Neresinden bakarsak bakalım hepimizi bir şekilde zorlamış bir yılı geride bırakıyoruz. Belki yılın başında umduğumuzdan çok daha farklı bir noktayız. Belki zorluklarla dolu bir yıl olsa da umduğumuz noktalara varabildik. Geçtiğimiz yıl ne olmuş olursa olsun, her zaman için yeniliğe ve değişikliğe verecek bir şansımız var diye düşünüyorum. İnsan var olduğu sürece umut da var. Öyleyse yeni bir yılda nelerin olmasını istiyoruz, neyi amaçlıyoruz bunları listelemeye ne dersiniz?
Yeni yıl başlarken hedef koymanın bizler için farklı bir anlamı var. Takvimde yılın değişmesiyle zihnimizde de yeni temiz bir sayfa açılıyor sanki. Denenmeyeni denemek, yeni başlangıçlar yapmak, zorlanılan hedefe tekrar şans vermek için açılmış boş bir sayfa. Bu durum bana hayata karşı niyetlerini sunmak, bunu bir de yazılı olarak belirtmek gibi geliyor. Hayatta bizi mutlu edecek dileklerimizi, nasıl bir insan olmak istediğimizi yansıtan bir niyet listesi. Belki de bu yüzden bizleri diğer zamanlarda hedef koymaktan daha çok motive ediyor. Dünyaya ve kendimize olan umudumuzu tazeliyor.
Bu yazımda yeni yıl hedef listesi yaparken doğru ve ulaşılır hedef belirlemenin öneminden ve hedefe ulaşmada işinize yarayabilecek tüyolardan bahsetmek istiyorum.
Öncelikle amaç sahibi bir insan olmanın önemini hatırlayalım mı? İnsanlar olarak en büyük becerilerimizden biri, gelecekteki sonuçları hayal edebilme ve elimizdeki olanakları ve davranışlarımızı istenen sonuçları elde etmek için yönlendirebilme becerimiz. İşte bir amaca sahip olmak da bu davranışlarımızı neye, ne zaman, ne düzeyde, nasıl yönlendirebileceğimizi bize gösteriyor.
Anlamlı bir hayat yaşamak için mutlaka bir hedefimiz mi olması gerekiyor?
Bu sorunun cevabını Alice Harikalar Diyarında isimli kitaptan bir kısım ile birlikte değerlendirelim istiyorum. Alice, hayali kedi Cheshire ile ormanda bir ağacın dalında karşılaşır. Kedi kendi isteği ile bir görünüp bir kaybolmaktadır. Alice, kediye ormanda kaybolduğunu ve ne tarafa gitmesi gerektiğini sorar. Kedi cevap verir: ‘Nereye gitmek istediğine göre değişir.’ Alice, neresi olduğunun kendisi için fark etmeyeceğini söyler. Kedi de öyleyse hangi yoldan gideceğinin de bir önemi yok der.
Tam da hikayede olduğu gibi, eğer hayatta bizim için neyin önemli olduğunu, en nihayetinde nereye varmak istediğimizi bilmezsek nereye gideceğimizi, neyi seçeceğimizi de bilemeyiz. Hedef koymak, bize kim olmak ve hayatta nereye varmak istediğimizi gösterir.
Ben her yıl yeni hedefler koysam da yapamıyorum diyorsanız, bunun nedeni belki de bu zamana kadar ki koyduğunuz hedeflerinizin doğru hedefler olmamasıdır. Belki de hedefleriniz, aslında sizin isteğinizi değil sizden isteneni yansıtıyordur. Bu nedenle davranışlarınızı bu amaç için yönlendirmede güçlük yaşamışsınızdır. Bir kez daha şans verip bir de aşağıda belirttiğim noktalara önem vererek listenizi oluşturup bunun için çabalamaya ne dersiniz? Ya da zaten yeni yıl hedeflerinize başarıyla ulaşıyorsanız, yeni hedeflerinizi hangi bakış açısıyla koyabileceğinizi değerlendirmeye?
Haydi bu yeni yılda hedef listenizi birlikte oluşturalım. Sessiz, kendinizi dinleyebileceğiniz huzurlu bir ortam yaratın ve kağıdı kalemi elinize alın. Başlayalım!
