Japonların ‘Ikigai‘, Danimarkalıların ‘Hygee’, İsveçlilerin ‘Lagom‘ kavramlarının ardından, son yıllarda, dünya genelinde Norveç kültürüne olan ilgi artarken, “Koselig” terimi de daha fazla duyulmaya başlandı. Bu anlayış Norveç kültürünün ruhunu yansıtan, sıcaklık, huzur ve rahatlık hissi uyandıran bir yaşam tarzını tanımlar. Her ne kadar Norveç’te karanlık kış aylarında insanlar için bir “hayatta kalma” yöntemi olarak ortaya çıkmış olsa da, Koselig, herkesin hayatına mutluluk, dinginlik ve iç huzuru katabileceği evrensel bir kavram. Peki, özellikle kış aylarında yaşadığımız mevsimsel depresyon ve karamsarlığa ilaç gibi gelecek olan kavram Koselig nedir? Sizin için mercek altına aldık!
Koselig nedir?
Koselig’i, Norveç halkının kış mevsiminin karanlık ve kasvetine karşı geliştirdikleri olumlu bakış açısı olarak açıklamak mümkün. Kendi ışığımızı yaratma, sıcaklık, huzur ve memnuniyet kavramlarını içinde barındıran bu kelimenin tam bir çevirisi olmamakla birlikte, Türkçe’ye tam olarak paylaşım ve güvenli bir birliktelik olarak çevrilebilmekte. Koselig, bir mekânın, ortamın veya anın insanı saran bir sıcaklık ve samimiyet ile tanımlandığı bir hisse işaret eder. Norveç’te, soğuk ve karanlık kış aylarında, insanlar evlerinde arkadaşlarıyla bir araya gelir, mum ışığında sıcak bir içki içer ve birlikte kaliteli zaman geçirirler. Bu kavram, sadece fiziksel sıcaklıkla değil, duygusal bir yakınlıkla da ilgilidir. Koselig, kalbinizi ısıtan anların peşinden gitmeyi, basit ama anlamlı bir hayat sürmeyi teşvik eder.
Yale Üniversitesi’nde yapılan bir araştırmaya göre, sıcak bir içecek tutmanın insanın içindeki cömertlik ve şefkat duygularını harekete geçirdiği, sıcak ışığın (mum veya ateş yakmak) yaratıcılığı artırdığı ve ateşe bakmanın da kişiye rahatlama sağladığı bulunmuştur. Uzun süre teknolojiden uzak kalmanın sakinleştirdiği ve kortizol seviyesini düşürdüğü de günümüzde uzmanların açıkça ifade ettiği bir söylemdir. Uzun doğa yürüyüşleri, açık hava, bol oksijenin de mevsimsel duygu durum bozukluğuna iyi geldiğini eklemek çok yanlış olmayacaktır.
Danimarkalıların Hygge kavramında yalnızlık ve izolasyon ön plandayken, Koselig’de birliktelik ön plandadır. Paylaşılan güvenli bir birliktelik; bir evi, bir sohbeti, bir yemeği, bir kahveyi, güven, sıcak ve iyilik hissini ifade ediyor. Mumlar, şömineler ve battaniyeler her iki akımda da önemlidir ancak birinde yalnızlık söz konusudur diğerinde paylaşım ön plandadır.
Sosyal bağlar ve rahat ortamlar psikolojik iyileşmeye nasıl katkı sağlıyor?
İnsanlar sosyal varlıklardır ve başkalarıyla etkileşim kurmak, bir destek ağı oluşturmak, duygusal ve psikolojik iyileşme için kritik bir rol oynar. Sağlam sosyal bağlar, stresle başa çıkmada yardımcı olabilir. Aile üyeleri, arkadaşlar ve destek grupları ile yapılan derin, anlamlı sohbetler, stresli durumların etkilerini hafifletebilir. Duygusal destek, bireylerin zor zamanlarında yalnız olmadıklarını hissetmelerine yardımcı olur ve bu, stresin azalmasını sağlar. Bununla birlikte, sosyal bağlar aidiyet duygusunu pekiştirir. İnsanlar, ait oldukları sosyal gruplarla bağ kurduklarında, psikolojik olarak daha güçlü hissederler ve kendilerine olan güvenleri artar. Bu duygusal güvenlik, psikolojik iyileşmeyi destekler.
