Doğadaki en güçlü antioksidanlardan biri olan yeşil çayın toz formunda, saf ve etkili hali olarak bilinen matcha, kadim Japon kültürünün vazgeçilmez şifa kaynaklarından. Son yıllarda sıkça gördüğümüz, yiyeceklere ve içeceklere yeşil renk katan, sağlıklı beslenme listelerinin vazgeçilmezi matcha hakkında merak edilen her şeyi sizin için araştırdık!
Matcha nedir? Nasıl elde edilir?
Matcha, Japonya’da yetişen ve işlenen yeşil çaylardan elde edilir. Çay yaprakları toplanmadan önce 15 gün gölgede bırakılır, bunun sebebi bitkinin daha fazla klorofil salgılamasını sağlamaktır. Klorofil hem çaya parlak yeşil rengini veriyor hem de çayın yüksek antioksidana sahip olmasını sağlıyor. Çay yaprakları toplandıktan sonra buhara maruz bırakılır, kurutulur, sap, damar ve diğer fazlalıkların ayrıldığı bir işlemden geçirilir. Daha sonra genellikle el değirmeni ile çok yavaş bir şekilde toz haline getirilir.
Matcha’nın sağlığa faydası diğer yeşil çaylarınkinden daha fazladır. Bir çalışmaya göre, matchadaki kateşinlerin sayısı diğer yeşil çay türlerinden 137 kat daha fazladır. Çünkü matcha içenler, sadece demlenmiş suyu değil, bütün yaprağı içmiş olur. Bir bardak matcha, besin değeri ve antioksidan içeriği bakımından 10 bardak yeşil çaya eş değerdir.
İlgini çekebilir: Ödem Atmanızı Kolaylaştıracak 10 Altın Kural ve İçecek Tarifi
Matcha çayının faydaları nelerdir?
Antioksidan zengini olduğu için detox etkisi yaratır. İçeriğindeki antioksidanlar, hücrelere zarar verebilen ve kronik hastalığa neden olabilen zararlı serbest radikalleri stabilize etmeye yardımcı olur. Vücutta biriken ağır metallerin ve toksinlerin dışarı atılmasını sağlar.
Cilt sağlığını destekler. Cildi güzelleştirmeye ve daha parlak görünmesine yardımcı olur.
Zindelik verir. Matcha çayı yüksek oranda kafein içerir. Ortalama 1 gram matcha çayında 35 mg kafein bulunuyor. Sabahları ayılmak için sarıldığın sabah kahveni daha sağlıklı bir seçenekle değiştirmek istersen matcha çayı yardımına koşacaktır.
Vücuttan ödem atmaya ve kilo vermeye yardımcı olur. İçeriğindeki kafein metabolizmayı hızlandırır.
Stresi azaltır ve rahatlatır. Matcha, zihni rahatlattığı bilinen bir amino asit olan L-theanine içerir. L-theanine beyindeki alfa dalgası aktivitesini arttırır. Bu da gevşemeye ve stres seviyelerinin azalmasına yardımcı olabilir.
Kalp ve damar sağlığını destekler. Kalp hastalığı, dünya çapında önde gelen bir ölüm nedenidir ve 35 yaşın üzerindeki kişilerde tüm ölümlerin tahmini üçte birini oluşturur. Matcha çayı içmek trigliseritlerin ve LDL kolesterolün azalmasına yardımcı olur. Böylece kalp sağlığını korumayı ve damar tıkanıklığını önlemeyi destekler.
Beyin fonksiyonlarını iyileştirir. Bazı araştırmalar, matcha’daki bileşenlerin birçoğunun beyin işlevini geliştirmeye yardımcı olabileceğini gösteriyor. 23 kişide yapılan bir araştırma, insanların beyin performansını ölçmek için tasarlanmış bir dizi görevde nasıl performans gösterdiğine baktı. Bazı katılımcılar ya matcha çayı ya da 4 gram matcha içeren bir bar tüketirken, kontrol grubu bir plasebo çayı ya da bar tüketmiştir. Araştırmacılar, matcha’nın plaseboya kıyasla dikkat, tepki süresi ve hafızada iyileşmelere neden olduğunu buldu.
Bağışıklık sistemini destekler. İçeriğinde yüksek miktarda bağışıklık sistemini güçlendiren kimyasal bileşen bulunuyor. Dolayısıyla kansere ve kalp rahatsızlıklarına karşı koruyucu etkisi vardır.
Matcha, güçlü anti-kanser özelliklerine sahip olduğu gösterilen bir tür kateşin olan epigallocatechin-3-gallate (EGCG) açısından özellikle yüksektir. Bir çalışma, matchadaki EGCG’nin prostat kanseri hücrelerini öldürmeye yardımcı olduğunu buldu. Diğer çalışmalar ise EGCG’nin cilt, akciğer ve karaciğer kanserine karşı etkili olduğunu göstermiştir. (Bunların, matcha’da bulunan belirli bileşikleri inceleyen test tüpü ve hayvan çalışmaları olduğunu unutmayın. Bu sonuçların insanlarda yarattığı pozitif etkiyi belirlemek için daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır.)
İlgini çekebilir: Ev Yapımı Badem Sütü Tarifi: Sağlıklı mıdır? Yararları Nelerdir?
Matcha çayı nasıl hazırlanır?
Matcha çayı diğer çaylardan daha farklı bir şekilde hazırlanıyor. Diğer çaylar demlenerek sadece suyu içilirken, matcha toz olarak suya karıştırılır ve çayın tümü içilir. Matcha’yı karıştıracağınız kaseyi kaynar su dökerek ısıtın. Karıştırma için kullanılan karıştırıcıyı (yani bamboo whisk) ıslatın. 1 çay kaşığı matcha’yı kaseye koyun ve üzerine 1 fincan sıcak su ekleyin. Bir elinizle kaseyi tutarken diğeri ile bamboo whisk kullanarak soldan sağa doğru karıştırırken köpükler oluşturmaya çalışın. Yeterince karıştırdıktan sonra matcha çayını fincanınıza dökebilirsiniz.
Yardımcı kaynaklar:
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3614697/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25761837/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18296328/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/15938647/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18426555/
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/14998086/