Ulaşılabilir yeni yıl hedefleri koymada izlenecek 6 adım
1. İsteneni fark etmek
Her şeyden önce gerçekten ne istiyorsunuz? Neyin değişmesini arzuluyorsunuz? Neyi başarmak istiyorsunuz? Nasıl bir insan olmak istiyorsunuz? Nasıl bir insan olmaya değer veriyorsunuz? Bu soruların üzerine biraz düşünün. Ezberlenmiş yanıtlar yerine gerçekte sizi yansıtan cevabı bulmaya çalışın. Aklınıza gelen her şeyi bir kenara not edin.
2. Seçenekleri daraltmak
Listeniz hazır mı? Şimdi bu listeyi, sizi en çok motive eden maddeler kalacak şekilde daraltın. Gerçekten içinize sinmeyen, olmasa da olur dediğiniz maddeleri eleyin. Gerçekten olmasını istediğiniz maddeleri tutun.
3. Sorumluluk almak
Keşke her istediğimiz kendiliğinden olsa, ancak maalesef böyle bir dünya şu an için mümkün değil. Öyleyse bu hedeflerin gerçekleşmesinin bizim elimizde olduğunu, bunun için çabalamazsak gerçek olamayacağını fark etmeliyiz. Sorumluluk bizde. Şimdi tekrar listeye geri dönün. Sorumluluğun size ait olmadığı, gerçekleşmesi tamamen bir başkasına ya da şansa bağlı olan madde var mı? Öyle bir madde varsa onu da eleyin.
4. Gerçekçi hale dönüştürmek
Listede kalan maddelere bir göz atın. Nasıl hedefler? Bir yıl içinde gerçekleşmesi mümkün, gerçekçi hedefler mi? Ulaşılabilir mi? Kendi çabanızla, emeğinizle başarmanız mümkün mü? Ulaşılabilir olmayan, olağandışı performans isteyen hedeflerinizi ulaşılabilir hale dönüştürün.
Örneğin, hiç spor yapmayan birinin yeni yılda her gün spor yapmayı istemesi, hedefin olağandışı performans istediğini bize gösterir. Bunun yerine haftada iki kez keyif aldığım bir fiziksel aktiviteyi yapacağım diyerek hedefi değiştirmek, hem başarılı olma şansını hem de motivasyonu artırır.
5. Hedefleri netleştirmek
Hedefleriniz net ve anlaşılır mı? Her okuyan aynı şeyi anlar mı? Yoksa muğlak bir anlam çıkabiliyor mu? Daha çok kitap okumak, yabancı dilimi daha çok geliştirmek, daha sağlıklı beslenmek… Bu gibi ucu açık hedefler genelde belirsizliğe yol açtığı için hedefe ulaşmada zorlanmaya neden olabilir. Bu nedenle hedeflerinizi açıkça belirtmek sizi bu riskten alıkoyar.
Örneğin daha çok kitap okumak için yılda 30 kitap okumak, yabancı dili geliştirmek için altyazısız film izlemek ya da online kursa kaydolmak, kendine zaman ayırmak için haftada 2 kez meditasyon yapmak gibi hedefler koymak size tam olarak nasıl yapabileceğinize dair bir plan sunar. O nedenle hedefinizi somutlaştıran ve harekete geçmeyi ifade eden şekilde düzenleyin.
6. Motivasyonu artırmak
Her ne kadar listemizi oluştursak da motivasyonu devam ettirme konusunda bazen zorlanabiliriz. Önce güzel bir başlangıç yapalım istiyorum. Gözlerinizi kapatın. Bir yıl sonra hedeflediğiniz şeylere ulaştığınızı ve hayatın istediklerinizi size sunduğunu hayal edin. Hayatınızda neler değişmiş? Nasıl hissediyorsunuz? Aklınıza gelen olumlu düşünceleri ve duyguları hayal edin ve sonrasında listenizin altına yazın. Yıl içinde motivasyonunuz düştüğünde, tekrar bu hayalde canlandırma çalışmasını yapabilir ya da yazdıklarınızı okuyabilirsiniz.
Artık ulaşılabilir ve gerçekçi yeni yıl hedef listeniz hazır!
Herkes için sağlıklı, dilediği hedeflerin gerçekleştiği, psikolojik dayanıklılığının arttığı ve içsel huzurun zirveye ulaştığı bir yıl diliyorum.