden değişim mümkün değildir. İnsanı dönüştüren, eylemdir.
- Odaklan: Aynı anda birçok işle uğraşmak yerine tek bir şeye odaklanmak, hem üretkenliği hem de içsel huzuru artırır.
- Teknolojiyi Sınırlandır
- Gerçek Hayata Dön: Teknolojiyle aramıza sınırlar koyarak kendimizi ekranların yerine hayatın gerçek sesleriyle buluşturmalıyız. Çocukları da bu şekilde yönlendirmek onlara yapılacak en büyük iyiliklerden biridir.
- Merhamet ve Şefkat
- Empatiyi Geliştirin: Toplumsal huzur ve dayanışma için empati, şefkat ve merhameti yaygınlaştırmalıyız.
- Eğitimde Şefkat: Çocuklarımıza şefkati, merhameti ve sorumluluk duygusunu aşılamalı, onları hayatın güzellikleriyle buluşturmalıyız.
Son olarak, “Güzelliği, iyiliği ve hakikati aramayan bir ömür, sonunda insana beyhude bir debelenme hissinden başka ne verebilir?” diye soruyor Kemal Sayar kitabında ve ekliyor: “Dürtüsellik ve empati yoksunluğu bizi ötekinin acısını hissetmekten alıkoyuyor. Eğlendiğimiz, yeyip içtiğimiz mekânlar, bindiğimiz arabalar, taktığımız mücevherler bizi soylu kılmaz. Soyluluk ötekini işitebilmekten yapılma bir mücevherdir. Soylular, kalplerini bir mücevher gibi taşıyan ve kalpleriyle düşünen insanlardır. Bu ülkenin en soylu insanları, diğerlerinin acısını en çok içinde hissedenlerdir.”
Neden okumalıyız?
Modern hayatın hızla akıp giden temposunda, zamanın elimizden kayıp gittiğini hissettiğiniz anlar mutlaka olmuştur. Koşuşturma içinde ruhunuza nefes aldıracak bir durak arıyorsanız, Kemal Sayar’ın “Yavaşla” kitabı tam da bu ihtiyaca cevap veriyor. Kitap, hız çağının bireyde ve toplumda yarattığı yabancılaşmayı, anlam kaybını ve ilişkilerdeki çözülmeyi incelerken, her birimize içsel bir yolculuk yapma daveti sunuyor. Hayatınızın kontrolünü yeniden ele almak, daha derin ve anlamlı bağlar kurmak için yavaşlamanın ne kadar önemli olduğunu fark etmenizi sağlıyor. Bu kitap, yaşamınızı sorgulamak ve yeniden şekillendirmek için bir rehber niteliğinde.
Sayar, kitabında bireyin hem kendisiyle hem de çevresiyle barışık bir yaşam sürmesi için hem pratik hem de derinlikli bir rehber sunuyor. Onun önerileri, modern hayatın hızına karşı bir denge kurmamıza ve daha tatmin edici bir yaşam sürmemize yardımcı oluyor.
Bolca okuyup kendinize zaman ayırabildiğiniz, böylece en iyi versiyonunuza, en telaşsız halinize kavuşabildiğiniz, ufak tefek sıkıntılardan ise güçlenerek çıkabildiğiniz bir yıl olmasını diliyoruz.
