Bibliyoterapi nedir bahsetmeden önce şunları soralım: İlk okumaya başladığınız zamanı hatırlıyor musunuz? Kitapların sayfalarında gezintiye çıktığınız, kelimelerle dans etmeye başladığınız bu büyülü deneyimi ilk ne zaman yaşadınız?
Kitaplar, gündelik hayatın akışında kendimize güzel molalar verebileceğimiz bir büyülü dünya olarak okumaya başladığımız o ilk günden beri hayatımızın çok önemli bir parçası. Bilmediğimiz yolları yürüten, görmediğimiz diyarları öğreten, hayal dünyamızın sınırlarını zorlayan kitaplar bize yardım edebilir ve hatta yaralarımızı sarıp sarmalayarak bizi iyileştirebilir. Edebi dünya, bize yeni yollar gösterebilir, yeni bakış açıları kazandırabilir ve bizi büyütebilir.
Antik Yunan’da Bibliyoterapi
Antik Yunan’dan beri insan psikolojisine iyi gelen bir yöntem olarak kullanılan ve bir kendi kendine yardım şekli de olan bibliyoterapi, doğru kişiyle, doğru zamanda, doğru kitabı bir araya getirerek bireyin rahatlamasına yardımcı olmak olarak tanımlanır (Philpot,1997). Bu yöntemde, psikoloji ve psikiyatri uzmanlarınca onaylanan kaynaklar, iyileştirici araçlar olarak insanlara sunulur. Bu tanımların yanında aslında bibliyoterapi, Antik Yunan’da bir kütüphanenin girişinde yer alan bir cümle ile de anlaşılabilir: “İnsan Ruhunun İyileştirildiği Yer” (Riordan and Wilson 1989). Antik Yunan’dan modern dünyaya bibliyoterapi yani kitaplar gönüllü birer psikolog gibi insanlara hizmet vermektedir. Belki de sayısız bilimsel çalışma sonucunda kanıtlanan ve ifade edilen bazı psikolojik süreçler bu yüzden edebiyatla çok daha önceden anlatılmıştır.
İlgini çekebilir: Kitap Okumanın Fiziksel ve Zihinsel Sağlığınıza 8 Faydası
Modern Dünyada Bibliyoterapi
Günümüzde ise bibliyoterapi bireyin yaşadığı zorluklar ile ilgili anlayışını arttırmak, derinleştirmek ya da kişinin kendisi ile ilgili farkındalık kazanmasını sağlamak amacı ile kullanılıyor. Bu yöntem ile birey sadece psikolog ve psikiyatr ile yaptığı seanslarda değil seans dışında da yaşadığı zorlukları ele alabiliyor.
Modern dünyada psikolojik zorlukların yaygınlık oranlarındaki artışa rağmen az sayıda kişinin gerekli tedaviye ulaşabildiğini, ihtiyaç duyan bazı bireylerinse ekonomik, sosyal, ailevi ya da bireysel bazı nedenlerle psikolojik yardım hizmetlerine ulaşamadığını biliyoruz. Dolayısıyla böyle durumlarda kendine yardım kitapları hayat kurtarıcı olabiliyor. Ben de bu sebeplerle sizlere bilimsel olarak etkililiği kanıtlanmış 2 kitap önermek istiyorum:
1. İyi Hissetmek – David Burns
Sizi sarıp sarmalama etkisi olabilecek bu kitap özellikle anksiyete (kaygı) ve depresyon gibi zorlukların sağaltımında etkili olduğunu ileri sürüyor. Hayatımızda zaman zaman bizi saran olumsuz düşünce kalıplarını Bilişsel Davranışçı Terapi teknikleri ile yeniden yapılandırarak daha iyi hissetmemize yardımcı olabilecek yollar sunuyor.
2. Zor Bir Ailede Büyümek – Susan Forward & Craig Buck
Ebeveynlerin bilerek ya da bilmeyerek çocuklarına verdikleri zararları ve yıllarca bu zararı ağır bir çuval gibi sırtında taşıyan çocukları konu edinen bu kitap aynı zamanda zor bir ailede büyümek durumunda kalan bireylerin zorluklarla nasıl başa çıkabileceğini anlatarak onlara yardımcı olabilecek yeni yollar sunuyor.
İlgini çekebilir: Keyifle Okuyacağınız 5 Kişisel Gelişim Kitabı
Harflerin bir araya gelmesiyle kelimeler, kelimelerin el ele tutuşmasıyla birleşen cümleler ve cümlelerin müthiş dansıyla ortaya çıkan kitaplar… Kitapların bu etkisinin psikolojik sağlığımız ve iyileşmemiz üzerindeki etkisi sizce de büyüleyici değil mi?
