Bir sohbet sırasında sürekli kendisi hakkında konuşan ve diğerlerinin konuşmasına fırsat vermeyen birisiyle daha önce hiç karşılaştın mı? İşte! O insanları tarif etmek için bir tanım var: Conversational Narcissist. Bu terimin tam anlamıyla Türkçe karşılığı yok; konuşma narsisti, konuşmalı narsist, etkileşim narsisti gibi çevirileri mevcut.
Karşınızdaki insanın bu kategoriye girip girmediğini ve bu tip narsisizmi daha iyi anlamak için gelin psikologların konuşma narsistleri hakkında neler söylediklerine bakalım!
Konuşma narsisti kimdir?
Konuşma narsisti sürekli konuşmanın yönünü kendilerine doğru çeviren ve konuşma onlarla ilgili olmadığında ortamdan uzaklaşan kişilerdir. Genellikle diğer insanların söyledikleriyle ilgilenmezler ve konuşmayı hep kendi etraflarında döndürürler.
Yalnız şunu hatırlamalısın ki; gerçek bir narsist olmadan da narsisizm özellikleri gösterilebilir. Hatta böylesi daha yaygındır. Konuşma narsistinin olayı da genellikle budur. New Jersey Bilişsel Terapi Merkezi direktörü Wendy Behary diyor ki: “Konuşma narsistleri normal bir Narsisistik Kişilik Bozukluğu tanısında çoğunlukla gereken kriterleri taşımayabiliyorlar ama yine de bu bozukluğun yörüngesinde yer alıyorlar.”
Psikolog Ramani Durvasula, klinik olarak tanı konmamış narsistlerin genellikle bu durumu kabul etmediklerini söylüyor. Bu tip insanlar, içinde bulunduğumuz bu hız çağında anlamlı ilişkiler kurmadan işlerini çabucak halletmek istiyorlar.
Durvasula, bazı konuşma narsistlerinin aslında çok kaygılı olabildiğini, bu yüzden de bu kaygılarını bastırmak için onlara en aşina gelen şey hakkında konuşmayı tercih ettiklerini söylüyor. Bu en aşina konuşma konusu ise genellikle kendileri oluyorlar.
Konuşma narsistinin taşıdığı en belirgin özellikler:
Sohbet genellikle tek taraflıdır.
Behary, konuşma narsistlerinin karşısındakileri sohbete dahil etmeye yetecek kadar uzun süre kendi gündemlerinden uzakta kalamadıklarını söylüyor. “Sohbet asla iki taraflı ilerlemiyor, daha çok monolog şeklinde, konuşma narsistinin kendi kendisiyle konuşması şeklinde sürüyor.”
Sıklıkla karşı tarafın lafını bölerler.
Konuşma narsistleri, sıklıkla karşısındaki kişinin cümlesinin ortasında konuşmanın içine dalarlar. İlk başta, konuşmada narsist taraf, karşı tarafı dinliyormuş ve ona yardımcı olmaya çalışıyormuş izlenimi verebilir ama biraz zaman geçtikçe anlarsınız ki konuşma artık sizinle ilgili değil tamamen onunla ilgilidir.
Sürekli konuşurlar.
Narsistler sürekli karşı taraftan onay beklediklerinden, aralıksız konuşmaları bir sohbetten ziyade bir konferansı andırır. Behary, narsistlerin konuşma sırasında sürekli çok akıllı, özel ve bilgili görünmeye çalışarak gösteriş yapmaya çalıştıklarına da dikkat çekiyor.
Konuşma narsisti dışa dönük ve çok konuşan insanlarla karıştırılmamalıdır. Bu tip insanlar çok konuştuklarının farkındalığına varırlar ama konuşma narsistleri sohbeti tamamen kendilerine döndürdüklerinin ve gasp ettiklerinin farkına bile varmazlar.
Diğer insanlarla anlamlı bağlar kurmazlar.
Diğer insanlar onlar hakkında konuşmadığı ya da konuşma narsistimiz kendisi hakkında konuşmadığı takdirde ilgilerini kaybederler. Durvasula’ya göre başka insanlar konuştuğunda, konuşma narsistleri bariz bir şekilde rahatsız, sıkılmış ya da küçümseyici bir tavır sergilerler.
Bir konuşma narsisti ile nasıl iletişim kurulur?
Eğer kendinizi bir konuşma narsisti ile karşı karşıya bulursanız uygulayabileceğiniz bazı yöntemler…
Sınır koyun.
Birinin bu özelliklere sahip olduğunu farkettiğiniz an mesafenizi koyun. Bu tip bir insanla anlamlı bir iletişim kurmaya çalışmak sizi sadece yalnız hissettirecektir.
Eğer onlarla iletişim kurmayı seçiyorsanız, kendinizi nasıl bir durumun içine soktuğunuzu bilin ve daha iki taraflı bir ilişki kurmak için gayret edin.
Empati kurabileceği şekilde karşılık verin.
Denemek için yeterli cesareti olanlara Behary empatik yüzleşme dediği iletişim şeklini öneriyor. Örneğin, karşı tarafa şunu diyebilirsiniz: “Benim içinden geçtiğim durumu anlayabilmeni takdir ediyorum ama rahatlayabilmek için içimdekileri seninle biraz daha paylaşabilmek istiyorum.” Böylece onlara sizi dinlemesi için direkt olarak öneri sunmuş olacaksınız. Gerçek bir narsist böyle bir tavır karşısında tamamen gücenirdi ama daha ılımlı narsistler buna o an anlayışlı bir karşılık verebilirler.
Kişisel algılamayın.
İster mesafe koyarak karşılık verin ister yüzleşmeye çalışın, bu durumu kişisel bir deneyim olarak düşünmeyin. Durvasula uyarıyor: “Bu insanları siz değiştiremezsiniz. Onların sahip olduğu bu yapı, özellikle anlayışlı olma eğilimi içinde değildir.” Bu durumu yüzlerine vurmaksa onları kendilerini savunmaya iter ve bu yapılarını çoğunlukla değiştirmezler. Bu davranışları kişisel algılamayın.