Ruhunuzun bilgeliğiyle yaşam yolculuğuna çıkmaya ne dersiniz? İnsan tüm sırlarıyla bir gizemdir yaşam deryasında. Tene bürünmüş ruhsal varlığıyla, yaşam amacına giden yolda yürür usulca. Ruhunun bilgeliğiyle yaşam yolculuğuna çıkan insan, kendini arar deneyimler dünyasında. Bu yazımda siz değerli okurlarım için ruhun bilgeliği olarak da nitelendirdiğim spiritüel zeka konusunu kaleme alarak, ruhsal dünyamıza bir yolculuğa çıkalım istedim.
Spiritüel zeka nedir?
Yaşamı hissetmek anlamına da gelen spiritüalite kavramı; “nefes almak” ve “canlı olmak” anlamlarıyla Latince kökenli “spiritus” kelimesinden türetilmiştir. Kişinin spiritüel yolculuğu, ilahi bir ruh ile olan ilişki arayışına çıkmasıdır. Maneviyat ise yine spiritüalite yerine kullanılan bir kavramdır. Görülmeyen, duyularla sezilebilen, soyut ya da tinsel olan manevi şeyler veya yürek gücü ve moral anlamına gelir. İnsanın manevi değerleri, iç ve dış dünyasıyla bağlantıya geçmesine katkı sağlar. Kişinin maneviyatı kendisini tanımasına olanak sağlarken; spiritüel zeka olarak da nitelendirilen manevi zekası ise kendini gerçekleştirmesine ve farkındalıklı yaşam sürmesine katkı sağlar. Kişinin maneviyatı ruhunun benlik bilgisi, ruhsal zekası da ruhunun bilgeliğidir.
İnsan zekası köklerini, genetik kodundan ve gezegensel yaşamın evrensel tarihinden alır. Bedensel ve zihinsel sağlığı, deneyimleri, aktivitesi, tükettiği besinler, içtikleri veya ilişkileri insan zekasını etkileyen unsurlardır. Nörolojik açıdan incelendiğinde, zekâ ile bağlantılı her şey beyin aracılığıyla veya onun vücuda yayılan sinir uzantılarıyla yönlendirilip kontrol edilir. Spiritüel zeka konusunda yayınları olan Wigglesworth’un tanımladığı dört farklı zeka çeşidi şunlardır:
- Fiziksel zeka (PQ)
- Entelektüel (bilişsel) zeka (IQ)
- Duygusal zeka (EQ)
- Spiritüel (manevi) zeka (SQ)
Fiziksel zekası insanın bedenine odaklanmasını ve ustalıkla kullanmasını sağlarken, entelektüel zekası ise akılcı, mantıklı, kurallar çerçevesinde düşünmesini sağlar. İnsanın başkalarının duygularını ve hislerini anlamasını sağlayan duygusal zekası insana ayrıca öz farkındalık ve öz disiplin becerisi kazandırırken, duygusal düşünmesini sağlar. Spiritüel zeka kişinin eylemlerine ve yaşamına daha derin bir anlam kazandıran zekasıdır. Yaşam yolculuğunda yüksek benliğiyle uyumu ve yaşamının anlamını yakalamasına katkı sağlar.
Goleman ve Boyatzis’in duygusal zeka çalışmalarından esinlenen bir isim olan Cindy Wigglesworth’ın spiritüel zeka alanında önemli çalışmaları bulunur. Wigglesworth’a göre spiritüellik; insanın kendinden büyük, ilahi veya olağanüstü yücelikte gördüğü bir şeyle, insani gereksinimiyle temas halinde olmaya yönelmesidir. Wigglesworth spiritüel zekayı; “Koşullardan bağımsız olarak iç ve dış barışı korurken, bilgelik ve şefkatle davranma yeteneği” olarak tanımlar.
İnsanın spiritüel zekası, şefkat duygusunun rehberliğinde içsel bilgelikle hareket etmesi, yani ruhunun bilgeliğiyle yaşam sürmesidir. Spiritüel zeka, insanın sezgileriyle içsel sesini dinleyerek öğrenmesi ve problemlerinin çözümüne farklı bakış açısıyla yaklaşabilme becerisidir. Spiritüel zekasını daha iyi kullanan kişiler; yaşamı yüksek öz değerlerle, daha fazla doyum hissederek, huzur içinde, koşulsuz sevgiyle ve sürdürülebilir mutluluk hissiyle yaşama olanağına sahip olur. Yaşam yolculuklarını daha şefkatli, bağışlayıcı ve minnet duygusuyla sürdürürler. Günlük yaşam deneyimlerine, karşılaştıkları olaylara ve ilişkilerine daha derin duygularla yatırım yaparak güçlü bağlar kurarlar.
Spiritüel zeka hangi yeteneklerinizi destekler?
