Polistik Over Sendromu (PCOS) için son çalışmalar neler söylemektedir? Polistik Over Sendromu (PCOS) için stratejik bir diyet planı var mıdır? Gelin tüm bu soruları birlikte cevaplandıralım.
Polistik Over Sendromu (PCOS) belirtileri nelerdir?
Günümüzde sıkça rastlanan bir sorun haline gelen PCOS belirli semptomlarla ortaya çıkmaktadır.
- Regl düzensizliği
- Yüz ve vücutta kıllanma ve tüylerin kalınlaşması
- Kilo artışı ve insülin direnci
- Baş ağrısı ve uyku problemleri
- Aknelerin artışı
Bu belirtilerle beraber yapılan kan tahlilinizde östrojen, prolaktin, testesteron gibi hormonlar incelenip ultrasonla kist tespiti için değerlendirme yapılmaktadır. Tüm bu değerlendirme sonucunda teşhisiniz eğer PCOS ise özellikle gebelik durumunuzu etkileyecek bu süreçte bir uzmanla birlikte ilerlemenizi öneririz.
PCOS ve Kronik İnflamasyon
PCOS’lu bireyler üzerinde 2021 yılında yapılan bir çalışmaya göre, bu kişilerin kan tahlillerinde CRP düzeyi orta derecede yüksek bulunmuştur. Bu sonuç, vücutta küçük bir iltihaplanmanın mevcut olduğunu ve vücudun bununla mücadele ettiğini bildirmektedir.
Enflamasyon yani inflamasyon, vücudunuzun yaralanmalar ve virüsler gibi tehditlere karşı doğal tepkisidir. Bağışıklık sisteminizle başlayan karmaşık bir süreçtir. Enflamasyon, iyileşirken sizi korumak içindir, ancak inflamasyon kronikleşirse, yani uzun süreli iltihaplanma olursa bu durum birçok soruna neden olabilir. Bu nedenle PCOS’la mücadele için anti-inflamatuarlı bir diyet uygulamak en doğru seçenek olacaktır.
Anti-inflamatuarlı PCOS Diyet Planı
Öncelikle, işlenmiş et ürünlerinden, beyaz ekmek, kek gibi şekerli ve rafine karbonhidrat oranı yüksek gıdalardan uzak durulması gerektiğini söyleyebiliriz. Beslenme düzeninizde uygulayabileceğiniz alternatifler şunlar:
- Daha düşük karbonhidratlı beslenme düzenine geçilmeli.
- Protein oranı yüksek beslenilmeli.
- Beslenme düzenine glisemik indeksi düşük besinler eklenmeli.
- Lif oranı yüksek beslenilmeli. Sebze, meyve ve baklagil tüketimi artırılmalıdır.
- Düşük doymuş yağ oranı içeren besinler örneğin az yağlı süt gibi besinler tercih edilmeli.
Anti-inflamatuar besinler nelerdir?
- Yeşil çay: İçeriğindeki antioksidan ve antienflamatuar etkisi, özellikle epigallocatechin-3-gallate (EGCG) adı verilen bir maddeden kaynaklanmaktadır. Yeşil çay pro-inflamatuar sitokin üretimini azaltarak PCOS üzerinde oldukça etkilidir. Çoğu bilimsel çalışma, yeşil çayın faydasını saymakla bitiremez; bu nedenle günde 2 kupa yeşil çay ile PCOS’unuzu azaltabilirsiniz.
- Üzüm, çilek, yaban mersini, böğürtlen: Mor meyveler iltihabı azaltan antosiyaninler içerir. Öğlen ya da ara öğünlerinizde tüketmenizde fayda var.
- Zerdeçal: Zerdeçal, güçlü bir anti-inflamatuar bileşik olan kurkumin içerir. Özellikle karabiber ile tüketiminde enflamatuar belirteç CRP’yi önemli bir oranda düşürmektedir. Birlikte kullanmanız daha fazla fayda sağlayacaktır. Zerdeçalı ya karabiber ya da zeytinyağı ile birlikte tüketmek çok daha faydalıdır.
- Yağlı balıklar: Yapılan çalışmalar, EPA ve DHA takviyeleri tüketen kişilerin, inflamatuar belirteç C-reaktif proteinde (CRP) azalma yaşadığını bulmuştur.
Brokoli, mantar, domates ve avokadoya da öğünlerinizde yer vermeniz inflamasyonunuzu azaltarak PCOS ile mücadelenizde başarıya ulaştıracaktır.
Örnek PCOS Listesi
Yapılan bir çalışmaya göre, PCOS’lu olan yaklaşık 1200 kişide uygulanan diyetin etkili olduğu ve diyet süreci ne kadar uzun olursa o kadar fazla iyileşme olduğu görülmüştür. Doğru diyet planının PCOS üzerinde pozitif etkisi olduğu ortada; ancak profesyonel bir destekle ilerlenmesi oldukça önemlidir. Diyetisyen Betül Akçakaya sizin için örnek bir PCOS diyet planı hazırladı.
Sabah
- Avokadolu yumurtalı tost
- Bol yeşillik domatesli ve limonlu
- 1 kupa yeşil çay
Öğle
- 1 porsiyon hamsi veya sardalya veya somon balığı
- Haşlanmış brokoli, karnabahar üzerine limon
- 1 dilim çavdar veya tam buğday ekmeği
- 1 kase bol yeşillikli salata
Öğle Ara Öğün
- 1 porsiyon kırmızı meyve salatası üzerine ceviz
Akşam
- 1 porsiyon az yağlı mantarlı sote
- 1 porsiyon zerdeçal ve karabiberli yoğurt
- 1 dilim çavdar ya da tam buğday ekmeği
- 1 kase bol yeşillikli salata
Gece Ara Öğün
- 1 kupa yeşil çay
Aslında Polikistik Over Sendromunun tedavisinde çok yönlü bir terapötik yaklaşıma ihtiyaç vardır. Fakat beslenmeniz konusunda anti inflamatuar besinlere yer vermeniz semptomlarınızı azaltacak ve PCOS ile mücadelenizde sizi destekleyecektir. Bu süreçte bir uzmanla ilerleyerek daha verimli sonuçlar alabileceğinizi unutmayın.