Araştırmalar, sosyal bağların ve rahatlatıcı ortamların psikolojik iyileşmeye önemli katkı sağladığını göstermektedir. Sosyal destek, stresin azaltılmasında ve zorluklara karşı direnç geliştirilmesinde kritik bir rol oynar. Örneğin, COVID-19 pandemisi sırasında yapılan bir Psychiatry Research çalışması, yüksek sosyal desteğe sahip kişilerin depresyon riskinin %63, kötü uyku kalitesinin ise %52 daha düşük olduğunu ortaya koymuştu
Rahatlatıcı ortamlar ise (örneğin, doğal ışık, yumuşak sesler, sıcak bir içki ile evde geçirilen bir zaman dilimi), stres hormonlarının (kortizol) seviyelerini düşürerek, zihinsel ve duygusal rahatlama sağlar. Bu tür ortamlar, vücuda sakinlik ve güven hissi verir, bu da psikolojik iyileşmeye büyük katkı sağlar. Sakin bir ortamda geçirilen zaman, zihni rahatlatır ve duygusal dengeyi iyileştirir.
Koselig kavramını hayatınıza nasıl dahil edebilirsiniz?
İşin sırrı başkalarıyla bağlantı kurmayı ve doğada zaman geçirmeyi içeren birleşik bir rahatlık teorisi yaratmak. Mesela bir arkadaşımızla sıcak bir kahve buluşması ayarlamak, Koselig etkisi yaratmak için güzel bir seçenek olabilir. Burada temel amaç, samimiyeti ve aradaki bağı hissetmektir. Ya da mumlar eşliğinde kendi yaptığınız ev yapımı sıcak çikolatanızı yudumlamak da bu atmosferi yakalamak için uygun bir ortam olacaktır. Bu tam olarak kendi yarattığınız rahat bir ortamın ötesinde, insan ilişkilerine uzanan bütünsel bir ekosistemin varlığı ile birlikte olmanın mutluluğudur.
Hygge, kişisel rahatlık ve dinginlik üzerine yoğunlaşırken, Koselig genellikle toplumsal bir öğedir ve birlikte geçirilen anlara daha çok odaklanır. Kendi kendinize yaptığınız bir aktivite Koselig olamaz; Hygee olabilir ama Koselig değildir.
- Sosyal bağlantılar kurun: Bu yaşam stili, insanlarla derin ve anlamlı ilişkiler kurmayı önemser. Sevdiklerinizle birlikte zaman geçirmek, onların yanındayken kendinizi rahat hissetmek wellbeing’inizi artırabilir.
- Doğal sadeleşme: Koselig, gereksiz karmaşadan uzak durmayı önerir. Basit ama anlamlı şeylere odaklanmak, evinizin düzenine özen göstermek, zihinsel ferahlık sağlar. Minimalist bir yaşam tarzı benimsemek, daha huzurlu hissetmenize yardımcı olabilir.
- Fiziksel konfor: Koselig, sıcak bir battaniye, bir fincan çay ve yumuşak ışıklarla sağlanan fiziksel rahatlıkla da ilgilidir. Bu tür küçük anlar, stres seviyenizi düşürebilir ve daha sakin bir zihin durumuna geçmenize yardımcı olabilir.
- Zihinsel dinginlik: Koselig, insanın içsel huzurunu bulmasına da yardımcı olur. Yoga, meditasyon veya derin nefes alma gibi uygulamalarla zihninizi dinlendirebilir ve günlük endişelerden uzaklaşabilirsiniz.
Koselig, basit ama derin bir yaşam anlayışıdır. Norveç’in bu kültürel mirasını hayatınıza entegre edebilir ve her anın tadını çıkarabilirsiniz. Sadece fiziksel değil, duygusal ve zihinsel sağlığınızı da iyileştirmek için Koselig’in samimi atmosferinden faydalanabilirsiniz.