Ruha bilgelik kazandıran spiritüel zekanın temeli, yaşamda anlam bulma özleminde ve ihtiyacında yatar aslında. İnsan bu yaşam sahnesinde tene bürünmüş ruhsal bir yolcudur nihayetinde. Spiritüel zekası ise ruhuna bilgelik kazandıran nihai gücüdür.
Spiritüel zekâ kavramını ilk ortaya çıkaran isimler Zohar ve Marshall olmuştur. Zohar tarafından ele alındığı şekilde zekâ türlerine ve beynin hangi bölgeleri tarafından yönetildiğine baktığımızda:
- Bilişsel Zeka: Rasyonel, mantıklı düşünmeyi, problem çözme becerisini sağlar ve “neokorteks” tarafından yönetilir.
- Duygusal Zeka: Duyguların tanınarak ifade edilmesini ve kişinin kendisini karşındakinin yerine koyarak düşünmesini sağlar ve “amigdala” tarafından yönetilir.
- Spiritüel Zeka: Kişinin neye inanacağını, neyi soracağını, neyi değiştireceğini ve neyi geliştireceğini belirler ve “frontal lob (ön lob)” tarafından yönetilir.
Beynin diğer alanlarıyla karmaşık ilişkileri bulunan frontal lob; alnın etrafında bulunan, bilinçli kararların alındığı, karar verme, planlama, yeni şeyler geliştirme ve problem çözme gibi faaliyetleri kapsayan bir alandır. Ayrıca akıl, duygu, ahlak ve hırs gibi insan davranışlarının yer aldığı hayatta kalma mekanizmasını işleten bir alandır. Spiritüel zekayı yöneten beynin bu bölgesi, limbik sistemden gelen uyaranları işleyerek, kişinin sosyal davranışlarını kontrol eder. Beynin frontal lob olarak adlandırılan bu bölgesi, kişinin spiritüel zeka becerisini güçlendirmesinde önemli rol teşkil eder.
Spiritüel zekanın hangi yeteneklerimizi desteklediğine baktığımızda Wigglesworth bizlere şu yetenek kümesini sunmuştur:
- Benlik Farkındalığı: Dünya görüşü farkındalığı, yaşam amacı farkındalığı, değerler hiyerarşisi farkındalığı, iç düşüncenin karmaşıklığı, ego benlik/ üst benlik farkındalığı.
- Evrensel Farkındalık: Spiritüel yasaların farkındalığı, aşkın birlik deneyimi, zaman algısının genişliği, yaşamın karşılıklı bağımlılığının farkındalığı, başkalarının dünya görüşlerinin farkındalığı, insan algısının sınırları ya da gücünün farkındalığı.
- Benlik Hakimiyeti: Hedef ve değerleri yaşamak, spiritüel büyümeye bağlılık, yüksek benliği iş başında tutmak, inancı sürdürmek, yüksek benliğin yol göstericiliğine yönelmek.
- Sosyal Hakimiyet/Spiritüel Mevcudiyet: Yatıştırıcı ve iyileştirici bir insan olmak, spiritüel ilkelerin dirayetli ve etkili öğretmeni ya da yol göstericisi olmak, dirayetli ve etkili bir lider ya da değişim aracı olmak, merhametli ve dirayetli kararlar almak, hayatın iniş çıkışlarıyla uyum içinde yaşamak.
Spiritüel zekamızı geliştirmek, ruhumuzun bilgeliğiyle yaşam sanatımızı sürdürmek ve varoluşumuzu onurlandırmaktır.
Spiritüel zekamızı güçlendirmek bize ne kazandırır?
Ruhun bilgeliği olarak da nitelendirdiğim spiritüel zeka, insanın kalbini ve ruhunu besler esasında. Yükselmiş bir bilinçle aydınlanmış bir zihin, kişinin ruhuna ilham kazandırır. Ruhunun bilgeliğiyle kişi, içsel dünyasıyla ve yüksek benliğiyle daima iletişim halinde olur. Yaşam yolculuğunda farkındalığını güçlendirerek, yaşamla daha derin bağ kurabilir.
Ruhun bilgeliğiyle yaşam yolculuğu, dışarıda olanlardan bağımsız olarak, kişinin iç ve dış huzurunu koruması, sağduyu ve merhametle yaşamını sürdürebilmesidir. Kişinin zihinsel ve duygusal yeteneklerini daha üst seviyeye taşıyabilmesidir. Kendini şifalandırarak kalp, beden, zihin ve ruhsal anlamda bütünselliğini koruyabilmesidir. Egosunun veya şuurlu zihninin ötesinde var olan bilgeliğinin kudretiyle, yaşam yolculuğunda varlık gösterebilmesidir.
