DEHB, dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu adı verilen bir durumu ifade eder. DEHB olan çocuklar dikkat etmek ve koltuklarında oturmakta zorlanırlar ve dürtüsel olabilirler, bu da sonuçları düşünmeden bir şeyler yapmak anlamına gelebilir. Kesin bir DEHB diyeti olmasa da birçok kaynak, belirli diyetlerin, yiyeceklerin ve yemek planlarının semptomları azaltmaya yardımcı olabileceğini belirtiliyor. Çeşitli yiyecekler, enerji ve konsantrasyon düzeylerini etkileyebilir. Bu nedenle, bazı yiyecek seçimleri, dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB) olan kişiler için daha iyi olabilir.
Bu yazımızda, öncelikle DEHB semptomlarını iyileştirebilecek veya kötüleştirebilecek belirli yiyeceklere göz atacağız.
DEHB için nasıl beslenmeliyiz?
Araştırmalar bazı yiyeceklerin, kişinin enerjisini ve kan şekerini sabit tutmada, konsantrasyonu artırmada daha iyi olduğunu söylemektedir. Bu yiyecekler özellikle DEHB olan kişilere fayda sağlayabilir.
Protein Açısından Zengin Besinler
Protein beynin sağlığı için gereklidir ve nörotransmiterler adı verilen beyin kimyasallarının üretilmesinde önemli bir rol oynar. Öğüne protein dahil etmek, kan şekeri seviyelerindeki ani yükselmeleri de önler. Bazı araştırmalar bu dalgalanmaların hiperaktiviteyi artırdığını öne sürüyor.
Protein açısından zengin besinler şunları içerir:
- Et ve kümes hayvanları ürünleri
- Balık ve kabuklu deniz ürünleri
- Kurubaklagiller
- Yumurta
- Kabuklu kuru yemişler
Kompleks Karbonhidratlar
Protein gibi, kompleks karbonhidratlar da kan şekerindeki ani yükselmeleri önlemeye yardımcı olabilir. Aynı zamanda bu tür karbonhidratları tüketmek, kişinin daha uzun süre tok hissetmesini sağlar.
Aşağıdaki yiyecekler karmaşık karbonhidratlar içerir:
- Meyveler
- Sebzeler
- Tam tahıllı ekmek ve makarna
- Kurubaklagiller
Vitaminler ve Mineraller
Bazı çalışmalar DEHB’yi; demir, magnezyum, çinko, B-6 vitamini ve D vitamini gibi düşük seviyelerde belirli mikro besinlerle ilişkilendirir.
Bu besinleri aşağıdaki gıdalarda bulabiliriz:
- Demir: sığır eti, karaciğer
- Çinko: et, kabuklu deniz ürünleri, fasulye ve fındık
- Magnezyum: kabak çekirdeği, badem, ıspanak ve yer fıstığı
- B-6 vitamini: yumurta, balık, yer fıstığı ve patates
- D vitamini: yağlı balık, sığır karaciğeri, yumurta sarısı ve güçlendirilmiş gıdalar
Omega-3 Yağlı Asitler
Omega-3 yağ asitleri, bir kişinin diyetinden alması gereken temel yağlardır. Kalp ve beyin sağlığında rol oynar. DEHB olan çocukların omega-3 yağ seviyeleri azalmış olabilir. Bazı araştırmalar, daha fazla omega-3 tüketmenin semptomları bir şekilde iyileştirmeye yardımcı olabileceğini öne sürüyor.
Omega-3 yağ asitlerinin bazı kaynakları şunlardır:
- Somon ve ton balığı gibi yağlı balıklar
- Ceviz
- Chia tohumları
- Keten tohumu
Sınırlanması veya Kaçınılması Gereken Yiyecekler
Şeker
Şekerli yiyecekler yemek, enerji seviyelerini etkileyebilecek kan şekeri yükselmelerine ve çökmelerine neden olabilir. Bazı araştırmacılar, DEHB olan çocuklarda şeker tüketimi ile hiperaktivite arasında bir bağlantı olduğunu bildirmektedir.
Bazı araştırmalar, yüksek şeker ve meşrubat tüketimi ile daha yüksek DEHB teşhisi prevalansı arasında bir bağlantı olduğunu göstermiştir.
Basit Karbonhidratlar
- Şeker
- Beyaz ekmek
- Beyaz pirinç
- Beyaz makarna
- Patates
- Cips
- Gazlı içecekler
- Patates kızartması
Kafein
DEHB’si olan yetişkinlerde, özellikle DEHB ilaçları alıyorlarsa, kafein alımı sınırlandırılmalıdır.
Yapay Katkı Maddeleri
Amerikan Pediatri Akademisi (AAP), DEHB’yi kötüleştirebilecekleri için çocukların bu katkı maddelerinden, özellikle gıda boyalarından kaçınmasını tavsiye ediyor. Yapay katkı maddeleri ayrıca hormonlara, büyümeye ve gelişmeye müdahale edebilir.
Diğer Diyet İpuçları
- Dengeli tabaklar yiyin. Çoğu öğünde sebze, kepekli tahıllar, protein ve omega-3 yağ asitleri karışımı eklemeye çalışın.
- DEHB olan çocuklar için rutin önemli olduğundan, düzenli yemek ve atıştırma zamanları planlayın.
- Öğün atlamayın, bu kan şekerinin düşmesine ve aşırı abur cubur tüketimine yol açabilir.
- Hızlı bir atıştırma için meyveler, kuruyemişler ve doğranmış sebzeler gibi bol miktarda sağlıklı yiyeceği elinizin altında bulundurun.
- Kişiler için yararlı olabilecek bir multivitamin ve multimineral takviyesi alma konusunda bir doktorla konuşun.
- Gıda ambalajlarındaki tüm içerik etiketlerini kontrol edin. Yapay katkı maddeleri ve yüksek miktarda şeker içeren gıdalardan kaçının.