Spiritüel zekasıyla bilgelik kazanmış ruhun rehberliğiyle kişi hedeflerine giden yolda, güçlü beceri ve niteliklerle emin adımlarla ilerler. Yaşamla en yüksek değerleriyle bütünlük kurabilir. İçsel motivasyonla, olumlu düşüncelerle, güzel niyetlerle duygularını ve kendine yönelik algısını dönüştürebilir. Yaşam doyumunu arttırarak, yaşamının derin anlamını bularak, yaşam amacını netleştirir.
Denilebilir ki, spiritüel zeka ruhun manevi zekası ve bilgeliğidir. Kişinin öz farkındalığını, aşkınlığını, yaratıcılığını, esnekliğini, yaşamla yüzleşme becerisini, yaşamı sorgulama yeteneğini, hayal etme ve ilham duygusunu besler.
Spiritüel zeka nasıl güçlendirilebilir?
Spiritüel zeka becerimizi güçlendirmek aklımızla ve ruhumuzla daha güçlü bir bağ kurarak, iç ve dış dünyamızı dengelememize katkı sağlar. Bu zeka türünü güçlendirmek için çeşitli yollar izlenebilir.
Kendini Tanıma ve İçsel Farkındalık
- Meditasyon ve Mindfulness: Düzenli olarak meditasyon yapmak ve mindfulness pratiği, kişinin içsel dünyasına daha fazla odaklanmasını ve farkındalığını artırmasını sağlar.
- Kendi Değerlerini ve İnançlarını Keşfetmek: Kendi değerlerinizi ve inançlarınızı belirlemek, yaşamınızda neyin önemli olduğunu anlamanıza yardımcı olur.
Ruhsal Pratikler ve Ritüeller
- Dua ve Manevi Pratikler: Düzenli olarak dua etmek veya manevi ritüellerde bulunmak, içsel huzuru ve bağlantıyı artırabilir.
- Yoga ve Qi Gong gibi Fiziksel Aktiviteler: Bu tür aktiviteler, beden ve zihin arasındaki bağlantıyı güçlendirir ve ruhsal dengeyi sağlar.
Doğa ile Bağlantı Kurmak
- Doğa Yürüyüşleri ve Zaman Geçirme: Doğada vakit geçirmek, ruhsal dinginliği ve huzuru artırabilir.
- Doğanın Güzelliklerini Takdir Etmek: Doğanın güzelliklerine odaklanmak ve takdir etmek, ruhsal farkındalığı artırır.
Eğitim ve Bilgi Arayışı
- Spiritüel ve Felsefi Kitaplar Okumak: Farklı spiritüel ve felsefi görüşleri incelemek, kişinin perspektifini genişletebilir.
- Manevi Liderlerden ve Öğretmenlerden Öğrenmek: Manevi liderler ve öğretmenlerden ders almak, kişinin ruhsal gelişimine katkıda bulunabilir.
Topluluk ve Sosyal Bağlantılar
- Manevi Gruplara Katılmak: Ruhsal topluluklara veya gruplara katılmak, ortak bir manevi yolculuğu paylaşmayı ve destek almayı sağlar.
- Gönüllülük ve Yardımseverlik: Başkalarına yardım etmek ve topluma katkıda bulunmak, kişinin ruhsal zenginliğini artırır.
Yaratıcılık ve Sanat
- Sanat ve Yaratıcılık ile Uğraşmak: Resim yapmak, müzik dinlemek veya yaratıcı yazarlık gibi sanatsal aktiviteler, ruhsal ifadenizi geliştirir.
- Kendi Kendine Keşif ve İfade: Kendi duygularınızı ve düşüncelerinizi sanatsal yollarla ifade etmek, içsel keşfi ve anlam bulmayı kolaylaştırır.
Pozitif Düşünme ve Şükran Duygusu
- Şükran Günlüğü Tutmak: Günlük olarak şükrettiğiniz şeyleri yazmak, olumlu bir ruh hali ve farkındalık geliştirir.
- Pozitif Düşünme ve Olumlamalar: Pozitif düşünme ve olumlu ifadeler kullanmak, ruhsal zekayı güçlendirebilir.
Sessizliğin koynuna çekilip sorun lütfen kendinize. Bu yaşam sahnesinde kimsiniz siz? Nedir yaşam amacınız? Nasıl bir anlam katmakta yaşama, o değerli varlığınız? İyi bir yaşamın sizin için anlamı nedir? Gönül gözünüzle yaşama baktığınızda neler görmektesiniz? Siz yaşamı hangi değerlerinizle güzelleştirebilirsiniz? Bu yaşam sahnesinden ayrıldığınızda nasıl hatırlanmak istersiniz? Ruhunuzun bilgeliğiyle yaşam sanatınıza imzanızı atmak ister miydiniz?
Bu yolları takip ederek, spiritüel zekanızı geliştirebilir ve daha dengeli, huzurlu bir yaşam sürebilirsiniz.